Fjalët e urta 24

1 Mos i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,

Mon fils, ne rivalise point avec les méchants, et ne désire pas être avec eux.

2 sepse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.

Car leur cœur médite des fraudes, et leurs lèvres disent des paroles affligeantes.

3 Shtëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.

La sagesse bâtit sa maison; l'intelligence la dirige;

4 Me dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.

avec la doctrine on remplit les celliers de tout ce qu'il y a de riche, de précieux et de bon.

5 Njeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.

Mieux vaut le sage que le fort, et un homme de bon sens que de vastes domaines.

6 Sepse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.

Avec l'art de gouverner, on conduit la guerre; avec un cœur résolu, on trouve le salut.

7 Dituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.

La sagesse et les bonnes pensées sont à la porte des sages; les sages ne se détournent pas de la parole du Seigneur.

8 Kush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.

Mais ils sont appréciés dans les conseils. la mort surprend les imprudents.

9 Synimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.

L'insensé meurt dans son péché. L'impureté est dans l'homme de pestilence;

10 Po të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.

il sera déshonoré au jour fatal, au jour de la tribulation, jusqu'à ce qu'il soit renversé.

11 Çliro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.

Délivre ceux que l'on conduit à la mort; rachète ceux qu'on va faire mourir, et n'y épargne pas tes soins.

12 Po të thuash: “Ja, ne nuk e dinim”, ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.

Si tu dis: Je ne connais pas cet homme; sache que Dieu connaît tous les cœurs; Celui qui a donné le souffle à tous, sait toutes choses, et Il rétribue chacun selon ses œuvres.

13 Biri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.

Mon fils, mange du miel; car le rayon de miel est bon; que ton gosier en goûte la douceur.

14 Kështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.

C'est ainsi que tu feras comprendre la sagesse à ton âme; car si tu l'acquiers, ta fin sera bonne, et l'espérance ne t'abandonnera point.

15 O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,

Ne conduis pas l'impie dans les pâturages des justes; ne te laisse pas séduire par l'appât de la gourmandise.

16 sepse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.

Car le juste tombera sept fois, et il se relèvera; mais les impies seront sans force dans le malheur.

17 Kur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,

Si ton ennemi tombe, ne te moque pas de lui, et ne t'enorgueillis pas de sa ruine.

18 me qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.

Car le Seigneur te verrait, et Il ne t'aurait point pour agréable, et Il détournerait Sa colère de ton ennemi.

19 Mos u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,

Ne prends point part aux joies des méchants; ne porte point envie aux pécheurs.

20 sepse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.

Car les pervers n'auront point de postérité, et la langue des impies s'éteindra.

21 Biri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;

Crains Dieu et le roi, mon fils, et ne leur désobéis jamais.

22 mjerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?

Car ils punissent inopinément les impies; et qui peut prévoir quelle sera leur vengeance?

23 Edhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.

Qu'aucun mensonge se soit dit par la langue du roi; que nulle fausseté ne sorte de sa langue. Voici ce que je dis, à vous sages, pour que vous le sachiez: Il n'est pas bien, en justice, d'avoir égard au rang.

24 Ai që i thotë të pabesit: “Ti je i drejtë”, do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.

La langue du roi n'est point de chair, c'est un glaive; et celui qui lui sera livré, sera brisé; Ceux qui disent de l'impie: C'est un juste, seront maudits du peuple et odieux aux nations.

25 Por ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.

car si sa colère est excitée, elle détruit les hommes avec leurs nerfs; Mais ceux qui le réprimandent paraîtront meilleurs, et la bénédiction viendra sur eux.

26 Ai që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.

elle dévore leurs os, elles les consume comme la flamme, au point que les aiglons n'y trouveraient pas de quoi se repaître. On baisera les livres qui diront de bonnes paroles.

27 Vër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.

Prépare ton ouvrage au dehors; arrive à ton champ, tout préparé; marche sur mes traces, et tu réédifieras ta maison.

28 Mos dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.

Ne porte pas contre un concitoyen de faux témoignage, et n'ouvre pas les lèvres contre lui.

29 Mos thuaj: “Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij”.

Ne dis pas: Comme il m'a traité, je le traiterai; je me vengerai du tort qu'il m'a fait.

30 Kalova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;

L'insensé est comme un champ; l'homme qui manque d'esprit est comme un vignoble.

31 dhe ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.

Si tu le délaisses, il sera stérile et tout couvert de mauvaises herbes; il dépérit, et sa clôture de pierres s'écroule.

32 Duke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:

À la fin, j'ai réfléchi et j'ai songé à chercher la vraie doctrine.

33 të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;

Je sommeille un moment; un moment je m'endors, et je me tiens un moment les bras croisés.

34 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

Si tu fais cela, l'indigence t'arrivera à grands pas, et le besoin fondra sur toi comme un agile coursier.