Fjalët e urta 23
1 Kur ulesh të hash me një mbret, shiko me kujdes atë që ke përpara;
When you sit to eat with a ruler, observe carefully what is before you,
2 dhe vër një thikë në grykë, po të jetë se ke oreks të madh.
and put a knife to your throat if you are a person who likes to eat a lot of food.
3 Mos dëshiro gjellët e tij të mrekullueshme, sepse janë një ushqim mashtrues.
Do not crave his delicacies, for it is the food of lies.
4 Mos u lodh për t’u pasuruar, hiq dorë nga qëllimi yt.
Do not work too hard to gain wealth; be wise enough to know when to stop.
5 A do t’i fiksosh sytë e tu mbi atë që po zhduket? Sepse pasuria me siguri do të vërë fletë si një shqiponjë që fluturon drejt qiellit.
Will you let your eyes light upon it? It will be gone, for it will surely take up wings like an eagle and fly off to the sky.
6 Mos ha bukën e atij që ka syrin e keq dhe mos dëshiro ushqimet e tij të shijshme;
Do not eat the food of one with an evil eye— and do not crave his delicacies,
7 sepse, ashtu si mendon në zemër të tij, ashtu është ai; “Ha dhe pi”!, do të thotë, por zemra e tij nuk është me ty.
for he is the kind of man who counts the price of the food. “Eat and drink!” he says to you, but his heart is not with you.
8 Do të vjellësh kafshatën që ke ngrënë dhe do të harxhosh kot fjalët e tua të ëmbla.
You will vomit up the little you have eaten and you will have wasted your compliments.
9 Mos i drejto fjalën budallait, sepse ai do të përçmojë mençurinë e ligjëratës sate.
Do not speak in the hearing of a fool, for he will despise the wisdom of your words.
10 Mos e luaj kufirin e vjetër dhe mos hyr në arat e jetimëve,
Do not move an ancient boundary stone or encroach on the fields of orphans,
11 sepse Hakmarrësi i tyre është i fuqishëm; ai do të mbrojë çështjen e tyre kundër teje.
for their Redeemer is strong and he will plead their case against you.
12 Kushtoja zemrën tënde mësimeve dhe veshët e tu fjalëve të diturisë.
Apply your heart to instruction and your ears to words of knowledge.
13 Mos ia kurse korrigjimin fëmijës; edhe sikur ta rrahësh me thupër, ai nuk do të vdesë;
Do not withhold instruction from a child, for if you discipline him, he will not die.
It is you who must beat him with the rod and save his soul from Sheol. (Sheol h7585)
15 Biri im, në se zemra jote është e urtë, edhe zemra ime do të ngazëllojë;
My son, if your heart is wise, then my heart also will be glad;
16 zemra ime do të ngazëllojë, kur buzët e tua do të thonë gjëra të drejta.
my inmost being will rejoice when your lips speak what is right.
17 Zemra jote mos i pastë zili mëkatarët, por vazhdoftë gjithnjë në frikën e Zotit;
Do not let your heart envy sinners, but continue in the fear of Yahweh all the day.
18 sepse ka një të ardhme, dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.
Surely there is a future and your hope will not be cut off.
19 Dëgjo, biri im, ji i urtë, dhe drejtoje zemrën në rrugën e drejtë.
Hear—you!—my son, and be wise and direct your heart in the way.
20 Mos rri me ata që pijnë verë as me grykësit dhe mishngrënësit;
Do not associate with drunkards, or with gluttonous eaters of meat,
21 sepse pijaneci dhe grykësi do të varfërohen dhe gjumashi do të vishet me lecka.
for the drunkard and the glutton become poor and slumber will clothe them with rags.
22 Dëgjo atin tënd që të ka pjellë dhe mos e përçmo nënën tënde kur të jetë plakë.
Listen to your father who begot you and do not despise your mother when she is old.
23 Bli të vërtetën dhe mos e shit, fito dituri, njohuri dhe gjykim.
Buy the truth, but do not sell it; buy wisdom, instruction, and understanding.
24 Babai i të drejtit do të gëzohet shumë; kush ka lindur një të urtë do t’ia ndjejë gëzimin.
The father of the righteous person will greatly rejoice, and he who begets a wise child will be glad in him.
25 Le të gëzohet ati yt dhe nëna jote dhe le të gëzohet ajo që të ka lindur.
Let your father and your mother be glad and let her who bore you rejoice.
26 Biri im, më jep zemrën tënde, dhe sytë e tu gjetshin gëzim në rrugët e mia.
My son, give me your heart and let your eyes observe my ways.
27 Sepse prostituta është një gropë e thellë dhe gruaja e tjetërkujt një pus i ngushtë.
For a prostitute is a deep pit, and an immoral woman is a narrow well.
28 Edhe ajo rri në pritë si një vjedhës dhe rrit midis njerëzve numrin e atyre që janë jo besnikë.
She lies in wait like a robber and she increases the number of the treacherous among humanity.
29 Për cilin janë “ah-ët”, për cilin “obobo-të”? Për cilin grindjet, për cilin vajtimet? Për cilin plagët pa shkak? Për cilin sytë e skuqur?
Who has woe? Who has sorrow? Who has fights? Who has complaining? Who has wounds for no reason? Who has bloodshot eyes?
30 Për ata që ndalen gjatë pranë verës, për ata që kërkojnë verë të droguar.
Those who linger over wine, those who try the mixed wine.
31 Mos e shiko verën kur kuqëlon, kur rrëzëllen në kupë dhe shkon poshtë aq lehtë!
Do not look at the wine when it is red, when it sparkles in the cup and goes down smoothly.
32 Në fund ajo kafshon si një gjarpër dhe shpon si një kuçedër.
In the last it bites like a serpent and it stings like an adder.
33 Sytë e tu kanë për të parë gjëra të çuditshme dhe zemra jote do të thotë gjëra të çoroditura.
Your eyes will see strange things and your heart will utter perverse things.
34 Do të jesh si ai që gjendet në mes të detit, si ai që bie të flerë në majë të direkut të anijes.
You will be as one who sleeps on the high seas or lies on the top of a mast.
35 Do të thuash: “Më kanë rrahur, por nuk më kanë bërë keq; më kanë goditur, por nuk e kam vënë re. Kur të zgjohem, do të kthehem t’i kërkoj përsëri!”.
“They hit me,” you will say, “but I was not hurt. They beat me, but I did not feel it. When will I wake up? I will seek another drink.”
