Fjalët e urta 25
1 Edhe këto janë fjalë të urta të Salomonit, të transkriptuara nga njerëzit e Ezekias, mbretit të Judës.
These are more proverbs of Solomon, collected by the scribes of Hezekiah, king of Judah.
2 Éshtë lavdi e Perëndisë të fshehësh një gjë, por është lavdi e mbretërve ta hetosh atë.
God's greatness is in doing things that can't be known, while the greatness of kings is in revealing things.
3 Qiejtë për lartësinë e tyre, toka për thellësinë e saj dhe zemra e mbretërve janë të panjohshëm.
Just as the height of the heavens or the depth of the earth can't be known, the king's thinking can't be known.
4 Hiq zgjyrën nga argjendi dhe ka për të dalë një enë për argjendarin.
Remove the waste from the silver, and the silversmith has pure silver to work with.
5 Largo të pabesin nga prania e mbretit dhe froni i tij do të bëhet i qëndrueshëm në drejtësi.
Remove the wicked from the king's presence and the king will rule securely and justly.
6 Mos u përlëvdo në prani të mbretit dhe mos zër vendin e njerëzve të mëdhenj,
Don't try to make yourself look great before the king, and don't pretend to be among the important people,
7 sepse është më mirë të thuhet: “Ngjitu këtu lart”, se sa të të ulin përpara princit, që sytë e tu kanë parë.
for it's better to be told, “Come up here,” than to be humiliated before a nobleman. Even though you've seen something with your own eyes,
8 Mos bëj padi me tepër nxitim, sepse në fund nuk do të dish çfarë të bësh, kur i afërmi yt do të të ketë bërë me turp.
don't rush to take legal action, for what are you going to do in the end when your neighbor shows you're wrong and humiliates you?
9 Diskutoje padinë tënde kundër të afërmit tënd, por mos e zbulo sekretin e një tjetri,
Discuss the case with your neighbor himself, and don't betray someone else's secret,
10 me qëllim që ai që të dëgjon të mos të të diskreditojë dhe nami yt të njolloset për gjithnjë.
otherwise whoever hears it will make you ashamed and you'll never lose your bad reputation.
11 Një fjalë e thënë në kohën e duhur është si molla të arta mbi një enë argjendi.
Advice given at the right time is like golden apples set in silver.
12 Për një vesh të bindur, një i urtë që qorton është si një vath i artë, një zbukurim prej ari të kulluar.
Constructive criticism from the wise to someone who listens is like a gold ring and a necklace of fine gold.
13 Një lajmëtar besnik është, për ata që e dërgojnë, si freskia e borës në kohën e korrjes, sepse ai e freskon shpirtin e zotit të tij.
Faithful messengers are as refreshing to their master as cold snow on a hot harvest day.
14 Ai që mburret duke gënjyer se ka bërë një dhuratë është si retë dhe era pa shi.
Someone who boasts about a gift they never give is like cloud and wind without rain.
15 Me durimin i mbushet mendja një princi dhe gjuha e ëmbël thyen kockat.
If you're patient you can persuade your superior, and soft words can break down opposition.
16 Në rast se gjen mjaltë, ha aq sa të mjafton, me qëllim që të mos dendesh dhe pastaj të vjellësh.
If you find honey, eat just enough, for if you eat too much, you'll be sick.
17 Shko rrallë në shtëpinë e të afërmit tënd, që ai të mos mërzitet me ty sa të të urrejë.
Don't set foot in your neighbors' homes too often, otherwise they'll get fed up with you and hate you.
18 Njeriu që deponon gënjeshtra kundër të afërmit të tij është si një topuz, një shpatë dhe një shigjetë e mprehtë.
Telling lies in court against a friend is like attacking them with a mace, or a sword, or an arrow.
19 Besimi te një njeri i pabesë ditën e fatkeqësisë është si një dhëmb i thyer dhe një këmbë e ndrydhur.
Trusting in unreliable people in times of trouble is like eating with a broken tooth or walking on a bad foot.
20 Kush i këndon këngë një zemre të pikëlluar është si ai që heq rrobat e tij në një ditë të ftohtë dhe si uthulla mbi sodën.
Singing happy songs to someone who's broken-hearted is like taking off your coat on a cold day, or pouring vinegar onto an open wound.
21 Në qoftë se armiku yt ka uri, jepi bukë për të ngrënë, dhe në se ka etje, jepi ujë për të pirë,
If your enemy is hungry, give him something to eat; if he's thirsty, give him a drink of water.
22 sepse kështu do të grumbullosh thëngjij mbi kokën e tij, dhe Zoti do të të shpërblejë.
This will make him ashamed as if he had burning coals piled on his head, and the Lord will reward you.
23 Era e veriut sjell shiun, dhe gjuha që shpif tinëz e bën fytyrën të indinjuar.
In the same way that the north wind brings rain, slandering people makes them angry.
24 Éshtë më mirë të banosh në cep të një çatie se sa në një shtëpi bashkë me një grua grindavece.
It's better to live in a corner of a housetop than to share a whole house with an argumentative wife.
25 Një lajm i mirë nga një vend i largët është si ujë i freskët për një njeri të lodhur dhe të etur.
Good news from a distant country is like cold water to an exhausted traveler.
26 I drejti që dridhet përpara të pabesit është si një burim i turbullt dhe një pus i ndotur.
Good people who give in to the wicked are like a muddied spring or a polluted well.
27 Të hash shumë mjaltë nuk është mirë, dhe të kërkosh lavdinë tënde nuk është lavdi.
It's not good to eat too much honey, or to want too much praise.
28 Njeriu që nuk di të frenojë zemërimin e tij është si një qytet i shkrehur pa mure.
Someone without control is as exposed as a town whose walls have been breached.
