Fjalët e urta 24
1 Mos i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,
Ne porte pas envie aux hommes méchants, et ne désire pas leur société!
2 sepse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.
Car leur cœur médite la ruine, et leurs lèvres ont un langage funeste.
3 Shtëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.
Par la sagesse une maison s'élève, et par l'intelligence elle se consolide;
4 Me dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.
et par la science les chambres se remplissent de tous les biens de prix et d'agrément.
5 Njeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.
L'homme sage a de la force, et l'homme qui sait, gagne en vigueur.
6 Sepse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.
Car tu feras la guerre ayant pris tes mesures, et c'est le nombre des conseillers qui donne la victoire.
7 Dituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.
Pour l'insensé la sagesse est chose trop haute; aux Portes il n'ouvre pas la bouche.
8 Kush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.
Celui qui médite de faire du mal, reçoit le nom d'homme d'intrigue.
9 Synimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.
La pensée de la folie, c'est le péché; et le moqueur est l'abomination des hommes.
10 Po të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.
Si tu faiblis au jour de la détresse, tes forces s'affaibliront.
11 Çliro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.
Sauve ceux qu'on traîne à la mort; retiens ceux qui vont tomber sous les coups meurtriers!
12 Po të thuash: “Ja, ne nuk e dinim”, ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.
Si tu dis: « Nous ne le connaissons point! » Celui qui pèse les cœurs, ne l'entendra-t-Il pas? et le Gardien de ton âme ne le saura-t-il pas? et ne rend-Il pas à chacun selon ses œuvres?
13 Biri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.
Mon fils, mange le miel, car il est bon, et le rayon de miel, qui est doux à ton palais!
14 Kështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.
Sache que telle sera la sagesse à ton âme. Si tu la trouves, il est un avenir; et ton espoir ne sera pas mis à néant.
15 O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,
Impie, ne dresse point d'embûches à la demeure du juste, et ne dévaste point son gîte.
16 sepse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.
Car sept fois le juste tombe, et il se relève; mais les impies périssent dans le malheur.
17 Kur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,
Ne te réjouis pas de la chute de ton ennemi, et que ton cœur ne se délecte pas de sa ruine,
18 me qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.
de peur que l'Éternel ne le voie, et n'en ait déplaisir, et qu'il ne détourne sa colère de lui.
19 Mos u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,
Ne t'irrite point à la vue des méchants, et ne sois point jaloux des impies,
20 sepse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.
car le méchant n'a point d'avenir, le flambeau des impies s'éteint.
21 Biri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;
Crains l'Éternel, mon fils, et le roi, et ne t'associe point aux novateurs!
22 mjerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?
car leur ruine surgit tout-à-coup, et le temps du châtiment des uns et des autres, qui le sait?
23 Edhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.
Encore paroles de sages. Etre partial, quand on juge, n'est pas bien.
24 Ai që i thotë të pabesit: “Ti je i drejtë”, do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.
Quiconque dit au coupable: Tu es innocent! encourt la malédiction des peuples, et le courroux des nations.
25 Por ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.
Mais ceux qui osent punir, s'en trouvent bien, et obtiennent le bonheur comme bénédiction.
26 Ai që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.
Il donne un baiser sur les lèvres, celui qui répond pertinemment.
27 Vër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.
Soigne au dehors tes affaires, et mets en bon état ton champ; alors tu peux bâtir ta maison.
28 Mos dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.
Ne témoigne pas à la légère contre ton prochain; et de tes lèvres voudrais-tu tromper?
29 Mos thuaj: “Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij”.
Ne dis pas: Ce qu'il m'a fait, je le lui ferai, je rendrai à chacun selon ses œuvres.
30 Kalova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;
Près du champ du paresseux je passais, et près de la vigne de l'homme privé de sens;
31 dhe ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.
et voici, le chardon y poussait partout, et des orties en couvraient le sol, et son mur de pierres s'était écroulé.
32 Duke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:
Et je regardai, et fis attention; je vis, et en tirai une leçon:
33 të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;
« Un peu dormir, un peu sommeiller, un peu croiser les bras en étant couché! »
34 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.
Ainsi, la pauvreté fondra sur toi, comme un larron, et l'indigence, comme un homme portant le bouclier.
