Fjalët e urta 26

1 Ashtu si bora nuk i shkon verës as shiu të korrave, kështu nuk i shkon lavdia budallait.

Quomodo nix in æstate, et pluviæ in messe: sic indecens est stulto gloria.

2 Ashtu si harabeli fluturon andej e këtej dhe dallëndyshja fluturon, kështu mallkimi pa arsye nuk ka efekt.

Sicut avis ad alia transvolans, et passer quo libet vadens: sic maledictum frustra prolatum in quempiam superveniet.

3 Kamxhiku për kalin, kapistra për gomarin dhe shkopi për kurrizin e budallenjve.

Flagellum equo, et camus asino, et virga in dorso imprudentium.

4 Mos iu përgjegj budallait simbas budallallëkut të tij, që të mos bëhesh edhe ti si ai.

Ne respondeas stulto iuxta stultitiam suam, ne efficiaris ei similis.

5 Përgjigjju budallait simbas budallallëkut të tij, që ai të mos mendojë se është i urtë.

Responde stulto iuxta stultitiam suam, ne sibi sapiens esse videatur.

6 Kush dërgon një mesazh me anë të një budallai pret këmbët e tij dhe pi dhunë.

Claudus pedibus, et iniquitatem bibens, qui mittit verba per nuncium stultum.

7 Ashtu si këmbët e çalamanit janë pak të qëndrueshme, kështu është një fjalë e urtë në gojën e budallenjve.

Quomodo pulchras frustra habet claudus tibias: sic indecens est in ore stultorum parabola.

8 Kush i jep lavdi një budallai është si ai që lidh një gur te hobeja.

Sicut qui mittit lapidem in acervum Mercurii: ita qui tribuit insipienti honorem.

9 Një fjalë e urtë në gojën e budallenjve është si një gjemb që hyn në dorën e një të dehuri.

Quomodo si spina nascatur in manu temulenti: sic parabola in ore stultorum.

10 Perëndia i madh që ka krijuar të gjitha gjërat është ai që i jep shpërblimin budallait dhe shkelësve.

Iudicium determinat causas: et qui imponit stulto silentium, iras mitigat.

11 Ashtu si një qen kthehet në të vjellat e tij, kështu budallai e përsërit budallallëkun e tij.

Sicut canis, qui revertitur ad vomitum suum, sic imprudens, qui iterat stultitiam suam.

12 A ke parë një njeri që e pandeh veten të urtë? Ka më tepër shpresë për një budalla se sa për të.

Vidisti hominem sapientem sibi videri? magis illo spem habebit insipiens.

13 Përtaci thotë: “Ka një luan në rrugë, ka një luan nëpër rrugë!”.

Dicit piger: Leo est in via, et leæna in itineribus:

14 Ashtu si lëviz porta në menteshat e saj, kështu sillet përtaci në shtrat të tij.

sicut ostium vertitur in cardine suo, ita piger in lectulo suo.

15 Përtaci e fut dorën në pjatën e tij, por lodhet edhe ta çojë te goja.

Abscondit piger manum sub ascella sua, et laborat si ad os suum eam converterit.

16 Përtaci pandeh se është më i urtë se shtatë persona që japin përgjigje me mend.

Sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias.

17 Kalimtari që përzihet në një grindje që nuk i përket, është si ai që kap nga veshët një qen.

Sicut qui apprehendit auribus canem, sic qui transit impatiens, et commiscetur rixæ alterius.

18 Ashtu si një i marrë që gjuan me ura zjarri, me shigjeta dhe me vdekje,

Sicut noxius est qui mittit sagittas, et lanceas in mortem:

19 kështu është ai që mashtron të afërmin dhe thotë: “E bëra për shaka!”.

ita vir, fraudulenter nocet amico suo: et cum fuerit deprehensus, dicit: Ludens feci.

20 Kur mungojnë drutë, zjarri shuhet; dhe kur nuk ka një gojë të keqe, grindja merr fund.

Cum defecerint ligna, extinguetur ignis: et susurrone subtracto, iurgia conquiescent.

21 Ashtu si qymyri jep shpuzën dhe drutë zjarrin, kështu njeriu grindavec i nxit grindjet.

Sicut carbones ad prunas, et ligna ad ignem, sic homo iracundus suscitat rixas.

22 Fjalët e gojëkeqit janë si ushqime shumë të shijshme dhe depërtojnë deri në thellësi të zorrëve.

Verba susurronis quasi simplicia, et ipsa perveniunt ad intima ventris.

23 Buzët e zjarrta dhe zemra e keqe janë si zgjyra të argjendit të vendosura mbi një enë balte.

Quomodo si argento sordido ornare velis vas fictile, sic labia tumentia cum pessimo corde sociata.

24 Ai që urren shtiret me buzët e tij, por në zemër të vet përgatit mashtrimin.

Labiis suis intelligitur inimicus, cum in corde tractaverit dolos.

25 Kur ai flet në mënyrë të sjellshme mos i ki besim, sepse ka shtatë gjëra të neveritshme në zemër.

Quando submiserit vocem suam, ne credideris ei: quoniam septem nequitiæ sunt in corde illius.

26 Edhe sikur urrejtja e tij të jetë fshehur me tinëzi; ligësia e tij do të dalë hapur në kuvend.

Qui operit odium fraudulenter, revelabitur malitia eius in consilio.

27 Kush hap një gropë do të bjerë brenda dhe kush rrokullis një gur do të bjerë përsëri mbi të.

Qui fodit foveam, incidet in eam: et qui volvit lapidem, revertetur ad eum.

28 Gjuha gënjeshtare urren ata që ka plagosur, dhe goja lajkatare sjell shkatërrimin.

Lingua fallax non amat veritatem: et os lubricum operatur ruinas.