Fjalët e urta 24

1 Mos i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,

No envidies a los perversos, Ni desees estar con ellos.

2 sepse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.

Porque su corazón trama violencia, Y sus labios hablan gran injusticia.

3 Shtëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.

Con la sabiduría se edifica una casa, Con la prudencia se afirma,

4 Me dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.

Con el conocimiento se llenan sus cuartos De todo bien preciado y agradable.

5 Njeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.

Mejor es el varón sabio que el fuerte. El hombre de conocimiento aumenta su poder.

6 Sepse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.

Porque con estrategia harás tu guerra, Y en la multitud de consejeros está la victoria.

7 Dituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.

La sabiduría está demasiado alta para el necio. En la puerta no abrirá su boca.

8 Kush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.

Al que trama el mal Lo llamarán hombre de malas intenciones.

9 Synimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.

La intención del insensato es pecado, El burlador es detestado por los hombres.

10 Po të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.

Si flaqueas en el día de la adversidad, También tu fuerza se reducirá.

11 Çliro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.

¡Libra a los que son llevados a la muerte! ¡Rescata a los que se tambalean hacia a la matanza!

12 Po të thuash: “Ja, ne nuk e dinim”, ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.

Si dices: En verdad, no lo supimos. El que pesa los corazones, ¿no lo sabrá? ¿No lo sabrá el que vigila tu vida, Y paga al hombre según sus obras?

13 Biri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.

Come miel, hijo mío, pues es buena. Sí, el panal es dulce a tu paladar.

14 Kështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.

Así aprópiate de la sabiduría para tu vida. Si la hallas, habrá un porvenir, Y tu esperanza no será frustrada.

15 O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,

Oh impío, no aceches la tienda del justo Ni saquees su lugar de reposo,

16 sepse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.

Porque siete veces cae el justo y se vuelve a levantar, Pero los impíos tropiezan en la calamidad.

17 Kur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,

Si tu enemigo cae, no te alegres, Y si tropieza, no se regocije tu corazón,

18 me qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.

No sea que Yavé lo vea y le desagrade, Y aparte de sobre él su enojo.

19 Mos u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,

No te impacientes a causa de los malhechores, Ni tengas envidia de los pecadores,

20 sepse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.

Porque para el perverso no habrá buen fin, Y la lámpara de los impíos será apagada.

21 Biri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;

Hijo mío: Teme a Yavé y también al rey. No te asocies con los sediciosos,

22 mjerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?

Porque su calamidad viene de repente, Y la ruina que viene de ambos, ¿quién la conocerá?

23 Edhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.

También estos son dichos de los sabios: No es bueno hacer acepción de personas en el juicio.

24 Ai që i thotë të pabesit: “Ti je i drejtë”, do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.

El que dice al impío: Eres justo, Lo maldecirán los pueblos, Y lo detestarán las naciones.

25 Por ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.

Pero los que lo reprenden serán apreciados, Y una gran bendición vendrá sobre ellos.

26 Ai që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.

Besados serán los labios Del que responde palabras rectas.

27 Vër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.

Prepara tus labores de afuera, Y disponlas en tus campos, Y después edifica tu casa.

28 Mos dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.

No testifiques sin causa contra tu prójimo, Ni engañes con tus labios.

29 Mos thuaj: “Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij”.

No digas: Le haré como él me hizo, Le retribuiré conforme a su obra.

30 Kalova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;

Pasé junto al campo de un hombre perezoso, Por la viña de un hombre falto de entendimiento,

31 dhe ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.

Y ahí todo estaba cubierto de espinas. Su superficie estaba cubierta de ortigas, Y su muro de piedra, derribado.

32 Duke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:

Observé esto y reflexioné. Lo vi y aprendí la lección:

33 të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;

Un poco de sueño, un poco de dormitar, Un poco de cruzar las manos para descansar,

34 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

Así vendrá tu miseria como un vagabundo, Y tu escasez como un hombre armado.