Fjalët e urta 17

1 Éshtë më mirë një copë bukë thatë me paqe se sa një shtëpi plot me kafshë të vrara me grindje.

Mejor es comer un trozo seco de comida en paz, que un banquete en una casa llena de conflictos.

2 Shërbëtori që vepron me urtësi ka për të sunduar mbi të birin që e turpëron dhe do të marrë një pjesë të trashëgimisë bashkë me vëllezërit.

Un siervo que actúa con sabiduría se hará cargo del hijo que ha caído en desgracia, y compartirá la herencia de la familia con los hermanos.

3 Poçi është për argjendin dhe furra për arin, por ai që provon zemrat është Zoti.

El crisol sirve para probar la plata, y un horno para probar el oro; pero el Señor prueba las mentes.

4 Njeriu i keq dëgjon buzët e liga, gënjeshtari dëgjon gjuhën e çoroditur.

Las personas malvadas escuchan las palabras dañinas; y los mentirosos escuchan las palabras de maldad.

5 Ai që përqesh të varfërin fyen Atë që e ka krijuar; ai që kënaqet me fatkeqësinë e tjetrit nuk do të mbetet pa u ndëshkuar.

Todo aquél que oprime al pobre, insulta a su Hacedor; y el que disfruta viendo el sufrimiento de otros será castigado.

6 Bijtë e bijve janë kurora e pleqve, dhe lavdia e bijve janë etërit e tyre.

Los ancianos se alegran de sus nietos, y los hijos sienten orgullo de sus padres.

7 Budallait nuk i shkon një e folur e bukur, aq më pak princit nuk i shkojnë buzë gënjeshtare,

Las palabras sofisticadas no lucen en la boca de los tontos; mucho menos las mentiras deben estar en labios de un gobernante.

8 Një dhuratë është një gur i çmuar në sytë e atij që e ka; ngado që kthehet, ai ia del.

Los que practican el soborno creen que tienen una piedra mágica, y creen que tendrán éxito dondequiera que vayan.

9 Kush mbulon një faj fiton dashuri, por kush i rikthehet përsëri ndan miqtë më të mirë.

Si perdonas un mal, cosecharás una amistad; pero si sigues hablando de la ofensa, perderás a tu amigo.

10 Një qortim depërton më thellë te njeriu me mend se sa njëqind goditje te budallai.

Duele más un solo reproche al que es inteligente, que cien golpes a un tonto.

11 Njeriu i keq nuk kërkon gjë tjetër veç të ngrerë krye, prandaj do të dërgohet kundër tij një lajmëtar mizor.

Los malvados solo piensan en rebelarse, por eso un mensajero cruel será enviado para atacarlos.

12 Éshtë më mirë të takosh një harushë se cilës i kanë vjedhur këlyshët e vet se sa një budalla në marrëzinë e tij.

Mejor es encontrarte con una madre oso a quien le han robado sus hijos, que con una persona estúpida.

13 E keqja nuk do të largohet nga shtëpia e atij që së mirës i përgjigjet me të keqen.

Si pagas con mal el bien, el mal nunca saldrá de tu casa.

14 Të fillosh një grindje është sikur t’u çelësh rrugë ujërave; prandaj ndërprite grindjen përpara se të acarohet.

El comienzo de una discordia es como la primera grieta en una presa de agua, así que abandónala antes de que la discusión estalle.

15 Ai që nxjerr të pafajshëm fajtorin dhe ai që dënon të drejtin janë që të dy të neveritshëm për Zotin.

El Señor odia cuando los malvados son absueltos y los inocentes son condenados.

16 Ç’duhet paraja në duart e budallait? Mos vallë për të blerë dituri, kur ai nuk ka mend fare?

¿Tiene sentido que los tontos traten de comprar sabiduría cuando ni siquiera quieren aprender?

17 Miku të do në çdo kohë, por vëllai lind për ditë të vështira.

Un verdadero amigo estará siempre allí para amarte, y la familia te ayudará en momentos de tribulación.

18 Njeriu që nuk ka mend jep dorën si garanci dhe merr zotime për të afërmin e tij.

No es sabio comprometerse y ser fiador de la deuda del prójimo.

19 Ai që do mëkatin i do grindjet, dhe ai që ngre portën e tij kërkon rrënim.

A los que aman el pecado les gusta el pleito. Los que construyen muros altos invitan a la destrucción.

20 Njeriu zemërshthurur nuk gjen asnjë të mirë, dhe ai që ka gjuhën e çoroditur bie në telashe.

Las personas con mentes perversas no tendrán éxito; Los mentirosos se meterán en problemas.

21 Atij që i lind një budalla do t’i vijnë hidhërime dhe ati i një budallai nuk mund të ketë gëzim.

Un hijo tonto acarrea tristeza para tu padre; el padre de un hijo que actúa con necedad no vivirá con alegría.

22 Një zemër e gëzuar është një ilaç i mirë, por një frymë e dërrmuar i than kockat.

Un corazón alegre es buena medicina; pero el desánimo te enfermará.

23 I pabesi pranon dhurata fshehurazi për të prishur rrugët e drejtësisë.

Los malvados toman botines ocultos para tergiversar el curso de la justicia.

24 Dituria qëndron para atij që ka mend, por sytë e budallait enden deri në cepat më të largëta të dheut.

Los prudentes están atentos a la sabiduría, pero los ojos de los tontos siempre están divagando.

25 Biri budalla është një burim vuajtjesh për atin e tij dhe hidhërim për atë që e ka lindur.

Un hijo tonto acarrea vergüenza a su padre, y tristeza a la madre que lo parió.

26 Nuk është mirë të dënosh të drejtin, as të godasësh princat për ndershmërinë e tyre.

No es correcto imponer una multa a una persona inocente ni flagelar a los líderes buenos por su honestidad.

27 Kush i mat fjalët e veta ka dije, dhe kush ka një shpirt të qetë është njeri i matur.

Si eres sabio, cuidarás tus palabras; y si eres prudente, cuidarás tu temperamento.

28 Budallai, edhe kur hesht, konsiderohet i urtë dhe, kur i mban të mbyllura buzët e tij, konsiderohet i zgjuar.

Hasta los tontos son considerados sabios cuando callan; y al no decir nada, aparentan inteligencia.