Fjalët e urta 24

1 Mos i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,

Ne porte point envie aux hommes méchants, et ne désire point être avec eux.

2 sepse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.

Car leur cœur médite la ruine et leurs lèvres parlent de nuire.

3 Shtëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.

C'est par la sagesse que la maison sera bâtie, et c'est par l'intelligence qu'elle sera affermie.

4 Me dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.

Et c'est par la science que les chambres seront remplies de tous les biens précieux et agréables.

5 Njeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.

L'homme sage est plein de force, et l'homme intelligent devient puissant.

6 Sepse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.

Car c'est avec la prudence qu'on fait la guerre, et la victoire dépend du nombre des conseillers.

7 Dituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.

La sagesse est trop élevée pour un insensé; il n'ouvrira pas la bouche aux portes.

8 Kush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.

Celui qui pense à faire mal, on l'appellera maître en méchanceté.

9 Synimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.

Un mauvais dessein est une folie, et le moqueur est en abomination aux hommes.

10 Po të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.

Si tu perds courage au jour de la détresse, ta force sera petite.

11 Çliro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.

Délivre ceux qui sont traînés à la mort, et qui sont sur le point d'être tués.

12 Po të thuash: “Ja, ne nuk e dinim”, ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.

Si tu dis: Voici, nous n'en avons rien su; celui qui pèse les cœurs ne l'entendra-t-il point? Et celui qui garde ton âme ne le saura-t-il point? Et ne rendra-t-il pas à chacun selon son œuvre?

13 Biri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.

Mon fils, mange le miel, car il est bon, et le rayon de miel, qui est doux à ton palais.

14 Kështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.

Telle sera la connaissance de la sagesse à ton âme; quand tu l'auras trouvée, il y aura une bonne issue, et ton attente ne sera point trompée.

15 O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,

Méchant, ne tends pas d'embûches contre la demeure du juste, et ne dévaste pas son habitation.

16 sepse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.

Car le juste tombera sept fois, et il sera relevé; mais les méchants sont précipités dans le malheur.

17 Kur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,

Quand ton ennemi sera tombé, ne t'en réjouis point; et quand il sera renversé, que ton cœur ne s'en égaie point;

18 me qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.

De peur que l'Éternel ne le voie, et que cela ne lui déplaise, et qu'il ne détourne de lui sa colère.

19 Mos u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,

Ne t'irrite point à cause de ceux qui font le mal; ne porte point envie aux méchants;

20 sepse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.

Car il n'y a pas d'issue pour celui qui fait le mal, et la lampe des méchants sera éteinte.

21 Biri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;

Mon fils, crains l'Éternel et le roi, et ne te mêle point avec des gens remuants.

22 mjerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?

Car leur ruine surviendra tout d'un coup, et qui sait le malheur qui arrivera aux uns et aux autres?

23 Edhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.

Voici encore ce qui vient des sages: Il n'est pas bon d'avoir égard à l'apparence des personnes dans le jugement.

24 Ai që i thotë të pabesit: “Ti je i drejtë”, do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.

Celui qui dit au méchant: Tu es juste, les peuples le maudiront, et les nations le détesteront.

25 Por ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.

Mais ceux qui le reprennent s'en trouveront bien; sur eux viendront la bénédiction et le bonheur.

26 Ai që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.

Celui qui répond avec droiture à quelqu'un, lui donne un baiser sur les lèvres.

27 Vër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.

Règle ton ouvrage au-dehors, et mets ordre à ton champ; et puis tu bâtiras ta maison.

28 Mos dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.

Ne sois point témoin contre ton prochain sans qu'il soit nécessaire: voudrais-tu séduire par tes lèvres?

29 Mos thuaj: “Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij”.

Ne dis point: Je lui ferai comme il m'a fait; je rendrai à cet homme selon son œuvre.

30 Kalova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;

J'ai passé près du champ d'un paresseux, et près de la vigne d'un homme dépourvu de sens;

31 dhe ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.

Et voici, les chardons y croissaient partout; les ronces en couvraient la surface, et son mur de pierre était écroulé.

32 Duke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:

Quand je vis cela, j'y appliquai mes pensées; je le regardai, j'en tirai instruction.

33 të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;

Un peu dormir, un peu sommeiller, un peu croiser les mains pour se reposer,

34 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

Et ta pauvreté viendra comme un passant, et ta disette comme un homme armé.