Fjalët e urta 24
1 Mos i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,
ne aemuleris viros malos nec desideres esse cum eis
2 sepse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.
quia rapinas meditatur mens eorum et fraudes labia eorum loquuntur
3 Shtëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.
sapientia aedificabitur domus et prudentia roborabitur
4 Me dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.
in doctrina replebuntur cellaria universa substantia pretiosa et pulcherrima
5 Njeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.
vir sapiens et fortis est et vir doctus robustus et validus
6 Sepse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.
quia cum dispositione initur bellum et erit salus ubi multa consilia sunt
7 Dituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.
excelsa stulto sapientia in porta non aperiet os suum
8 Kush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.
qui cogitat malefacere stultus vocabitur
9 Synimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.
cogitatio stulti peccatum est et abominatio hominum detractor
10 Po të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.
si desperaveris lassus in die angustiae inminuetur fortitudo tua
11 Çliro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.
erue eos qui ducuntur ad mortem et qui trahuntur ad interitum liberare ne cesses
12 Po të thuash: “Ja, ne nuk e dinim”, ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.
si dixeris vires non suppetunt qui inspector est cordis ipse intellegit et servatorem animae tuae nihil fallit reddetque homini iuxta opera sua
13 Biri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.
comede fili mi mel quia bonum est et favum dulcissimum gutturi tuo
14 Kështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.
sic et doctrina sapientiae animae tuae quam cum inveneris habebis in novissimis et spes tua non peribit
15 O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,
ne insidieris et quaeras impietatem in domo iusti neque vastes requiem eius
16 sepse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.
septies enim cadet iustus et resurget impii autem corruent in malum
17 Kur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,
cum ceciderit inimicus tuus ne gaudeas et in ruina eius ne exultet cor tuum
18 me qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.
ne forte videat Dominus et displiceat ei et auferat ab eo iram suam
19 Mos u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,
ne contendas cum pessimis nec aemuleris impios
20 sepse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.
quoniam non habent futurorum spem mali et lucerna impiorum extinguetur
21 Biri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;
time Dominum fili mi et regem et cum detractoribus non commiscearis
22 mjerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?
quoniam repente consurget perditio eorum et ruinam utriusque quis novit
23 Edhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.
haec quoque sapientibus cognoscere personam in iudicio non est bonum
24 Ai që i thotë të pabesit: “Ti je i drejtë”, do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.
qui dicit impio iustus es maledicent ei populi et detestabuntur eum tribus
25 Por ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.
qui arguunt laudabuntur et super ipsos veniet benedictio
26 Ai që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.
labia deosculabitur qui recta verba respondet
27 Vër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.
praepara foris opus tuum et diligenter exerce agrum tuum ut postea aedifices domum tuam
28 Mos dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.
ne sis testis frustra contra proximum tuum nec lactes quemquam labiis tuis
29 Mos thuaj: “Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij”.
ne dicas quomodo fecit mihi sic faciam ei reddam unicuique secundum opus suum
30 Kalova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;
per agrum hominis pigri transivi et per vineam viri stulti
31 dhe ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.
et ecce totum repleverant urticae operuerant superficiem eius spinae et maceria lapidum destructa erat
32 Duke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:
quod cum vidissem posui in corde meo et exemplo didici disciplinam
33 të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;
parum inquam dormies modicum dormitabis pauxillum manus conseres ut quiescas
34 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.
et veniet quasi cursor egestas tua et mendicitas quasi vir armatus
