Fjalët e urta 23
1 Kur ulesh të hash me një mbret, shiko me kujdes atë që ke përpara;
Lorsque tu t’attables pour manger avec un supérieur, considère bien qui tu as devant toi.
2 dhe vër një thikë në grykë, po të jetë se ke oreks të madh.
Tu t’enfonceras un couteau dans la gorge, si tu te comportes en glouton.
3 Mos dëshiro gjellët e tij të mrekullueshme, sepse janë një ushqim mashtrues.
Ne convoite pas ses plats fins, car c’est une nourriture trompeuse.
4 Mos u lodh për t’u pasuruar, hiq dorë nga qëllimi yt.
Ne te fatigue pas pour t’enrichir renonce à ton savoir-faire.
5 A do t’i fiksosh sytë e tu mbi atë që po zhduket? Sepse pasuria me siguri do të vërë fletë si një shqiponjë që fluturon drejt qiellit.
Tes regards se seront à peine posés sur la fortune, qu’elle ne sera plus; car elle ne manquera pas de s’acquérir des ailes, tel un aigle qui s’envole dans les cieux.
6 Mos ha bukën e atij që ka syrin e keq dhe mos dëshiro ushqimet e tij të shijshme;
Ne mange pas le pain d’un avare et ne convoite pas ses friandises.
7 sepse, ashtu si mendon në zemër të tij, ashtu është ai; “Ha dhe pi”!, do të thotë, por zemra e tij nuk është me ty.
Car c’est comme un coup de poignard pour lui: c’est sa façon d’être. "Mange et bois", te dira-t-il, mais son cœur n’y est pas.
8 Do të vjellësh kafshatën që ke ngrënë dhe do të harxhosh kot fjalët e tua të ëmbla.
Le morceau de pain mangé par toi, tu le vomiras et tu auras dépensé en pure perte tes paroles aimables.
9 Mos i drejto fjalën budallait, sepse ai do të përçmojë mençurinë e ligjëratës sate.
Ne parle pas aux oreilles du fou, car il méprisera tes discours pleins de bon sens.
10 Mos e luaj kufirin e vjetër dhe mos hyr në arat e jetimëve,
Ne recule pas les bornes antiques, et n’empiète pas sur le champ des orphelins;
11 sepse Hakmarrësi i tyre është i fuqishëm; ai do të mbrojë çështjen e tyre kundër teje.
car puissant est leur défenseur, il prendra en mains leur cause contre toi.
12 Kushtoja zemrën tënde mësimeve dhe veshët e tu fjalëve të diturisë.
Ouvre ton cœur à la morale et tes oreilles aux paroles de raison.
13 Mos ia kurse korrigjimin fëmijës; edhe sikur ta rrahësh me thupër, ai nuk do të vdesë;
N’Épargne pas les corrections au jeune homme; si tu le frappes avec la verge, il n’en mourra point.
Au contraire, frappe-le avec la verge, et tu sauveras son âme du Cheol. (Sheol h7585)
15 Biri im, në se zemra jote është e urtë, edhe zemra ime do të ngazëllojë;
Mon fils si ton cœur acquiert la sagesse, mon cœur à moi en aura de la joie;
16 zemra ime do të ngazëllojë, kur buzët e tua do të thonë gjëra të drejta.
mes reins seront transportés d’aise, quand tes lèvres s’exprimeront avec rectitude.
17 Zemra jote mos i pastë zili mëkatarët, por vazhdoftë gjithnjë në frikën e Zotit;
Que ton cœur n’envie pas le sort des pécheurs, mais s’attache constamment à la crainte du Seigneur;
18 sepse ka një të ardhme, dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.
car assurément il y a un avenir, et ton espoir ne sera point anéanti.
19 Dëgjo, biri im, ji i urtë, dhe drejtoje zemrën në rrugën e drejtë.
Ecoute-moi bien, mon fils, et deviens sage; dirige ton cœur dans le droit chemin.
20 Mos rri me ata që pijnë verë as me grykësit dhe mishngrënësit;
Ne sois point parmi les buveurs de vin, parmi les amis de la bonne chère;
21 sepse pijaneci dhe grykësi do të varfërohen dhe gjumashi do të vishet me lecka.
car ivrogne et gourmand tombent dans la misère; le goût du sommeil réduit à se couvrir de haillons.
22 Dëgjo atin tënd që të ka pjellë dhe mos e përçmo nënën tënde kur të jetë plakë.
Sois docile à ton père qui t’a donné le jour et ne dédaigne pas la vieillesse de ta mère.
23 Bli të vërtetën dhe mos e shit, fito dituri, njohuri dhe gjykim.
Achète la vérité et ne la revends pas, non plus que la sagesse, la morale et la raison.
24 Babai i të drejtit do të gëzohet shumë; kush ka lindur një të urtë do t’ia ndjejë gëzimin.
Le père d’un juste est au comble de la joie; qui a donné naissance à un sage est heureux.
25 Le të gëzohet ati yt dhe nëna jote dhe le të gëzohet ajo që të ka lindur.
Que ton père et ta mère se réjouissent donc; qu’elle jubile, celle qui t’a enfanté!
26 Biri im, më jep zemrën tënde, dhe sytë e tu gjetshin gëzim në rrugët e mia.
Mon fils, donne-moi ton cœur et aie les yeux ouverts sur ma voie.
27 Sepse prostituta është një gropë e thellë dhe gruaja e tjetërkujt një pus i ngushtë.
Car la courtisane est un abîme sans fond, l’étrangère, un puits étroit.
28 Edhe ajo rri në pritë si një vjedhës dhe rrit midis njerëzve numrin e atyre që janë jo besnikë.
Aussi bien, elle se met en embuscade comme un brigand; elle multiplie les trahisons parmi les hommes.
29 Për cilin janë “ah-ët”, për cilin “obobo-të”? Për cilin grindjet, për cilin vajtimet? Për cilin plagët pa shkak? Për cilin sytë e skuqur?
Pour qui les ah! pour qui les hélas! pour qui les disputes et pour qui les plaintes? pour qui les blessures gratuites et pour qui la vue trouble?
30 Për ata që ndalen gjatë pranë verës, për ata që kërkojnë verë të droguar.
Pour ceux qui s’attardent à boire, pour ceux qui vont déguster le vin parfumé.
31 Mos e shiko verën kur kuqëlon, kur rrëzëllen në kupë dhe shkon poshtë aq lehtë!
Ne couve pas de tes regards le vin vermeil qui brille dans la coupe: il glisse doucement,
32 Në fund ajo kafshon si një gjarpër dhe shpon si një kuçedër.
et finit par mordre comme un serpent, par piquer comme un aspic.
33 Sytë e tu kanë për të parë gjëra të çuditshme dhe zemra jote do të thotë gjëra të çoroditura.
Alors tes yeux voient des choses étranges et ton cœur laisse échapper des propos incohérents.
34 Do të jesh si ai që gjendet në mes të detit, si ai që bie të flerë në majë të direkut të anijes.
Tu te crois gisant au fond de la mer, couché au sommet d’un mât.
35 Do të thuash: “Më kanë rrahur, por nuk më kanë bërë keq; më kanë goditur, por nuk e kam vënë re. Kur të zgjohem, do të kthehem t’i kërkoj përsëri!”.
"On m’a frappé diras-tu, et je n’ai pas eu de mal; on m’a roué de coups, et je ne l’ai pas senti. Quand donc me réveillerai-je? Je recommencerai, j’en demanderai encore!"
