Fjalët e urta 23
1 Kur ulesh të hash me një mbret, shiko me kujdes atë që ke përpara;
Quando ti siedi a mensa con un principe, rifletti bene a chi ti sta dinanzi;
2 dhe vër një thikë në grykë, po të jetë se ke oreks të madh.
e mettiti un coltello alla gola, se tu sei ingordo.
3 Mos dëshiro gjellët e tij të mrekullueshme, sepse janë një ushqim mashtrues.
Non bramare i suoi bocconi delicati; sono un cibo ingannatore.
4 Mos u lodh për t’u pasuruar, hiq dorë nga qëllimi yt.
Non t’affannare per diventar ricco, smetti dall’applicarvi la tua intelligenza.
5 A do t’i fiksosh sytë e tu mbi atë që po zhduket? Sepse pasuria me siguri do të vërë fletë si një shqiponjë që fluturon drejt qiellit.
Vuoi tu fissar lo sguardo su ciò che scompare? Giacché la ricchezza si fa dell’ali, come l’aquila che vola verso il cielo.
6 Mos ha bukën e atij që ka syrin e keq dhe mos dëshiro ushqimet e tij të shijshme;
Non mangiare il pane di chi ha l’occhio maligno e non bramare i suoi cibi delicati;
7 sepse, ashtu si mendon në zemër të tij, ashtu është ai; “Ha dhe pi”!, do të thotë, por zemra e tij nuk është me ty.
poiché, nell’intimo suo, egli è calcolatore: “Mangia e bevi!” ti dirà; ma il cuor suo non è con te.
8 Do të vjellësh kafshatën që ke ngrënë dhe do të harxhosh kot fjalët e tua të ëmbla.
Vomiterai il boccone che avrai mangiato, e avrai perduto le tue belle parole.
9 Mos i drejto fjalën budallait, sepse ai do të përçmojë mençurinë e ligjëratës sate.
Non rivolger la parola allo stolto, perché sprezzerà il senno de’ tuoi discorsi.
10 Mos e luaj kufirin e vjetër dhe mos hyr në arat e jetimëve,
Non spostare il termine antico, e non entrare nei campi degli orfani;
11 sepse Hakmarrësi i tyre është i fuqishëm; ai do të mbrojë çështjen e tyre kundër teje.
ché il Vindice loro è potente; egli difenderà la causa loro contro di te.
12 Kushtoja zemrën tënde mësimeve dhe veshët e tu fjalëve të diturisë.
Applica il tuo cuore all’istruzione, e gli orecchi alle parole della scienza.
13 Mos ia kurse korrigjimin fëmijës; edhe sikur ta rrahësh me thupër, ai nuk do të vdesë;
Non risparmiare la correzione al fanciullo; se lo batti con la verga, non ne morrà;
lo batterai con la verga, ma libererai l’anima sua dal soggiorno de’ morti. (Sheol h7585)
15 Biri im, në se zemra jote është e urtë, edhe zemra ime do të ngazëllojë;
Figliuol mio, se il tuo cuore e savio, anche il mio cuore si rallegrerà;
16 zemra ime do të ngazëllojë, kur buzët e tua do të thonë gjëra të drejta.
le viscere mie esulteranno quando le tue labbra diranno cose rette.
17 Zemra jote mos i pastë zili mëkatarët, por vazhdoftë gjithnjë në frikën e Zotit;
Il tuo cuore non porti invidia ai peccatori, ma perseveri sempre nel timor dell’Eterno;
18 sepse ka një të ardhme, dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.
poiché c’è un avvenire, e la tua speranza non sarà frustrata.
19 Dëgjo, biri im, ji i urtë, dhe drejtoje zemrën në rrugën e drejtë.
Ascolta, figliuol mio, sii savio, e dirigi il cuore per la diritta via.
20 Mos rri me ata që pijnë verë as me grykësit dhe mishngrënësit;
Non esser di quelli che son bevitori di vino, che son ghiotti mangiatori di carne;
21 sepse pijaneci dhe grykësi do të varfërohen dhe gjumashi do të vishet me lecka.
ché il beone ed il ghiotto impoveriranno e i dormiglioni n’andran vestiti di cenci.
22 Dëgjo atin tënd që të ka pjellë dhe mos e përçmo nënën tënde kur të jetë plakë.
Da’ retta a tuo padre che t’ha generato, e non disprezzar tua madre quando sarà vecchia.
23 Bli të vërtetën dhe mos e shit, fito dituri, njohuri dhe gjykim.
Acquista verità e non la vendere, acquista sapienza, istruzione e intelligenza.
24 Babai i të drejtit do të gëzohet shumë; kush ka lindur një të urtë do t’ia ndjejë gëzimin.
Il padre del giusto esulta grandemente; chi ha generato un savio, ne avrà gioia.
25 Le të gëzohet ati yt dhe nëna jote dhe le të gëzohet ajo që të ka lindur.
Possan tuo padre e tua madre rallegrarsi, e possa gioire colei che t’ha partorito!
26 Biri im, më jep zemrën tënde, dhe sytë e tu gjetshin gëzim në rrugët e mia.
Figliuol mio, dammi il tuo cuore, e gli occhi tuoi prendano piacere nelle mie vie;
27 Sepse prostituta është një gropë e thellë dhe gruaja e tjetërkujt një pus i ngushtë.
perché la meretrice è una fossa profonda, e la straniera, un pozzo stretto.
28 Edhe ajo rri në pritë si një vjedhës dhe rrit midis njerëzve numrin e atyre që janë jo besnikë.
Anch’essa sta in agguato come un ladro, e accresce fra gli uomini il numero de’ traditori.
29 Për cilin janë “ah-ët”, për cilin “obobo-të”? Për cilin grindjet, për cilin vajtimet? Për cilin plagët pa shkak? Për cilin sytë e skuqur?
Per chi sono gli “ahi”? per chi gli “ahimè”? per chi le liti? per chi i lamenti? per chi le ferite senza ragione? per chi gli occhi rossi?
30 Për ata që ndalen gjatë pranë verës, për ata që kërkojnë verë të droguar.
Per chi s’indugia a lungo presso il vino, per quei che vanno a gustare il vin drogato.
31 Mos e shiko verën kur kuqëlon, kur rrëzëllen në kupë dhe shkon poshtë aq lehtë!
Non guardare il vino quando rosseggia, quando scintilla nel calice e va giù così facilmente!
32 Në fund ajo kafshon si një gjarpër dhe shpon si një kuçedër.
Alla fine, esso morde come un serpente e punge come un basilisco.
33 Sytë e tu kanë për të parë gjëra të çuditshme dhe zemra jote do të thotë gjëra të çoroditura.
I tuoi occhi vedranno cose strane, il tuo cuore farà dei discorsi pazzi.
34 Do të jesh si ai që gjendet në mes të detit, si ai që bie të flerë në majë të direkut të anijes.
Sarai come chi giace in mezzo al mare, come chi giace in cima a un albero di nave.
35 Do të thuash: “Më kanë rrahur, por nuk më kanë bërë keq; më kanë goditur, por nuk e kam vënë re. Kur të zgjohem, do të kthehem t’i kërkoj përsëri!”.
Dirai: “M’hanno picchiato… e non m’han fatto male; m’hanno percosso… e non me ne sono accorto; quando mi sveglierò?… tornerò a cercarne ancora!”
