Fjalët e urta 17

1 Éshtë më mirë një copë bukë thatë me paqe se sa një shtëpi plot me kafshë të vrara me grindje.

Más vale un bocado de pan seco en paz, que una casa llena de carne de víctimas con discordia.

2 Shërbëtori që vepron me urtësi ka për të sunduar mbi të birin që e turpëron dhe do të marrë një pjesë të trashëgimisë bashkë me vëllezërit.

Un siervo prudente se hace señor de un hijo desvergonzado, y repartirá la herencia en medio de los hermanos.

3 Poçi është për argjendin dhe furra për arin, por ai që provon zemrat është Zoti.

El crisol prueba la plata, la hornaza el oro, mas los corazones los prueba Yahvé.

4 Njeriu i keq dëgjon buzët e liga, gënjeshtari dëgjon gjuhën e çoroditur.

El malvado está atento a labios que infaman; el mentiroso da oídos a la lengua maligna.

5 Ai që përqesh të varfërin fyen Atë që e ka krijuar; ai që kënaqet me fatkeqësinë e tjetrit nuk do të mbetet pa u ndëshkuar.

Quien escarnece al pobre insulta a su Hacedor; y el que se alegra del mal no quedará impune.

6 Bijtë e bijve janë kurora e pleqve, dhe lavdia e bijve janë etërit e tyre.

Corona de los ancianos son los hijos de los hijos, y gloria de los hijos, sus padres.

7 Budallait nuk i shkon një e folur e bukur, aq më pak princit nuk i shkojnë buzë gënjeshtare,

Al necio no le esta bien el lenguaje sentencioso, ¡cuánto menos al príncipe una lengua mentirosa!

8 Një dhuratë është një gur i çmuar në sytë e atij që e ka; ngado që kthehet, ai ia del.

Piedra preciosa es la dádiva a los ojos del que la recibe, a cualquier parte que se vuelva tiene éxito.

9 Kush mbulon një faj fiton dashuri, por kush i rikthehet përsëri ndan miqtë më të mirë.

Quien cubre una falta, conquista amistad; quien la propala, desune a los amigos.

10 Një qortim depërton më thellë te njeriu me mend se sa njëqind goditje te budallai.

Da más resultado la reprensión en un sensato, que cien azotes en un necio.

11 Njeriu i keq nuk kërkon gjë tjetër veç të ngrerë krye, prandaj do të dërgohet kundër tij një lajmëtar mizor.

El malo no busca más que revueltas; pero le será enviado un cruel mensaje.

12 Éshtë më mirë të takosh një harushë se cilës i kanë vjedhur këlyshët e vet se sa një budalla në marrëzinë e tij.

Mejor es dar con una osa que perdió sus cachorros, que con un loco en su locura.

13 E keqja nuk do të largohet nga shtëpia e atij që së mirës i përgjigjet me të keqen.

Quien devuelve mal por bien, no verá su casa libre de desventura.

14 Të fillosh një grindje është sikur t’u çelësh rrugë ujërave; prandaj ndërprite grindjen përpara se të acarohet.

Comenzar un pleito es dar suelta a las aguas; retírate antes que recrudezca la querella.

15 Ai që nxjerr të pafajshëm fajtorin dhe ai që dënon të drejtin janë që të dy të neveritshëm për Zotin.

Quien absuelve a un reo, y quien condena a un justo, ambos son abominables ante Yahvé.

16 Ç’duhet paraja në duart e budallait? Mos vallë për të blerë dituri, kur ai nuk ka mend fare?

¿De qué sirve en manos del insensato la plata? ¿Podrá acaso comprar sabiduría, ya que no posee entendimiento?

17 Miku të do në çdo kohë, por vëllai lind për ditë të vështira.

Un amigo ama en todo tiempo, es un hermano nacido para tiempos adversos.

18 Njeriu që nuk ka mend jep dorën si garanci dhe merr zotime për të afërmin e tij.

Hombre falto de juicio es quien estrecha la mano, y sale por fiador de otros.

19 Ai që do mëkatin i do grindjet, dhe ai që ngre portën e tij kërkon rrënim.

Quien busca riñas ama el pecado; el que alza su puerta marcha hacia la ruina.

20 Njeriu zemërshthurur nuk gjen asnjë të mirë, dhe ai që ka gjuhën e çoroditur bie në telashe.

El corazón perverso no halla dicha, y la lengua dolosa se acarrea calamidad.

21 Atij që i lind një budalla do t’i vijnë hidhërime dhe ati i një budallai nuk mund të ketë gëzim.

Quien engendra a un necio para pesar suyo será; no tendrá alegría el que lo engendró.

22 Një zemër e gëzuar është një ilaç i mirë, por një frymë e dërrmuar i than kockat.

El corazón alegre es una excelente medicina; mas un espíritu abatido reseca los huesos.

23 I pabesi pranon dhurata fshehurazi për të prishur rrugët e drejtësisë.

El impío acepta regalos ocultamente, para torcer los caminos de la justicia.

24 Dituria qëndron para atij që ka mend, por sytë e budallait enden deri në cepat më të largëta të dheut.

Ante el rostro del sensato está la sabiduría, pero los ojos del necio vagan hasta el cabo del mundo.

25 Biri budalla është një burim vuajtjesh për atin e tij dhe hidhërim për atë që e ka lindur.

El hijo necio es la aflicción de su padre, y la amargura de la que le dio a luz.

26 Nuk është mirë të dënosh të drejtin, as të godasësh princat për ndershmërinë e tyre.

No es bueno castigar al justo, ni condenar a príncipes por su rectitud.

27 Kush i mat fjalët e veta ka dije, dhe kush ka një shpirt të qetë është njeri i matur.

Ahorra sus palabras quien posee la sabiduría, y es de ánimo reservado el que tiene inteligencia.

28 Budallai, edhe kur hesht, konsiderohet i urtë dhe, kur i mban të mbyllura buzët e tij, konsiderohet i zgjuar.

Aun el necio, si calla, es reputado por sabio, y por inteligente, si cierra sus labios.