Fjalët e urta 22

1 Një nam i mirë është më i pëlqyeshëm se pasuritë e mëdha, dhe hiri është më i pëlqyeshëm se argjendi dhe ari.

Lepsze jest dobre imię, niż bogactwa wielkie; a przyjaźń lepsza, niż srebro i złoto.

2 I pasuri dhe i varfëri kanë këtë të përbashkët: të dy i ka bërë Zoti.

Bogaty i ubogi spotkali się z sobą; ale Pan jest obydwóch stworzycielem.

3 Njeriu i matur e shikon të keqen dhe fshihet; por njerëzit naivë shkojnë tutje dhe dënohen.

Ostrożny widząc złe ukrywa się; ale prostacy wprost idąc wpadają w szkodę.

4 Çmimi i përvujtërisë është frika e Zotit, pasuria, lavdia dhe jeta.

Pokory i bojaźni Pańskiej nagrodą jest bogactwo, i sława i żywot.

5 Ferra dhe leqe gjenden në udhën e të çoroditurit; kush kujdeset për jetën e vet rri larg tyre.

Ciernie i sidła są na drodze przewrotnego; kto strzeże duszy swej, oddala się od nich.

6 Mësoji fëmijës rrugën që duhet të ndjekë, dhe ai nuk do të largohet prej saj edhe kur të plaket.

Ćwicz młodego według potrzeby drogi jego; bo gdy się zstarzeje, nie odstąpi od niej.

7 I pasuri sundon mbi të varfërit, dhe huamarrësi është skllav i huadhënësit.

Bogaty nad ubogimi panuje; ale ten, co pożycza, sługą bywa tego, który mu pożycza.

8 Kush mbjell padrejtësi ka për të korrur telashe dhe shufra e zemërimit të tij do të asgjesohet.

Kto sieje nieprawość, żąć będzie utrapienie, a rózga gniewu jego ustanie.

9 Njeriu me sy dashamirës do të bekohet, sepse i jep bukë të varfërit.

Oko dobrotliwe, toć będzie ubłogosławione; bo udziela chleba swego ubogiemu.

10 Përzëre tallësin dhe grindjet do të ikin bashkë me të; po, grindjet dhe fyerjet do të pushojnë.

Wyrzuć naśmiewcę, a ustanie zwada; owszem uspokoi się swar i pohańbienie.

11 Kush e do pastërtinë e zemrës dhe ka hir mbi buzët do ta ketë shok mbretin.

Kto miłuje czystość serca, a jest wdzięczność w wargach jego, temu król przyjacielem będzie.

12 Sytë e Zotit ruajnë dijen, por ai i bën të kota fjalët e të pabesit.

Oczy Pańskie strzegą umiejętności; ale przedsięwzięcia przewrotnego podwraca.

13 Përtaci thotë: “Jashtë ka një luan; do të vritem rrugës”.

Leniwiec mówi: Lew na dworzu, w pośród ulicy bym był zabity.

14 Goja e gruas që shkel kurorën është një gropë e thellë; ai që ka zemëruar Zotin do të bjerë në të.

Usta obcych niewiast są dół głęboki; na kogo się Pan gniewa, wpadnie tam.

15 Marrëzia lidhet me zemrën e fëmijës, por shufra e korrigjimit do ta largojë prej saj.

Głupstwo przywiązane jest do serca młodego; ale rózga karności oddali je od niego.

16 Ai që shtyp të varfërin për t’u pasuruar dhe ai që i jep të pasurit, me siguri do të varfërohet.

Kto ciemięży ubogiego, aby sobie przysporzył, także kto daje bogatemu: pewnie zubożeje.

17 Vëru veshin dhe dëgjo fjalët e të urtëve, dhe jepja zemrën dijes sime.

Nakłoń ucha twego, a słuchaj słów mądrych, a serce twoje przyłóż ku nauce mojej;

18 sepse për ty do të jetë e këndshme t’i ruash në intimitetin tënd dhe t’i kesh të gjitha gati mbi buzët e tua.

Boć to będzie uciechą, gdy je zachowasz w sercu twojem, gdy będą społem sporządzone w wargach twoich;

19 Me qëllim që besimin tënd ta kesh te Zoti, sot të kam mësuar, po, pikërisht ty.

Aby było w Panu ufanie twoje; oznajmujęć to dziś, a ty tak czyń.

20 A nuk të kam shkruar në të kaluarën aforizma që kanë të bëjnë me këshillimin dhe diturinë,

Izalim ci nie napisał znamienitych rzeczy z strony rad i umiejętności,

21 në mënyrë që të njohësh sigurinë e fjalëve të së vërtetës, me qëllim që t’u përgjigjesh me fjalë të vërteta atyre që të dërgojnë?

Abym ci do wiadomości podał pewność powieści prawdziwych, abyś umiał odnosić słowa prawdy tym, którzy cię posłali.

22 Mos e vidh të varfërin, sepse është i varfër, dhe mos e shtyp të mjerin te porta,

Nie odzieraj nędznego, przeto że nędzny jest; ani ubogiego w bramie uciskaj.

23 sepse Zoti do të mbrojë çështjen e tyre dhe do t’u heqë jetën atyre që i kanë zhveshur.

Albowiem Pan się podejmie sprawy ich, i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.

24 Mos lidh miqësi me njeriun zemërak dhe mos u shoqëro me njeriun idhnak,

Nie bądź przyjacielem gniewliwemu, a z mężem popędliwym nie obcuj,

25 që të mos mësosh rrugët e tij dhe të mos gjesh një kurth për shpirtin tënd.

Byś snać nie przywykł ścieszkom jego, a nie włożył sidła na duszę swoję.

26 Mos u bëj si ata që japin dorën si garanci, që bëhen garant për borxhet e të tjerëve.

Nie bywaj między tymi, którzy ręczą; ani między rękojmiami za długi;

27 Në qoftë se nuk ke asgjë me se të paguash, pse duhet të të heqë shtratin poshtë vetes?

Bo jeźlibyś nie miał czem zapłacić, przeczżeby kto miał brać pościel twoją pod tobą?

28 Mos e luaj kufirin e vjetër, të vendosur nga etërit e tu.

Nie przenoś starej granicy, którą uczynili ojcowie twoi.

29 A ke parë një njeri të papërtueshëm në punën e tij? Ai do të paraqitet në prani të mbretit dhe nuk do të qëndrojë para njerëzve të humbur.

Widziałżeś męża rątszego w sprawach swoich? Takowyć przed królami staje, a nie staje przed podłymi.