Fjalët e urta 17

1 Éshtë më mirë një copë bukë thatë me paqe se sa një shtëpi plot me kafshë të vrara me grindje.

Un tozzo di pane secco con tranquillità è meglio di una casa piena di banchetti festosi e di discordia.

2 Shërbëtori që vepron me urtësi ka për të sunduar mbi të birin që e turpëron dhe do të marrë një pjesë të trashëgimisë bashkë me vëllezërit.

Lo schiavo intelligente prevarrà su un figlio disonorato e avrà parte con i fratelli all'eredità.

3 Poçi është për argjendin dhe furra për arin, por ai që provon zemrat është Zoti.

Il crogiuolo è per l'argento e il forno per l'oro, ma chi prova i cuori è il Signore.

4 Njeriu i keq dëgjon buzët e liga, gënjeshtari dëgjon gjuhën e çoroditur.

Il maligno presta attenzione a un labbro maledico, il bugiardo ascolta una lingua nociva.

5 Ai që përqesh të varfërin fyen Atë që e ka krijuar; ai që kënaqet me fatkeqësinë e tjetrit nuk do të mbetet pa u ndëshkuar.

Chi deride il povero offende il suo creatore, chi gioisce della sciagura altrui non resterà impunito.

6 Bijtë e bijve janë kurora e pleqve, dhe lavdia e bijve janë etërit e tyre.

Corona dei vecchi sono i figli dei figli, onore dei figli i loro padri.

7 Budallait nuk i shkon një e folur e bukur, aq më pak princit nuk i shkojnë buzë gënjeshtare,

Non conviene all'insensato un linguaggio elevato, ancor meno al principe un linguaggio falso.

8 Një dhuratë është një gur i çmuar në sytë e atij që e ka; ngado që kthehet, ai ia del.

Il dono è come un talismano per il proprietario: dovunque si volga ha successo.

9 Kush mbulon një faj fiton dashuri, por kush i rikthehet përsëri ndan miqtë më të mirë.

Chi copre la colpa si concilia l'amicizia, ma chi la divulga divide gli amici.

10 Një qortim depërton më thellë te njeriu me mend se sa njëqind goditje te budallai.

Fa più una minaccia all'assennato che cento percosse allo stolto.

11 Njeriu i keq nuk kërkon gjë tjetër veç të ngrerë krye, prandaj do të dërgohet kundër tij një lajmëtar mizor.

Il malvagio non cerca altro che la ribellione, ma gli sarà mandato contro un messaggero senza pietà.

12 Éshtë më mirë të takosh një harushë se cilës i kanë vjedhur këlyshët e vet se sa një budalla në marrëzinë e tij.

Meglio incontrare un'orsa privata dei figli che uno stolto in preda alla follia.

13 E keqja nuk do të largohet nga shtëpia e atij që së mirës i përgjigjet me të keqen.

Chi rende male per bene vedrà sempre la sventura in casa.

14 Të fillosh një grindje është sikur t’u çelësh rrugë ujërave; prandaj ndërprite grindjen përpara se të acarohet.

Iniziare un litigio è come aprire una diga, prima che la lite si esasperi, troncala.

15 Ai që nxjerr të pafajshëm fajtorin dhe ai që dënon të drejtin janë që të dy të neveritshëm për Zotin.

Assolvere il reo e condannare il giusto sono due cose in abominio al Signore.

16 Ç’duhet paraja në duart e budallait? Mos vallë për të blerë dituri, kur ai nuk ka mend fare?

A che serve il denaro in mano allo stolto? Forse a comprar la sapienza, se egli non ha senno?

17 Miku të do në çdo kohë, por vëllai lind për ditë të vështira.

Un amico vuol bene sempre, è nato per essere un fratello nella sventura.

18 Njeriu që nuk ka mend jep dorën si garanci dhe merr zotime për të afërmin e tij.

E' privo di senno l'uomo che offre garanzie e si dà come garante per il suo prossimo.

19 Ai që do mëkatin i do grindjet, dhe ai që ngre portën e tij kërkon rrënim.

Chi ama la rissa ama il delitto, chi alza troppo l'uscio cerca la rovina.

20 Njeriu zemërshthurur nuk gjen asnjë të mirë, dhe ai që ka gjuhën e çoroditur bie në telashe.

Un cuore perverso non troverà mai felicità, una lingua tortuosa andrà in malora.

21 Atij që i lind një budalla do t’i vijnë hidhërime dhe ati i një budallai nuk mund të ketë gëzim.

Chi genera uno stolto ne avrà afflizione; non può certo gioire il padre di uno sciocco.

22 Një zemër e gëzuar është një ilaç i mirë, por një frymë e dërrmuar i than kockat.

Un cuore lieto fa bene al corpo, uno spirito abbattuto inaridisce le ossa.

23 I pabesi pranon dhurata fshehurazi për të prishur rrugët e drejtësisë.

L'iniquo accetta regali di sotto il mantello per deviare il corso della giustizia.

24 Dituria qëndron para atij që ka mend, por sytë e budallait enden deri në cepat më të largëta të dheut.

L'uomo prudente ha la sapienza davanti a sé, ma gli occhi dello stolto vagano in capo al mondo.

25 Biri budalla është një burim vuajtjesh për atin e tij dhe hidhërim për atë që e ka lindur.

Un figlio stolto è un tormento per il padre e un'amarezza per colei che lo ha partorito.

26 Nuk është mirë të dënosh të drejtin, as të godasësh princat për ndershmërinë e tyre.

Non sta bene multare chi ha ragione e peggio ancora colpire gli innocenti.

27 Kush i mat fjalët e veta ka dije, dhe kush ka një shpirt të qetë është njeri i matur.

Chi è parco di parole possiede la scienza; uno spirito calmo è un uomo intelligente.

28 Budallai, edhe kur hesht, konsiderohet i urtë dhe, kur i mban të mbyllura buzët e tij, konsiderohet i zgjuar.

Anche lo stolto, se tace, passa per saggio e, se tien chiuse le labbra, per intelligente.