Fjalët e urta 23
1 Kur ulesh të hash me një mbret, shiko me kujdes atë që ke përpara;
When you sit to eat with a ruler, consider diligently what is before you;
2 dhe vër një thikë në grykë, po të jetë se ke oreks të madh.
put a knife to your throat, if you are a man given to appetite.
3 Mos dëshiro gjellët e tij të mrekullueshme, sepse janë një ushqim mashtrues.
Do not be desirous of his dainties, seeing they are deceitful food.
4 Mos u lodh për t’u pasuruar, hiq dorë nga qëllimi yt.
Do not weary yourself to be rich. In your wisdom, show restraint.
5 A do t’i fiksosh sytë e tu mbi atë që po zhduket? Sepse pasuria me siguri do të vërë fletë si një shqiponjë që fluturon drejt qiellit.
Why do you set your eyes on that which is not? For it certainly sprouts wings like an eagle and flies in the sky.
6 Mos ha bukën e atij që ka syrin e keq dhe mos dëshiro ushqimet e tij të shijshme;
Do not eat the food of him who has a stingy eye, and do not crave his delicacies:
7 sepse, ashtu si mendon në zemër të tij, ashtu është ai; “Ha dhe pi”!, do të thotë, por zemra e tij nuk është me ty.
for as he thinks about the cost, so he is. "Eat and drink." he says to you, but his heart is not with you.
8 Do të vjellësh kafshatën që ke ngrënë dhe do të harxhosh kot fjalët e tua të ëmbla.
The morsel which you have eaten you shall vomit up, and lose your good words.
9 Mos i drejto fjalën budallait, sepse ai do të përçmojë mençurinë e ligjëratës sate.
Do not speak in the ears of a fool, for he will despise the wisdom of your words.
10 Mos e luaj kufirin e vjetër dhe mos hyr në arat e jetimëve,
Do not move the ancient boundary stone. Do not encroach on the fields of the fatherless:
11 sepse Hakmarrësi i tyre është i fuqishëm; ai do të mbrojë çështjen e tyre kundër teje.
for their Defender is strong. He will plead their case against you.
12 Kushtoja zemrën tënde mësimeve dhe veshët e tu fjalëve të diturisë.
Apply your heart to instruction, and your ears to the words of knowledge.
13 Mos ia kurse korrigjimin fëmijës; edhe sikur ta rrahësh me thupër, ai nuk do të vdesë;
Do not withhold correction from a child. If you punish him with the rod, he will not die.
Punish him with the rod, and save his soul from Sheol. (Sheol h7585)
15 Biri im, në se zemra jote është e urtë, edhe zemra ime do të ngazëllojë;
My son, if your heart is wise, then my heart will be glad, even mine:
16 zemra ime do të ngazëllojë, kur buzët e tua do të thonë gjëra të drejta.
yes, my heart will rejoice, when your lips speak what is right.
17 Zemra jote mos i pastë zili mëkatarët, por vazhdoftë gjithnjë në frikën e Zotit;
Do not let your heart envy sinners; but rather fear the LORD all the day long.
18 sepse ka një të ardhme, dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.
For surely there is a future, and your hope will not be cut off.
19 Dëgjo, biri im, ji i urtë, dhe drejtoje zemrën në rrugën e drejtë.
Listen, my son, and be wise, and keep your heart on the right path.
20 Mos rri me ata që pijnë verë as me grykësit dhe mishngrënësit;
Do not be among ones drinking too much wine, or those who gorge themselves on meat:
21 sepse pijaneci dhe grykësi do të varfërohen dhe gjumashi do të vishet me lecka.
for the drunkard and the glutton shall become poor; and drowsiness clothes them in rags.
22 Dëgjo atin tënd që të ka pjellë dhe mos e përçmo nënën tënde kur të jetë plakë.
Listen to your father who gave you life, and do not despise your mother when she is old.
23 Bli të vërtetën dhe mos e shit, fito dituri, njohuri dhe gjykim.
Buy the truth, and do not sell it. Get wisdom, discipline, and understanding.
24 Babai i të drejtit do të gëzohet shumë; kush ka lindur një të urtë do t’ia ndjejë gëzimin.
The father of the righteous has great joy. Whoever fathers a wise child delights in him.
25 Le të gëzohet ati yt dhe nëna jote dhe le të gëzohet ajo që të ka lindur.
Let your father and your mother be glad. Let her who bore you rejoice.
26 Biri im, më jep zemrën tënde, dhe sytë e tu gjetshin gëzim në rrugët e mia.
My son, give me your heart; and let your eyes keep in my ways.
27 Sepse prostituta është një gropë e thellë dhe gruaja e tjetërkujt një pus i ngushtë.
For a prostitute is a deep pit; and a wayward wife is a narrow well.
28 Edhe ajo rri në pritë si një vjedhës dhe rrit midis njerëzve numrin e atyre që janë jo besnikë.
Yes, she lies in wait like a robber, and increases the unfaithful among men.
29 Për cilin janë “ah-ët”, për cilin “obobo-të”? Për cilin grindjet, për cilin vajtimet? Për cilin plagët pa shkak? Për cilin sytë e skuqur?
Who has woe? Who has sorrow? Who has strife? Who has complaints? Who has needless bruises? Who has bloodshot eyes?
30 Për ata që ndalen gjatë pranë verës, për ata që kërkojnë verë të droguar.
Those who stay long at the wine; those who go to seek out mixed wine.
31 Mos e shiko verën kur kuqëlon, kur rrëzëllen në kupë dhe shkon poshtë aq lehtë!
Do not look at the wine when it is red, when it sparkles in the cup, when it goes down smoothly.
32 Në fund ajo kafshon si një gjarpër dhe shpon si një kuçedër.
In the end, it bites like a serpent, and poisons like a viper.
33 Sytë e tu kanë për të parë gjëra të çuditshme dhe zemra jote do të thotë gjëra të çoroditura.
Your eyes will see strange things, and your mind will imagine confusing things.
34 Do të jesh si ai që gjendet në mes të detit, si ai që bie të flerë në majë të direkut të anijes.
Yes, you will be as he who lies down in the midst of the sea, or as he who lies on top of the rigging:
35 Do të thuash: “Më kanë rrahur, por nuk më kanë bërë keq; më kanë goditur, por nuk e kam vënë re. Kur të zgjohem, do të kthehem t’i kërkoj përsëri!”.
"They hit me, and I was not hurt. They beat me, and I do not feel it. When will I wake up? I can do it again. I can find another."
