Fjalët e urta 22

1 Një nam i mirë është më i pëlqyeshëm se pasuritë e mëdha, dhe hiri është më i pëlqyeshëm se argjendi dhe ari.

Un buen nombre es más deseable que una gran riqueza, y ser respetado es mejor que la plata y el oro.

2 I pasuri dhe i varfëri kanë këtë të përbashkët: të dy i ka bërë Zoti.

El hombre rico y el pobre se encuentran cara a cara: el Señor es el creador de todos ellos.

3 Njeriu i matur e shikon të keqen dhe fshihet; por njerëzit naivë shkojnë tutje dhe dënohen.

El hombre agudo ve el mal y se cubre: el simple sigue recto y se mete en problemas.

4 Çmimi i përvujtërisë është frika e Zotit, pasuria, lavdia dhe jeta.

La recompensa de un espíritu apacible y el temor del Señor es riqueza, honor y vida.

5 Ferra dhe leqe gjenden në udhën e të çoroditurit; kush kujdeset për jetën e vet rri larg tyre.

Espinas y redes están en el camino del perverso: el que vigila su alma estará lejos de ellos.

6 Mësoji fëmijës rrugën që duhet të ndjekë, dhe ai nuk do të largohet prej saj edhe kur të plaket.

Si un niño es entrenado de la manera correcta, incluso cuando sea viejo no se apartará.

7 I pasuri sundon mbi të varfërit, dhe huamarrësi është skllav i huadhënësit.

El hombre de riquezas tiene dominio sobre los pobres, y el que se endeuda es siervo de su acreedor.

8 Kush mbjell padrejtësi ka për të korrur telashe dhe shufra e zemërimit të tij do të asgjesohet.

Al plantar la semilla del mal, el hombre recibirá el grano del dolor, y la vara de su ira se romperá.

9 Njeriu me sy dashamirës do të bekohet, sepse i jep bukë të varfërit.

El bondadoso tendrá bendición, porque da de su pan a los pobres.

10 Përzëre tallësin dhe grindjet do të ikin bashkë me të; po, grindjet dhe fyerjet do të pushojnë.

Envía al hombre de soberbia, y la discusión saldrá; verdaderamente la lucha y la vergüenza llegarán a su fin.

11 Kush e do pastërtinë e zemrës dhe ka hir mbi buzët do ta ketë shok mbretin.

Aquel cuyo corazón es limpio es querido por el Señor; por la gracia de sus labios, el rey será su amigo.

12 Sytë e Zotit ruajnë dijen, por ai i bën të kota fjalët e të pabesit.

Los ojos del Señor guardan el conocimiento, pero por él los actos del falso hombre serán revocados.

13 Përtaci thotë: “Jashtë ka një luan; do të vritem rrugës”.

El que odia el trabajo dice: Hay un león fuera. Me matarán en las calles.

14 Goja e gruas që shkel kurorën është një gropë e thellë; ai që ka zemëruar Zotin do të bjerë në të.

La boca de las mujeres malas es un hoyo profundo: aquel con quien el Señor está enojado, descenderá a él.

15 Marrëzia lidhet me zemrën e fëmijës, por shufra e korrigjimit do ta largojë prej saj.

Los caminos insensatos están profundamente arraigados en el corazón de un niño, pero la vara del castigo los alejará de él.

16 Ai që shtyp të varfërin për t’u pasuruar dhe ai që i jep të pasurit, me siguri do të varfërohet.

El que es cruel con los pobres con el propósito de aumentar su ganancia, y el que da al hombre rico, solo tendrá necesidad.

17 Vëru veshin dhe dëgjo fjalët e të urtëve, dhe jepja zemrën dijes sime.

Inclina tu oído para oír mis palabras, y deja que tu corazón reflexione sobre el conocimiento.

18 sepse për ty do të jetë e këndshme t’i ruash në intimitetin tënd dhe t’i kesh të gjitha gati mbi buzët e tua.

Porque es una delicia guardarlos en tu corazón, tenerlos listos en tus labios.

19 Me qëllim që besimin tënd ta kesh te Zoti, sot të kam mësuar, po, pikërisht ty.

Para que tu fe esté en el Señor, te la he aclarado hoy, aun a ti.

20 A nuk të kam shkruar në të kaluarën aforizma që kanë të bëjnë me këshillimin dhe diturinë,

¿No he escrito por ti treinta dichos, con sabias sugerencias y conocimiento,

21 në mënyrë që të njohësh sigurinë e fjalëve të së vërtetës, me qëllim që t’u përgjigjesh me fjalë të vërteta atyre që të dërgojnë?

para hacerte ver cuán ciertas son las palabras verdaderas, para que puedas dar una respuesta verdadera a aquellos que te hacen preguntas?

22 Mos e vidh të varfërin, sepse është i varfër, dhe mos e shtyp të mjerin te porta,

No quites la propiedad del pobre porque es pobre, o seas cruel con los oprimidos cuando vengan ante el juez:

23 sepse Zoti do të mbrojë çështjen e tyre dhe do t’u heqë jetën atyre që i kanë zhveshur.

Porque el Señor dará apoyo a su causa, y quitará la vida a los que le toman sus bienes.

24 Mos lidh miqësi me njeriun zemërak dhe mos u shoqëro me njeriun idhnak,

No seas amigo de un hombre que se enoja; no vayas en compañía de un hombre enojado:

25 që të mos mësosh rrugët e tij dhe të mos gjesh një kurth për shpirtin tënd.

Por temor a aprender sus caminos y hacer una red lista para tu alma.

26 Mos u bëj si ata që japin dorën si garanci, që bëhen garant për borxhet e të tjerëve.

No seas de los que se dan la mano en un acuerdo, ni de los que se hacen fiadores de las deudas:

27 Në qoftë se nuk ke asgjë me se të paguash, pse duhet të të heqë shtratin poshtë vetes?

si no tienes con qué pagar, te quitará la cama.

28 Mos e luaj kufirin e vjetër, të vendosur nga etërit e tu.

No se mueva la antigua señal que tus padres pusieron en su lugar.

29 A ke parë një njeri të papërtueshëm në punën e tij? Ai do të paraqitet në prani të mbretit dhe nuk do të qëndrojë para njerëzve të humbur.

¿Has visto a un hombre experto en su negocio? él tomará su lugar antes que los reyes; su lugar no estará entre personas bajas.