Fjalët e urta 22

1 Një nam i mirë është më i pëlqyeshëm se pasuritë e mëdha, dhe hiri është më i pëlqyeshëm se argjendi dhe ari.

Nimi on kalliimpi suurta rikkautta, suosio hopeata ja kultaa parempi.

2 I pasuri dhe i varfëri kanë këtë të përbashkët: të dy i ka bërë Zoti.

Rikas ja köyhä kohtaavat toisensa; Herra on luonut kumpaisenkin.

3 Njeriu i matur e shikon të keqen dhe fshihet; por njerëzit naivë shkojnë tutje dhe dënohen.

Mielevä näkee vaaran ja kätkeytyy, mutta yksinkertaiset käyvät kohti ja saavat vahingon.

4 Çmimi i përvujtërisë është frika e Zotit, pasuria, lavdia dhe jeta.

Nöyryyden ja Herran pelon palkka on rikkaus, kunnia ja elämä.

5 Ferra dhe leqe gjenden në udhën e të çoroditurit; kush kujdeset për jetën e vet rri larg tyre.

Orjantappuroita ja pauloja on väärän tiellä; henkensä varjelee, joka niistä kaukana pysyy.

6 Mësoji fëmijës rrugën që duhet të ndjekë, dhe ai nuk do të largohet prej saj edhe kur të plaket.

Totuta poikanen tiensä suuntaan, niin hän ei vanhanakaan siitä poikkea.

7 I pasuri sundon mbi të varfërit, dhe huamarrësi është skllav i huadhënësit.

Rikas hallitsee köyhiä, ja velallinen joutuu velkojan orjaksi.

8 Kush mbjell padrejtësi ka për të korrur telashe dhe shufra e zemërimit të tij do të asgjesohet.

Joka vääryyttä kylvää, se turmiota niittää, ja hänen vihansa vitsa häviää.

9 Njeriu me sy dashamirës do të bekohet, sepse i jep bukë të varfërit.

Hyvänsuopa saa siunauksen, sillä hän antaa leivästään vaivaiselle.

10 Përzëre tallësin dhe grindjet do të ikin bashkë me të; po, grindjet dhe fyerjet do të pushojnë.

Aja pois pilkkaaja, niin poistuu tora ja loppuu riita ja häväistys.

11 Kush e do pastërtinë e zemrës dhe ka hir mbi buzët do ta ketë shok mbretin.

Joka sydämen puhtautta rakastaa, jolla on suloiset huulet, sen ystävä on kuningas.

12 Sytë e Zotit ruajnë dijen, por ai i bën të kota fjalët e të pabesit.

Herran silmät suojelevat taitoa, mutta uskottoman sanat hän kääntää väärään.

13 Përtaci thotë: “Jashtë ka një luan; do të vritem rrugës”.

Laiska sanoo: "Ulkona on leijona; tappavat vielä minut keskellä toria".

14 Goja e gruas që shkel kurorën është një gropë e thellë; ai që ka zemëruar Zotin do të bjerë në të.

Irstaitten vaimojen suu on syvä kuoppa; Herran vihan alainen kaatuu siihen.

15 Marrëzia lidhet me zemrën e fëmijës, por shufra e korrigjimit do ta largojë prej saj.

Hulluus on kiertynyt kiinni poikasen sydämeen, mutta kurituksen vitsa sen hänestä kauas karkoittaa.

16 Ai që shtyp të varfërin për t’u pasuruar dhe ai që i jep të pasurit, me siguri do të varfërohet.

Vaivaiselle on voitoksi, jos häntä sorretaan, rikkaalle tappioksi, jos hänelle annetaan.

17 Vëru veshin dhe dëgjo fjalët e të urtëve, dhe jepja zemrën dijes sime.

Kallista korvasi ja kuuntele viisaitten sanoja ja tarkkaa minun taitoani.

18 sepse për ty do të jetë e këndshme t’i ruash në intimitetin tënd dhe t’i kesh të gjitha gati mbi buzët e tua.

Sillä suloista on, jos kätket ne sisimpääsi; olkoot ne kaikki huulillasi valmiina.

19 Me qëllim që besimin tënd ta kesh te Zoti, sot të kam mësuar, po, pikërisht ty.

Että Herra olisi sinun turvanasi, siksi olen minä nyt neuvonut juuri sinua.

20 A nuk të kam shkruar në të kaluarën aforizma që kanë të bëjnë me këshillimin dhe diturinë,

Olenhan ennenkin sinulle kirjoittanut, antanut neuvoja ja tietoa,

21 në mënyrë që të njohësh sigurinë e fjalëve të së vërtetës, me qëllim që t’u përgjigjesh me fjalë të vërteta atyre që të dërgojnë?

opettaakseni sinulle totuutta, vakaita sanoja, että voisit vakain sanoin vastata lähettäjällesi.

22 Mos e vidh të varfërin, sepse është i varfër, dhe mos e shtyp të mjerin te porta,

Älä raasta vaivaista, siksi että hän on vaivainen, äläkä polje kurjaa portissa,

23 sepse Zoti do të mbrojë çështjen e tyre dhe do t’u heqë jetën atyre që i kanë zhveshur.

sillä Herra ajaa hänen asiansa ja riistää hänen riistäjiltään hengen.

24 Mos lidh miqësi me njeriun zemërak dhe mos u shoqëro me njeriun idhnak,

Älä rupea pikavihaisen ystäväksi äläkä seurustele kiukkuisen kanssa,

25 që të mos mësosh rrugët e tij dhe të mos gjesh një kurth për shpirtin tënd.

että et tottuisi hänen teihinsä ja saattaisi sieluasi ansaan.

26 Mos u bëj si ata që japin dorën si garanci, që bëhen garant për borxhet e të tjerëve.

Älä ole niitä, jotka kättä lyövät, jotka menevät takuuseen veloista.

27 Në qoftë se nuk ke asgjë me se të paguash, pse duhet të të heqë shtratin poshtë vetes?

Jollei sinulla ole, millä maksaa, mitäs muuta, kuin viedään vuode altasi!

28 Mos e luaj kufirin e vjetër, të vendosur nga etërit e tu.

Älä siirrä ikivanhaa rajaa, jonka esi-isäsi ovat asettaneet.

29 A ke parë një njeri të papërtueshëm në punën e tij? Ai do të paraqitet në prani të mbretit dhe nuk do të qëndrojë para njerëzve të humbur.

Jos näet miehen, kerkeän toimissaan, hänen paikkansa on kuningasten, ei alhaisten, palveluksessa.