Fjalët e urta 25

1 Edhe këto janë fjalë të urta të Salomonit, të transkriptuara nga njerëzit e Ezekias, mbretit të Judës.

Estes também são provérbios de Salomão, que foram copiados pelos homens de Ezequias, rei de Judá.

2 Éshtë lavdi e Perëndisë të fshehësh një gjë, por është lavdi e mbretërve ta hetosh atë.

É glória de Deus encobrir alguma coisa; mas a glória dos Reis é investigá-la.

3 Qiejtë për lartësinë e tyre, toka për thellësinë e saj dhe zemra e mbretërve janë të panjohshëm.

Para a altura dos céus, para a profundeza da terra, assim como para o coração dos reis, não há como serem investigados.

4 Hiq zgjyrën nga argjendi dhe ka për të dalë një enë për argjendarin.

Tira as escórias da prata, e sairá um vaso para o fundidor.

5 Largo të pabesin nga prania e mbretit dhe froni i tij do të bëhet i qëndrueshëm në drejtësi.

Tira o perverso de diante do rei, e seu trono se firmará com justiça.

6 Mos u përlëvdo në prani të mbretit dhe mos zër vendin e njerëzve të mëdhenj,

Não honres a ti mesmo perante o rei, nem te ponhas no lugar dos grandes;

7 sepse është më mirë të thuhet: “Ngjitu këtu lart”, se sa të të ulin përpara princit, që sytë e tu kanë parë.

Porque é melhor que te digam: Sobe aqui; Do que te rebaixem perante a face do príncipe, a quem teus olhos viram.

8 Mos bëj padi me tepër nxitim, sepse në fund nuk do të dish çfarë të bësh, kur i afërmi yt do të të ketë bërë me turp.

Não sejas apressado para entrar numa disputa; senão, o que farás se no fim teu próximo te envergonhar?

9 Diskutoje padinë tënde kundër të afërmit tënd, por mos e zbulo sekretin e një tjetri,

Disputa tua causa com teu próximo, mas não reveles segredo de outra pessoa.

10 me qëllim që ai që të dëgjon të mos të të diskreditojë dhe nami yt të njolloset për gjithnjë.

Para que não te envergonhe aquele que ouvir; pois tua má fama não pode ser desfeita.

11 Një fjalë e thënë në kohën e duhur është si molla të arta mbi një enë argjendi.

A palavra dita em tempo apropriado é [como] maçãs de ouro em bandejas de prata.

12 Për një vesh të bindur, një i urtë që qorton është si një vath i artë, një zbukurim prej ari të kulluar.

O sábio que repreende junto a um ouvido disposto a escutar é [como] pendentes de ouro e ornamentos de ouro refinado.

13 Një lajmëtar besnik është, për ata që e dërgojnë, si freskia e borës në kohën e korrjes, sepse ai e freskon shpirtin e zotit të tij.

Como frio de neve no tempo da colheita, [assim] é o mensageiro fiel para aqueles que o enviam; porque ele refresca a alma de seus senhores.

14 Ai që mburret duke gënjyer se ka bërë një dhuratë është si retë dhe era pa shi.

[Como] nuvens e ventos que não trazem chuva, [assim] é o homem que se orgulha de falsos presentes.

15 Me durimin i mbushet mendja një princi dhe gjuha e ëmbël thyen kockat.

Com paciência para não se irar é que se convence um líder; e a língua suave quebra ossos.

16 Në rast se gjen mjaltë, ha aq sa të mjafton, me qëllim që të mos dendesh dhe pastaj të vjellësh.

Achaste mel? Come o que te for suficiente; para que não venhas a ficar cheio demais, e vomites.

17 Shko rrallë në shtëpinë e të afërmit tënd, që ai të mos mërzitet me ty sa të të urrejë.

Não exagere teus pés na casa de teu próximo, para que ele não se canse de ti, e te odeie.

18 Njeriu që deponon gënjeshtra kundër të afërmit të tij është si një topuz, një shpatë dhe një shigjetë e mprehtë.

Martelo, espada e flecha afiada é o homem que fala falso testemunho contra seu próximo.

19 Besimi te një njeri i pabesë ditën e fatkeqësisë është si një dhëmb i thyer dhe një këmbë e ndrydhur.

Confiar num infiel no tempo de angústia é [como] um dente quebrado ou um pé sem firmeza.

20 Kush i këndon këngë një zemre të pikëlluar është si ai që heq rrobat e tij në një ditë të ftohtë dhe si uthulla mbi sodën.

Quem canta canções ao coração aflito é como aquele que tira a roupa num dia frio, ou como vinagre sobre salitre.

21 Në qoftë se armiku yt ka uri, jepi bukë për të ngrënë, dhe në se ka etje, jepi ujë për të pirë,

Se aquele que te odeia tiver fome, dá-lhe pão para comer; e se tiver sede, dá-lhe água para beber;

22 sepse kështu do të grumbullosh thëngjij mbi kokën e tij, dhe Zoti do të të shpërblejë.

Porque [assim] amontoarás brasas sobre a cabeça dele, e o SENHOR te recompensará.

23 Era e veriut sjell shiun, dhe gjuha që shpif tinëz e bën fytyrën të indinjuar.

O vento norte traz a chuva; [assim como] a língua caluniadora [traz] a ira no rosto.

24 Éshtë më mirë të banosh në cep të një çatie se sa në një shtëpi bashkë me një grua grindavece.

É melhor morar num canto do terraço do que com uma mulher briguenta numa casa espaçosa.

25 Një lajm i mirë nga një vend i largët është si ujë i freskët për një njeri të lodhur dhe të etur.

[Como] água refrescante para a alma cansada, assim são boas notícias de uma terra distante.

26 I drejti që dridhet përpara të pabesit është si një burim i turbullt dhe një pus i ndotur.

O justo que se deixa levar pelo perverso é [como] uma fonte turva e um manancial poluído.

27 Të hash shumë mjaltë nuk është mirë, dhe të kërkosh lavdinë tënde nuk është lavdi.

Comer muito mel não é bom; assim como buscar muita glória para si.

28 Njeriu që nuk di të frenojë zemërimin e tij është si një qytet i shkrehur pa mure.

O homem que não pode conter seu espírito é [como] uma cidade derrubada sem muro.