Fjalët e urta 24

1 Mos i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,

Misunn ikkje vonde menneskje, og hav ikkje hug til å vera med deim.

2 sepse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.

For hjarta deira tenkjer på vald, og um ulukka talar lipporne deira.

3 Shtëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.

Med visdom byggjer ein hus, og med vit grunngfester ein det,

4 Me dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.

og med kunnskap fær ein romi fulle av alle slag dyre og gilde ting.

5 Njeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.

Ein vis mann er sterk, og ein kunnig er veldug i kraft.

6 Sepse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.

Klok styring skal du bruka når du fører krig, hev du mange rådvise menn gjeng det godt.

7 Dituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.

Visdom heng for høgt for fåmingen, i porten let han ikkje upp sin munn.

8 Kush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.

Den som tenkjer på å gjere vondt, honom kallar me ein fuling.

9 Synimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.

Synd er dårskaps råd, og spottaren er ei gruv for folk.

10 Po të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.

Misser du modet når trengsla kjem, då er di kraft for trong.

11 Çliro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.

Berga deim som dei fører til dauden, og dei som vinglar til rettarstaden, haldt deim att!

12 Po të thuash: “Ja, ne nuk e dinim”, ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.

Um du segjer: «Me visste det ikkje, ser du, » tru ikkje han som veg hjarto, skynar det, og han som agtar på sjæli di, veit det, og han løner mannen etter hans gjerning?

13 Biri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.

Et honning, son min, for den er god, og sjølvrunnen honning er søt for din gom.

14 Kështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.

Lær sameleis visdom for sjæli di! Finn du honom, so hev du ei framtid, og di von skal ikkje verta til inkjes.

15 O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,

Lur ikkje, du gudlause, på rettferdig manns bustad, legg ikkje heimen hans i øyde!

16 sepse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.

For sju gonger dett den rettferdige og stend upp att, men dei gudlause stuper når ulukka kjem.

17 Kur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,

Når din fiend’ fell, so gled deg ikkje, og når han stupar, fegnast ei ditt hjarta!

18 me qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.

Elles vil Herren sjå det og mislika det og venda frå honom vreiden sin.

19 Mos u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,

Harmast ei yver illgjerdsmenner, misunn ikkje dei gudlause!

20 sepse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.

For den vonde hev ingi framtid; lampa åt gudlause sloknar.

21 Biri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;

Ottast Herren, son min, og kongen! Gakk ikkje i lag med upprørsmenner!

22 mjerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?

For brått kjem ulukka yver deim, og kven veit når åri deira fær ein usæl ende?

23 Edhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.

Desse ordi er og av vismenner. Det er ikkje godt når ein gjer mannemun i domen.

24 Ai që i thotë të pabesit: “Ti je i drejtë”, do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.

Den som segjer til den skuldige: «Du er uskuldig.» Honom vil folkeslag banna og folk forbanna;

25 Por ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.

men deim som refsar han, gjeng det vel, og velsigning av godt kjem yver deim.

26 Ai që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.

Ein kyss på lipporne er det når einkvan gjev det rette svaret.

27 Vër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.

Fullfør yrket ditt ute, og gjer det ferdigt for deg på marki! Sidan kann du byggja deg hus

28 Mos dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.

ver ikkje vitne mot næsten din utan grunn, for du vil vel’kje svika med lipporne dine?

29 Mos thuaj: “Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij”.

Seg ikkje: «Som han hev gjort med meg, so vil eg gjera med han. Eg vil løna mannen etter hans gjerning.»

30 Kalova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;

Eg gjekk framum ein lat manns mark, og vinhagen til eit vitlaust menneskje,

31 dhe ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.

og sjå, han var vaksen full av tistlar, grunnen var yvergrodd med netlor, og steingarden kringom var riven ned.

32 Duke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:

Og eg skygnde på det og agta på det, eg såg det, og denne lærdomen tok eg:

33 të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;

«Endå litt soving, endå litt blunding, endå litt kvild med henderne i kross!

34 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

So kjem armodi di som ein farande fant, og naudi som skjoldvæpna mann.»