Fjalët e urta 24

1 Mos i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,

Älä kadehdi pahoja ihmisiä äläkä halua heidän seuraansa.

2 sepse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.

Sillä heidän mielensä miettii väkivaltaa, ja turmiota haastavat heidän huulensa.

3 Shtëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.

Viisaudella talo rakennetaan ja ymmärryksellä vahvaksi varustetaan.

4 Me dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.

Taidolla täytetään kammiot, kaikkea kallista ja ihanaa tavaraa täyteen.

5 Njeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.

Viisas mies on väkevä, ja taidon mies on voipa voimaltansa.

6 Sepse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.

Neuvokkuudella näet on sinun käytävä sotaa, ja neuvonantajain runsaus tuo menestyksen.

7 Dituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.

Kovin on korkea hullulle viisaus, ei hän suutansa avaa portissa.

8 Kush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.

Jolla on pahanteko mielessä, sitä juonittelijaksi sanotaan.

9 Synimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.

Synti on hulluuden työ, ja pilkkaaja on ihmisille kauhistus.

10 Po të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.

Jos olet ollut veltto, joutuu ahtaana aikana voimasi ahtaalle.

11 Çliro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.

Pelasta ne, joita kuolemaan viedään, pysäytä ne, jotka surmapaikalle hoippuvat.

12 Po të thuash: “Ja, ne nuk e dinim”, ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.

Jos sanot: "Katso, emme tienneet siitä", niin ymmärtäähän asian sydänten tutkija; sinun sielusi vartioitsija sen tietää, ja hän kostaa ihmiselle hänen tekojensa mukaan.

13 Biri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.

Syö hunajaa, poikani, sillä se on hyvää, ja mesi on makeaa suussasi.

14 Kështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.

Samankaltaiseksi tunne viisaus sielullesi; jos sen löydät, on sinulla tulevaisuus, ja toivosi ei mene turhaan.

15 O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,

Älä väijy, jumalaton, vanhurskaan majaa, älä hävitä hänen leposijaansa.

16 sepse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.

Sillä seitsemästi vanhurskas lankeaa ja nousee jälleen, mutta jumalattomat suistuvat onnettomuuteen.

17 Kur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,

Älä iloitse vihamiehesi langetessa, älköön sydämesi riemuitko hänen suistuessaan kumoon,

18 me qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.

ettei Herra, kun sen näkee, sitä pahana pitäisi, ja kääntäisi vihaansa pois hänestä.

19 Mos u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,

Älä vihastu pahantekijäin tähden, älä kadehdi jumalattomia.

20 sepse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.

Sillä ei ole pahalla tulevaisuutta; jumalattomien lamppu sammuu.

21 Biri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;

Pelkää, poikani, Herraa ja kuningasta, älä sekaannu kapinallisten seuraan.

22 mjerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?

Sillä yhtäkkiä tulee heille onnettomuus, tuomio-kuka tietää milloin-toisille niinkuin toisillekin.

23 Edhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.

Nämäkin ovat viisaitten sanoja. Ei ole hyvä tuomitessa henkilöön katsoa.

24 Ai që i thotë të pabesit: “Ti je i drejtë”, do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.

Joka sanoo syylliselle: "Sinä olet syytön", sitä kansat kiroavat, kansakunnat sadattelevat.

25 Por ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.

Mutta jotka oikein tuomitsevat, niiden käy hyvin, ja heille tulee onnen siunaus.

26 Ai që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.

Se huulille suutelee, joka oikean vastauksen antaa.

27 Vër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.

Toimita tehtäväsi ulkona ja tee valmista pellollasi; sitten perusta itsellesi perhe.

28 Mos dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.

Älä ole syyttä todistajana lähimmäistäsi vastaan, vai petätkö sinä huulillasi?

29 Mos thuaj: “Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij”.

Älä sano: "Niinkuin hän teki minulle, niin teen minä hänelle, minä kostan miehelle hänen tekojensa mukaan".

30 Kalova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;

Minä kuljin laiskurin pellon ohitse, mielettömän miehen viinitarhan vieritse.

31 dhe ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.

Ja katso: se kasvoi yltänsä polttiaisia; sen pinta oli nokkosten peitossa ja sen kiviaita luhistunut.

32 Duke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:

Minä katselin ja painoin mieleeni, havaitsin ja otin opikseni:

33 të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;

Nuku vielä vähän, torku vähän, makaa vähän ristissä käsin,

34 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

niin köyhyys käy päällesi niinkuin rosvo ja puute niinkuin asestettu mies.