Fjalët e urta 24

1 Mos i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,

Ne porte point d'envie aux hommes malins, et ne désire point d'être avec eux.

2 sepse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.

Car leur cœur pense à piller, et leurs lèvres parlent de nuire.

3 Shtëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.

La maison sera bâtie par la sagesse, et sera affermie par l'intelligence.

4 Me dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.

Et par la science les cabinets seront remplis de tous les biens précieux et agréables.

5 Njeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.

L'homme sage [est accompagné] de force, et l'homme qui a de l'intelligence renforce la puissance.

6 Sepse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.

Car par la prudence tu feras la guerre avantageusement, et la délivrance consiste dans le nombre des conseillers.

7 Dituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.

Il n'y a point de sagesse qui ne soit trop haute pour le fou; il n'ouvrira point sa bouche à la porte.

8 Kush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.

Celui qui pense à faire mal, on l'appellera, Songe-malice.

9 Synimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.

Le discours de la folie n'est que péché, et le moqueur est en abomination à l'homme.

10 Po të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.

Si tu as perdu courage dans la calamité, ta force s'est diminuée.

11 Çliro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.

Si tu te retiens pour ne délivrer point ceux qui sont traînés à la mort, et qui sont sur le point d'être tués,

12 Po të thuash: “Ja, ne nuk e dinim”, ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.

Parce que tu diras: Voici, nous n'en avons rien su; celui qui pèse les cœurs ne l'entendra-t-il point? et celui qui garde ton âme, ne le saura-t-il point? et ne rendra-t-il point à chacun selon son œuvre?

13 Biri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.

Mon fils, mange le miel, car il est bon; et le rayon de miel, car il est doux à ton palais.

14 Kështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.

Ainsi sera à ton âme la connaissance de la sagesse, quand tu l'auras trouvée; et il y aura une [bonne] issue, et ton attente ne sera point retranchée.

15 O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,

Méchant, n'épie point le domicile du juste, et ne détruis point son gîte.

16 sepse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.

Car le juste tombera sept fois, et sera relevé; mais les méchants tombent dans le mal.

17 Kur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,

Quand ton ennemi sera tombé, ne t'en réjouis point; et quand il sera renversé, que ton cœur ne s'en égaye point;

18 me qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.

De peur que l'Eternel ne [le] voie, et que cela ne lui déplaise, tellement qu'il détourne de dessus lui sa colère [sur toi.]

19 Mos u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,

Ne te dépite point à cause des gens malins; ne porte point d'envie aux méchants;

20 sepse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.

Car il n'y aura point de [bonne] issue pour le méchant, et la lampe des méchants sera éteinte.

21 Biri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;

Mon fils, crains l'Eternel, et le Roi; et ne te mêle point avec des gens remuants.

22 mjerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?

Car leur calamité s'élèvera tout d'un coup; et qui sait l'inconvénient qui arrivera à ces deux-là?

23 Edhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.

Ces choses aussi sont pour les sages. Il n'est pas bon d'avoir égard à l'apparence des personnes en jugement.

24 Ai që i thotë të pabesit: “Ti je i drejtë”, do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.

Celui qui dit au méchant: Tu es juste, les peuples le maudiront, et les nations l'auront en détestation.

25 Por ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.

Mais pour ceux qui le reprennent, ils en retireront de la satisfaction, et la bénédiction que les biens accompagnent se répandra sur eux.

26 Ai që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.

Celui qui répond avec justesse fait plaisir [à celui qui l'écoute.]

27 Vër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.

Range ton ouvrage dehors, et l'apprête au champ qui est à toi, et puis bâtis ta maison.

28 Mos dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.

Ne sois point témoin contre ton prochain, sans qu'il en soit besoin; car voudrais-tu t'en faire croire par tes lèvres?

29 Mos thuaj: “Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij”.

Ne dis point: comme il m'a fait, ainsi lui ferai-je; je rendrai à cet homme selon ce qu'il m'a fait.

30 Kalova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;

J'ai passé près du champ de l'homme paresseux, et près de la vigne de l'homme dépourvu de sens;

31 dhe ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.

Et voilà, tout y était monté en chardons, et les orties avaient couvert le dessus, et sa cloison de pierres était démolie.

32 Duke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:

Et ayant vu cela, je le mis dans mon cœur, je le regardai, j'en reçus de l'instruction.

33 të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;

Un peu de dormir, un peu de sommeil, un peu de ploiement de bras pour demeurer couché,

34 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

Et ta pauvreté viendra [comme] un passant; et ta disette, comme un soldat.