Fjalët e urta 20

1 Vera është tallëse, pija dehëse është e turbullt dhe kush jepet pas tyre nuk është i urtë.

Il vino [è] schernitore, e la cervogia [è] tumultuante; E chiunque ne è vago non è savio.

2 Frika e mbretit është si ulërima e luanit; kush ia nxit zemërimin mëkaton kundër vetë jetës së vet.

Il terrore del re [è] come il ruggito del leoncello; Chi lo provoca ad indegnazione pecca [contro a] sè stesso.

3 Éshtë një lavdi për njeriun t’u shmanget grindjeve, por çdo budalla përzihet në to.

[Egli è] gloria all'uomo di rimanersi di contesa; Ma chiunque è stolto si fa schernire.

4 Përtaci nuk lëron për shkak të të ftohtit; për pasojë do të lypë në kohën e vjeljeve, por nuk do të ketë asgjë.

Il pigro non ara per cagion del freddo; [E poi] nella ricolta va accattando, e [non trova] nulla.

5 Këshilla në zemrën e njeriut është si uji i thellë, por njeriu me mend do të dijë të mbushë nga ai ujë.

Il consiglio nel cuor dell'uomo [è] un'acqua profonda; E l'uomo intendente l'attignerà.

6 Shumë njerëz shpallin mirësinë e tyre; por kush mund të gjejë një njeri besnik?

Il più degli uomini predicano ciascuno la sua benignità; Ma chi troverà un uomo verace?

7 I drejti ecën në ndershmërinë e tij; bijtë e tij do të bekohen pas atij.

I figliuoli del giusto, che cammina nella sua integrità, [Saranno] beati dopo di lui.

8 Një mbret që ulet mbi fronin e gjyqit davarit me vështrimin e tij çdo të keqe.

Il re, sedendo sopra il trono del giudicio, Dissipa ogni male con gli occhi suoi.

9 Kush mund të thotë: “Pastrova zemrën time, jam i pastruar nga mëkati im”?

Chi può dire: Io ho purgato il mio cuore, Io son netto del mio peccato?

10 Peshimi i dyfishtë dhe matja e dyfishtë janë që të dyja gjëra të neveritshme për Zotin.

Doppio peso, e doppio staio, [Sono] amendue cosa abbominevole al Signore.

11 Edhe fëmija me veprimet e tij tregon në se ajo që bën është e pastër dhe e ndershme.

Fin da fanciullo [l'uomo] è riconosciuto da' suoi atti, Se egli [sarà] puro, e se le sue opere [saranno] diritte.

12 Veshin që dëgjon dhe syrin që sheh i ka bërë që të dy Zoti.

Il Signore ha fatte amendue queste cose: E l'orecchio che ode, e l'occhio che vede.

13 Mos e duaj gjumin që të mos varfërohesh; mbaji sytë hapur dhe do të kesh bukë sa të ngopesh.

Non amare il sonno, che tu non impoverisca; Tieni gli occhi aperti, [e] sarai saziato di pane.

14 “Éshtë i keq, është i keq”, thotë blerësi; por mbasi ai ka ikur, lavdërohet për blerjen.

Chi compera dice: [Egli è] cattivo, [egli è] cattivo; Ma quando se n'è andato, allora si vanta.

15 Ka flori dhe margaritarë të shumtë, por buzët e pasura me dije janë një xhevahir i çmuar.

Vi è dell'oro, e delle perle assai; Ma le labbra di scienza [sono] un vaso prezioso.

16 Merr rroben e atij që është bërë garant për një të huaj, dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

Prendi pure il vestimento di chi ha fatta sicurtà per lo strano; Prendi pegno da lui per gli stranieri.

17 Buka e nxjerrë me hile është e ëmbël për njeriun, por pastaj goja e tij do të mbushet me zaje.

Il pane acquistato con frode è soave all'uomo; Ma poi la sua bocca si trova piena di ghiaia.

18 Planet bëhen të qëndrueshme nga këshilla; prandaj bëje luftën me këshilla të urta.

I disegni son renduti stabili con consiglio; Fa' dunque la guerra con prudenti deliberazioni.

19 Ai që shkon poshtë e lart duke përfolur tregon sekretet; prandaj mos u shoqëro me atë që flet tepër.

Chi va sparlando palesa il segreto: Non rimescolarti adunque con chi è allettante di labbra.

20 Atij që mallkon të atin dhe të ëmën, llamba do t’i shuhet në terrin më të madh.

La lampana di chi maledice suo padre, o sua madre, Sarà spenta nelle più oscure tenebre.

21 Trashëgimia e fituar me nxitim në fillim, nuk do të bekohet në fund.

L'eredità acquistata di subito da principio Non sarà benedetta alla fine.

22 Mos thuaj: “Do t’i përgjigjem së keqes me të keqen”; ki shpresë te Zoti dhe ai do të të shpëtojë.

Non dire: Io renderò il male; Aspetta il Signore, ed egli ti salverà.

23 Peshimi i dyfishtë është i neveritshëm për Zotin dhe peshorja e pasaktë nuk është një gjë e mirë.

Doppio peso [è] cosa abbominevole al Signore; E le bilance fallaci non [sono] buone.

24 Hapat e njeriut vijnë nga Zoti; si mund ta njohë, pra, njeriu rrugën e vet?

I passi dell'uomo [sono] dal Signore; E come intenderà l'uomo la sua via?

25 Éshtë një kurth për njeriun të marrë një zotim pa e matur mirë dhe, mbasi ta ketë marrë, të mendohet.

Dire inconsideratamente: [Questa è] cosa sacra; E riflettere dopo aver fatti i voti, è un laccio all'uomo.

26 Një mbret i urtë i shpartallon njerëzit e këqij dhe kalon mbi ta rrotën.

Il re savio dissipa gli empi, E rimena la ruota sopra loro.

27 Shpirti i njeriut është llamba e Zotit, që vëzhgon tërë skutat më të fshehta të zemrës.

L'anima dell'uomo [è] una lampana del Signore, Che investiga tutti i segreti nascondimenti del ventre.

28 Mirësia dhe besnikëria ruajnë mbretin; ai e bën të qëndrueshëm fronin e tij me anë të mirësisë.

Benignità e verità guardano il re; Ed egli ferma il suo trono per benignità.

29 Lavdia e të rinjve është forca e tyre, nderi i pleqve janë thinjat e tyre.

La forza de' giovani [è] la lor gloria; E l'onor de' vecchi [è] la canutezza.

30 Të rrahurat që lënë plagë të thella e heqin të keqen, ashtu si goditjet që vijnë në pjesën më të brendshme të zorrëve.

I lividori delle battiture, e le percosse che penetrano addentro nel ventre [Sono] una lisciatura nel malvagio.