Fjalët e urta 22

1 Një nam i mirë është më i pëlqyeshëm se pasuritë e mëdha, dhe hiri është më i pëlqyeshëm se argjendi dhe ari.

A good name is more to be desired than great wealth, and to be respected is better than silver and gold.

2 I pasuri dhe i varfëri kanë këtë të përbashkët: të dy i ka bërë Zoti.

The man of wealth and the poor man come face to face: the Lord is the maker of them all.

3 Njeriu i matur e shikon të keqen dhe fshihet; por njerëzit naivë shkojnë tutje dhe dënohen.

The sharp man sees the evil and takes cover: the simple go straight on and get into trouble.

4 Çmimi i përvujtërisë është frika e Zotit, pasuria, lavdia dhe jeta.

The reward of a gentle spirit and the fear of the Lord is wealth and honour and life.

5 Ferra dhe leqe gjenden në udhën e të çoroditurit; kush kujdeset për jetën e vet rri larg tyre.

Thorns and nets are in the way of the twisted: he who keeps watch over his soul will be far from them.

6 Mësoji fëmijës rrugën që duhet të ndjekë, dhe ai nuk do të largohet prej saj edhe kur të plaket.

If a child is trained up in the right way, even when he is old he will not be turned away from it.

7 I pasuri sundon mbi të varfërit, dhe huamarrësi është skllav i huadhënësit.

The man of wealth has rule over the poor, and he who gets into debt is a servant to his creditor.

8 Kush mbjell padrejtësi ka për të korrur telashe dhe shufra e zemërimit të tij do të asgjesohet.

By planting the seed of evil a man will get in the grain of sorrow, and the rod of his wrath will be broken.

9 Njeriu me sy dashamirës do të bekohet, sepse i jep bukë të varfërit.

He who is kind will have a blessing, for he gives of his bread to the poor.

10 Përzëre tallësin dhe grindjet do të ikin bashkë me të; po, grindjet dhe fyerjet do të pushojnë.

Send away the man of pride, and argument will go out; truly fighting and shame will come to an end.

11 Kush e do pastërtinë e zemrës dhe ka hir mbi buzët do ta ketë shok mbretin.

He whose heart is clean is dear to the Lord; for the grace of his lips the king will be his friend.

12 Sytë e Zotit ruajnë dijen, por ai i bën të kota fjalët e të pabesit.

The eyes of the Lord keep knowledge, but by him the acts of the false man will be overturned.

13 Përtaci thotë: “Jashtë ka një luan; do të vritem rrugës”.

The hater of work says, There is a lion outside: I will be put to death in the streets.

14 Goja e gruas që shkel kurorën është një gropë e thellë; ai që ka zemëruar Zotin do të bjerë në të.

The mouth of strange women is a deep hole: he with whom the Lord is angry will go down into it.

15 Marrëzia lidhet me zemrën e fëmijës, por shufra e korrigjimit do ta largojë prej saj.

Foolish ways are deep-seated in the heart of a child, but the rod of punishment will send them far from him.

16 Ai që shtyp të varfërin për t’u pasuruar dhe ai që i jep të pasurit, me siguri do të varfërohet.

He who is cruel to the poor for the purpose of increasing his profit, and he who gives to the man of wealth, will only come to be in need.

17 Vëru veshin dhe dëgjo fjalët e të urtëve, dhe jepja zemrën dijes sime.

Let your ear be bent down for hearing my words, and let your heart give thought to knowledge.

18 sepse për ty do të jetë e këndshme t’i ruash në intimitetin tënd dhe t’i kesh të gjitha gati mbi buzët e tua.

For it is a delight to keep them in your heart, to have them ready on your lips.

19 Me qëllim që besimin tënd ta kesh te Zoti, sot të kam mësuar, po, pikërisht ty.

So that your faith may be in the Lord, I have made them clear to you this day, even to you.

20 A nuk të kam shkruar në të kaluarën aforizma që kanë të bëjnë me këshillimin dhe diturinë,

Have I not put in writing for you thirty sayings, with wise suggestions and knowledge,

21 në mënyrë që të njohësh sigurinë e fjalëve të së vërtetës, me qëllim që t’u përgjigjesh me fjalë të vërteta atyre që të dërgojnë?

To make you see how certain are true words, so that you may give a true answer to those who put questions to you?

22 Mos e vidh të varfërin, sepse është i varfër, dhe mos e shtyp të mjerin te porta,

Do not take away the property of the poor man because he is poor, or be cruel to the crushed ones when they come before the judge:

23 sepse Zoti do të mbrojë çështjen e tyre dhe do t’u heqë jetën atyre që i kanë zhveshur.

For the Lord will give support to their cause, and take the life of those who take their goods.

24 Mos lidh miqësi me njeriun zemërak dhe mos u shoqëro me njeriun idhnak,

Do not be friends with a man who is given to wrath; do not go in the company of an angry man:

25 që të mos mësosh rrugët e tij dhe të mos gjesh një kurth për shpirtin tënd.

For fear of learning his ways and making a net ready for your soul.

26 Mos u bëj si ata që japin dorën si garanci, që bëhen garant për borxhet e të tjerëve.

Be not one of those who give their hands in an agreement, or of those who make themselves responsible for debts:

27 Në qoftë se nuk ke asgjë me se të paguash, pse duhet të të heqë shtratin poshtë vetes?

If you have nothing with which to make payment, he will take away your bed from under you.

28 Mos e luaj kufirin e vjetër, të vendosur nga etërit e tu.

Let not the old landmark be moved which your fathers have put in place.

29 A ke parë një njeri të papërtueshëm në punën e tij? Ai do të paraqitet në prani të mbretit dhe nuk do të qëndrojë para njerëzve të humbur.

Have you seen a man who is expert in his business? he will take his place before kings; his place will not be among low persons.