Fjalët e urta 22
1 Një nam i mirë është më i pëlqyeshëm se pasuritë e mëdha, dhe hiri është më i pëlqyeshëm se argjendi dhe ari.
A good name is better than many riches. And good esteem is above silver and gold.
2 I pasuri dhe i varfëri kanë këtë të përbashkët: të dy i ka bërë Zoti.
The rich and poor have met one another. The Lord is the maker of them both.
3 Njeriu i matur e shikon të keqen dhe fshihet; por njerëzit naivë shkojnë tutje dhe dënohen.
The clever saw evil and hid himself. The innocent continued on and was afflicted with damage.
4 Çmimi i përvujtërisë është frika e Zotit, pasuria, lavdia dhe jeta.
The end of moderation is the fear of the Lord, riches and glory and life.
5 Ferra dhe leqe gjenden në udhën e të çoroditurit; kush kujdeset për jetën e vet rri larg tyre.
Weapons and swords are on the way of the perverse. But he who guards his own soul withdraws far from them.
6 Mësoji fëmijës rrugën që duhet të ndjekë, dhe ai nuk do të largohet prej saj edhe kur të plaket.
The proverb is: A youth is close to his way; even when he is old, he will not withdraw from it.
7 I pasuri sundon mbi të varfërit, dhe huamarrësi është skllav i huadhënësit.
The rich rule over the poor. And the borrower is servant to the lender.
8 Kush mbjell padrejtësi ka për të korrur telashe dhe shufra e zemërimit të tij do të asgjesohet.
Whoever sows iniquity will reap evils, and by the rod of his own wrath he will be consumed.
9 Njeriu me sy dashamirës do të bekohet, sepse i jep bukë të varfërit.
Whoever is inclined to mercy shall be blessed, for from his bread he has given to the poor. Whoever gives gifts will acquire victory and honor. But he carries away the soul of the receiver.
10 Përzëre tallësin dhe grindjet do të ikin bashkë me të; po, grindjet dhe fyerjet do të pushojnë.
Cast out the one who ridicules, and conflict will go out with him, and accusations and insults will cease.
11 Kush e do pastërtinë e zemrës dhe ka hir mbi buzët do ta ketë shok mbretin.
Whoever loves cleanness of heart, because of the grace of his lips, will have the king as his friend.
12 Sytë e Zotit ruajnë dijen, por ai i bën të kota fjalët e të pabesit.
The eyes of the Lord watch over knowledge. And the words of the iniquitous are supplanted.
13 Përtaci thotë: “Jashtë ka një luan; do të vritem rrugës”.
The lazy one says: “There is a lion outside. I might be slain in the midst of the streets.”
14 Goja e gruas që shkel kurorën është një gropë e thellë; ai që ka zemëruar Zotin do të bjerë në të.
The mouth of a foreign woman is a deep pit; the Lord was angry with him who will fall into it.
15 Marrëzia lidhet me zemrën e fëmijës, por shufra e korrigjimit do ta largojë prej saj.
Foolishness has been bound to the heart of a child, and a rod of discipline shall cause it to flee.
16 Ai që shtyp të varfërin për t’u pasuruar dhe ai që i jep të pasurit, me siguri do të varfërohet.
Whoever slanders the poor, so as to augment his own riches, will give it away to one who is richer, and will be in need.
17 Vëru veshin dhe dëgjo fjalët e të urtëve, dhe jepja zemrën dijes sime.
Incline your ear, and listen to the words of the wise. Then apply your heart to my doctrine.
18 sepse për ty do të jetë e këndshme t’i ruash në intimitetin tënd dhe t’i kesh të gjitha gati mbi buzët e tua.
It shall be beautiful to you, if you preserve it in your inner self, and it shall overflow from your lips,
19 Me qëllim që besimin tënd ta kesh te Zoti, sot të kam mësuar, po, pikërisht ty.
so that your confidence may be in the Lord. Therefore, I also have revealed it to you this day.
20 A nuk të kam shkruar në të kaluarën aforizma që kanë të bëjnë me këshillimin dhe diturinë,
Behold, I have written it for you in three ways, and with meditations and knowledge,
21 në mënyrë që të njohësh sigurinë e fjalëve të së vërtetës, me qëllim që t’u përgjigjesh me fjalë të vërteta atyre që të dërgojnë?
so that I might reveal to you, firmly and with words of truth, in order to respond about these things to those who sent you.
22 Mos e vidh të varfërin, sepse është i varfër, dhe mos e shtyp të mjerin te porta,
Do not act with violence toward the pauper because he is poor. And do not weary the needy at the gate.
23 sepse Zoti do të mbrojë çështjen e tyre dhe do t’u heqë jetën atyre që i kanë zhveshur.
For the Lord will judge his case, and he will pierce those who have pierced his soul.
24 Mos lidh miqësi me njeriun zemërak dhe mos u shoqëro me njeriun idhnak,
Do not be willing to be a friend to an angry man, and do not walk with a furious man,
25 që të mos mësosh rrugët e tij dhe të mos gjesh një kurth për shpirtin tënd.
lest perhaps you learn his ways, and take up a stumbling block to your soul.
26 Mos u bëj si ata që japin dorën si garanci, që bëhen garant për borxhet e të tjerëve.
Do not be willing to be with those who certify with their hands, and who offer themselves as a guarantee against debts.
27 Në qoftë se nuk ke asgjë me se të paguash, pse duhet të të heqë shtratin poshtë vetes?
For if you do not have the means to restore, what reason should there be for him to take the covering from your bed?
28 Mos e luaj kufirin e vjetër, të vendosur nga etërit e tu.
Do not cross beyond the ancient limits that your fathers have set.
29 A ke parë një njeri të papërtueshëm në punën e tij? Ai do të paraqitet në prani të mbretit dhe nuk do të qëndrojë para njerëzve të humbur.
Have you seen a man swift in his work? He shall stand in the sight of kings, and not before those who are disreputable.
