Fjalët e urta 20

1 Vera është tallëse, pija dehëse është e turbullt dhe kush jepet pas tyre nuk është i urtë.

Moqueur est le vin, bruyante la boisson fermentée: qui s’en laisse troubler manque de sens.

2 Frika e mbretit është si ulërima e luanit; kush ia nxit zemërimin mëkaton kundër vetë jetës së vet.

La terreur qu’inspire le roi est comme le rugissement du lion; qui l’irrite compromet sa vie.

3 Éshtë një lavdi për njeriun t’u shmanget grindjeve, por çdo budalla përzihet në to.

C’Est l’honneur de l’homme de se tenir loin des disputes; mais tout sot s’y jette à corps perdu.

4 Përtaci nuk lëron për shkak të të ftohtit; për pasojë do të lypë në kohën e vjeljeve, por nuk do të ketë asgjë.

Sous prétexte de froid le paresseux s’abstient de labourer; la moisson venue, il cherche et ne trouve rien.

5 Këshilla në zemrën e njeriut është si uji i thellë, por njeriu me mend do të dijë të mbushë nga ai ujë.

Telles des eaux profondes, les idées abondent dans le cœur humain: l’homme avisé sait y puiser.

6 Shumë njerëz shpallin mirësinë e tyre; por kush mund të gjejë një njeri besnik?

Nombre d’hommes sont vantés pour leur bonté; mais qui trouvera un homme d’une entière loyauté?

7 I drejti ecën në ndershmërinë e tij; bijtë e tij do të bekohen pas atij.

Le juste marche dans son intégrité; heureux, ses enfants après lui!

8 Një mbret që ulet mbi fronin e gjyqit davarit me vështrimin e tij çdo të keqe.

Le roi, assis sur le trône de justice, disperse par ses regards tous les malfaiteurs.

9 Kush mund të thotë: “Pastrova zemrën time, jam i pastruar nga mëkati im”?

Qui osera dire: "J’Ai débarrassé mon cœur de toute tache, je suis purifié de mes péchés?"

10 Peshimi i dyfishtë dhe matja e dyfishtë janë që të dyja gjëra të neveritshme për Zotin.

Deux poids et deux mesures sont également en horreur à l’Eternel.

11 Edhe fëmija me veprimet e tij tregon në se ajo që bën është e pastër dhe e ndershme.

Déjà le jeune homme se révèle par ses actes, laissant deviner si son œuvre sera pure et droite.

12 Veshin që dëgjon dhe syrin që sheh i ka bërë që të dy Zoti.

L’Oreille qui entend, l’œil qui voit, l’Eternel les a faits tous deux.

13 Mos e duaj gjumin që të mos varfërohesh; mbaji sytë hapur dhe do të kesh bukë sa të ngopesh.

N’Aime pas trop le sommeil, sous peine de t’appauvrir; aie les yeux ouverts et tu auras du pain en abondance.

14 “Éshtë i keq, është i keq”, thotë blerësi; por mbasi ai ka ikur, lavdërohet për blerjen.

"Mauvais, mauvais!" dit l’acheteur: il se retire et s’applaudit du marché.

15 Ka flori dhe margaritarë të shumtë, por buzët e pasura me dije janë një xhevahir i çmuar.

Il existe de l’or, une quantité de perles fines; mais la parure précieuse entre toutes, ce sont des lèvres intelligentes.

16 Merr rroben e atij që është bërë garant për një të huaj, dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

Quelqu’un s’est-il porté garant pour un étranger, saisis son vêtement; s’il cautionne une inconnue, nantis-toi de son gage.

17 Buka e nxjerrë me hile është e ëmbël për njeriun, por pastaj goja e tij do të mbushet me zaje.

Le pain dû au mensonge peut être agréable à l’homme; finalement, sa bouche est pleine de gravier.

18 Planet bëhen të qëndrueshme nga këshilla; prandaj bëje luftën me këshilla të urta.

Que tes résolutions soient fondées sur la réflexion; fais la guerre suivant un plan habile.

19 Ai që shkon poshtë e lart duke përfolur tregon sekretet; prandaj mos u shoqëro me atë që flet tepër.

Qui colporte des commérages trahit des secrets; n’aie aucun rapport avec le bavard imprudent.

20 Atij që mallkon të atin dhe të ëmën, llamba do t’i shuhet në terrin më të madh.

Si quelqu’un maudit père et mère, que son flambeau soit comme un lumignon fumeux dans d’épaisses ténèbres!

21 Trashëgimia e fituar me nxitim në fillim, nuk do të bekohet në fund.

Un héritage souillé dans sa source ne saurait être béni dans la suite.

22 Mos thuaj: “Do t’i përgjigjem së keqes me të keqen”; ki shpresë te Zoti dhe ai do të të shpëtojë.

Ne dis pas: "Je veux rendre le mal!" Espère en Dieu, il te prêtera secours.

23 Peshimi i dyfishtë është i neveritshëm për Zotin dhe peshorja e pasaktë nuk është një gjë e mirë.

Deux poids sont en horreur à l’Eternel; des balances trompeuses, quelle détestable chose!

24 Hapat e njeriut vijnë nga Zoti; si mund ta njohë, pra, njeriu rrugën e vet?

Les pas de l’homme sont dirigés par Dieu; mais combien l’homme doit considérer sa voie!

25 Éshtë një kurth për njeriun të marrë një zotim pa e matur mirë dhe, mbasi ta ketë marrë, të mendohet.

L’Abus des choses saintes est un piège pour l’homme, comme de prodiguer les vœux.

26 Një mbret i urtë i shpartallon njerëzit e këqij dhe kalon mbi ta rrotën.

Un roi sage disperse les méchants et fait passer la roue sur eux.

27 Shpirti i njeriut është llamba e Zotit, që vëzhgon tërë skutat më të fshehta të zemrës.

L’Âme de l’homme est un flambeau divin, qui promène ses lueurs dans les replis du cœur.

28 Mirësia dhe besnikëria ruajnë mbretin; ai e bën të qëndrueshëm fronin e tij me anë të mirësisë.

La bonté et la vérité protègent le roi; le soutien de son trône, c’est l’amour.

29 Lavdia e të rinjve është forca e tyre, nderi i pleqve janë thinjat e tyre.

La vigueur est la gloire de la jeunesse, les cheveux blancs la parure de la vieillesse.

30 Të rrahurat që lënë plagë të thella e heqin të keqen, ashtu si goditjet që vijnë në pjesën më të brendshme të zorrëve.

De cuisantes blessures sont comme un onguent pour le méchant, ainsi que des coups qui retentissent jusqu’au fond de l’être.