Fjalët e urta 24
1 Mos i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,
Do not imitate evil men, nor desire to be among them.
2 sepse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.
For their mind meditates on robberies, and their lips speak deceptions.
3 Shtëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.
By wisdom shall a house be built, and by prudence shall it be strengthened.
4 Me dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.
By doctrine, the storerooms shall be filled with every substance that is precious and most beautiful.
5 Njeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.
A wise man is strong, and a well-taught man is robust and valiant.
6 Sepse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.
For war is undertaken in an orderly manner, and safety shall be where there are many counsels.
7 Dituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.
Wisdom is beyond the foolish; at the gate he will not open his mouth.
8 Kush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.
Whoever intends to do evil shall be called foolish.
9 Synimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.
The intention of the foolish is sin. And the detractor is an abomination among men.
10 Po të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.
If you despair, being weary in the day of anguish, your strength will be diminished.
11 Çliro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.
Rescue those who are led away to death. And do not cease from delivering those who are dragged away to a violent death.
12 Po të thuash: “Ja, ne nuk e dinim”, ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.
If you would say: “I do not have sufficient strength.” He who inspects the heart, the same one understands, and nothing slips past the one who preserves your soul. And he shall repay a man according to his works.
13 Biri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.
My son, eat honey, because it is good, and the honeycomb, because it is so sweet to your throat.
14 Kështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.
So, too, is the doctrine of wisdom to your soul. When you have found it, you will have hope in the end, and your hope shall not perish.
15 O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,
Do not lie in wait, and do not seek impiety in the house of the just, nor spoil his rest.
16 sepse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.
For the just one will fall seven times, and he shall rise again. But the impious will fall into evil.
17 Kur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,
When your enemy will fall, do not be glad, and do not let your heart exult in his ruin,
18 me qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.
lest perhaps the Lord see, and it displease him, and he may take away his wrath from him.
19 Mos u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,
Do not contend with the most wicked, and do not be a rival to the impious.
20 sepse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.
For the evil hold no hope in the future, and the lamp of the impious will be extinguished.
21 Biri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;
My son, fear the Lord, as well as the king. And do not mingle with detractors.
22 mjerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?
For their perdition shall rise up suddenly. And who knows what ruin will be for each of them?
23 Edhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.
Likewise, these things are for the wise. It is not good to base judgment on knowledge of character.
24 Ai që i thotë të pabesit: “Ti je i drejtë”, do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.
Those who say to the impious, “You are just,” shall be cursed by the people, and the tribes shall detest them.
25 Por ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.
Those who argue against the impious shall be praised, and a blessing shall come upon them.
26 Ai që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.
He shall kiss the lips, who responds with upright words.
27 Vër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.
Prepare your outdoor work, and diligently cultivate your field, so that afterward, you may build your house.
28 Mos dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.
Do not be a witness without cause against your neighbor. And do not mislead anyone with your lips.
29 Mos thuaj: “Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij”.
Do not say, “I will do to him as he has done to me.” I will repay each one according to his work.
30 Kalova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;
I passed by the field of a lazy man, and by the vineyard of a foolish man,
31 dhe ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.
and behold, it was entirely filled with nettles, and thorns had covered its surface, and the stonewall was destroyed.
32 Duke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:
When I had seen this, I laid it up in my heart, and by this example, I received discipline.
33 të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;
You will sleep a little,” I said. “You will slumber briefly. You will fold your hands a little, so as to rest.
34 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.
And destitution will overtake you like a runner, and begging will overtake you like an armed man.”
