Fjalët e urta 16

1 Prirjet e zemrës i përkasin njeriut, por përgjigja e gjuhës vjen nga Zoti.

Chuny dhano chano gik modwaro timo, to dwoko margi aa kuom Jehova Nyasaye.

2 Të gjitha rrugët e njeriut janë të pastra në sytë e tij, por Zoti i peshon frymët.

Yore duto mag dhano nenorene ni longʼo, to Jehova Nyasaye ema ongʼeyo mopondo mag chuny.

3 Besoja Zotit veprimet e tua dhe planet e tua do të realizohen.

Ket gimoro amora mitimo e lwet Jehova Nyasaye, to chenrogi biro dhi maber.

4 Zoti ka bërë çdo gjë për vete të tij, edhe të pabesin për ditën e fatkeqësisë.

Gik moko duto ma Jehova Nyasaye timo oseketo gikogi, kendo giko mar joricho en tho.

5 Ai që është zemërkrenar është i neveritshëm për Zotin; edhe sikur t’i shtrëngojë dorën një tjetri për besëlidhje, nuk ka për të mbetur pa u ndëshkuar.

Jehova Nyasaye odagi ji duto man-gi sunga e chunygi. Ngʼe ma malongʼo: Ok ginitony ni kum.

6 Me mirësinë dhe me të vërtetën padrejtësia shlyhet, dhe me frikën e Zotit njeriu largohet nga e keqja.

Nikech hera kod adiera ema omiyo richo otimne misango, kuom luoro Jehova Nyasaye miyo ngʼato kwedo richo.

7 Kur Zotit i pëlqejnë rrugët e një njeriu, ai bën që edhe armiqtë e tij të bëjnë paqe me të.

Ka yore ngʼato moro Jehova Nyasaye, to omiyo kata wasike dak kode gi kwe.

8 Më mirë të kesh pak me drejtësi, se sa të ardhura të mëdha pa drejtësi.

Ber bedo gi matin kod tim makare, moloyo mangʼeny kod tim ma ok kare.

9 Zemra e njeriut programon rrugën e tij, por Zoti drejton hapat e tij.

E chuny dhano ochano yore, to Jehova Nyasaye ema telone ondamo mage.

10 Mbi buzët e mbretit është një vendim hyjnor; gjatë gjykimit goja e tij nuk duhet të gabojë.

Ruoth wuoyo kaka chik mar Nyasaye dwaro, to dhoge ok onego ndhog bura makare.

11 Kandari dhe peshoret e sakta janë të Zotit, të gjitha gurët e peshës janë vepër e tij.

Rapim mopogore opogore makare aa kuom Jehova Nyasaye, to gik mipimogo manie mifuke gin meke moloso.

12 Éshtë një gjë e neveritshme për mbretërit të bëjnë të keqen, sepse froni bëhet i qëndrueshëm me drejtësinë.

Ruodhi mon gi timbe maricho, nikech kom mar loch obedo mana kuom tim makare.

13 Buzët e drejta u pëlqejnë mbretërve; ata e duan atë që flet drejt.

Ruodhi ohero joma wacho adiera kendo gigeno ngʼat mawacho adiera.

14 Zemërimi i mbretit është si lajmëtari i vdekjes, por njeriu i urtë do ta qetësojë atë.

Mirimb ruoth en jaote mar tho, to ngʼat mariek biro hoye.

15 Në dritën e fytyrës së mbretit ka jetë, dhe favori i tij është si reja e shiut të fundit.

Ka wangʼ ruoth nenore mamor to nitiere ngima, ngʼwonone chalo gi rumbi mag koth e ndalo chwiri.

16 Éshtë më mirë të fitosh dituri se sa ar, dhe të fitosh mënçuri se sa argjend.

To ber maromo nade yudo rieko moloyo dhahabu, yiero ngʼeyo tiend wach moloyo fedha!

17 Rruga kryesore e njerëzve të drejtë është të evitojnë të keqen; ai që do ta ruajë shpirtin e tij mbikqyr rrugën e tij.

Yor ngʼat moriere tir kwedore gi richo; ngʼat manono yorene orito ngimane!

18 Përpara shkatërrimit vjen kryelartësia dhe përpara rrëzimit fryma krenare.

Sunga kelo masira, chuny mar ngʼayi kelo chwanyruok.

19 Më mirë të kesh frymë të përulur me të mjerët se sa të ndash prenë me krenarët.

Ber bedo gi chuny mobolore e dier jochan, moloyo pogo gik moyaki gi josunga.

20 Kush i kushton kujdes Fjalës do të gjejë të mirën, dhe kush i beson Zotit është i lumtur.

Ngʼato angʼata mawinjo puonj dhi maber, to ojahawi ngʼatno moketo genone kuom Jehova Nyasaye.

21 I urti nga zemra do të quhet i matur, dhe ëmbëlsia e buzëve e shton diturinë.

Ngʼat man-gi paro en ngʼat mariek, kendo weche mowacho gin mana puonj.

22 Mendja është një burim jete për atë që e zotëron, por budallallëku është dënimi i budallenjve.

Winjo wach en soko mar ngima ne jogo man kode, to fuwo kelo kum ne joma ofuwo.

23 Zemra e të urtit e bën të mençur gojën e tij dhe e shton diturinë e buzëve të tij.

Ngʼat mariek rito weche mawuok e dhoge, kendo wechene mowinjore kelo puonj makare.

24 Fjalët e ëmbla janë si një huall mjalti, ëmbëlsi për shpirtin dhe ilaç për kockat.

Weche mag mor chalo gi mor kich gimit ne chuny kendo gikelo ngima ni choke.

25 Ka një rrugë që njeriut i duket e drejtë, por në fund ajo të nxjerr në udhët e vdekjes.

Nitie yo manenore ne dhano ni nikare, to gikone otero mana ngʼato e tho.

26 Personi që lodhet, lodhet për veten e tij, sepse goja e tij e nxit.

Miluma ma jatich nigo miyo otiyo matek, kendo kech makaye miyo omedo tiyo matek.

27 Njeriu i keq kurdis të keqen dhe mbi buzët e tij ka si një zjarr të ndezur.

Ngʼat marach chano timo timbe maricho, to wechene chalo mach mager.

28 Njeriu i çoroditur mbjell grindje dhe ai që shpif përçan miqtë më të mirë.

Ngʼat ma timbene richo kelo mana miero, to jakwoth pogo osiepe moherore.

29 Njeriu i dhunës e josh shokun e vet dhe e çon nëpër një rrugë jo të mirë.

Ngʼat ma ja-mahundu wuondo jabute mi otere e yorno ma ok ber.

30 Kush mbyll sytë për të kurdisur gjëra të këqija, kafshon buzët kur shkakton të keqen.

Tangʼ gi ngʼat ma buonjo kodi nikech onyalo bet ni ochano timoni marach, ngʼatno maluwo dhoge ochomo timbe maricho.

31 Flokët e bardha janë një kurorë lavdie; atë e gjejmë në rrugën e drejtësisë.

Lwar en osimbo mar duongʼ to iyude gi ngʼat man-gi ngima makare.

32 Kush nuk zemërohet shpejt vlen më tepër se një luftëtar i fortë, dhe ai që e urdhëron frymën e tij vlen më tepër se ai që mposht një qytet.

Ngʼat ma terore mos ber moloyo jalweny, ngʼat makweyo mirimbe ber moloyo ngʼat mamonjo dala maduongʼ.

33 Shorti hidhet që në barkun e nënës, por çdo veprim varet nga Zoti.

Igoyo ombulu mondo ongʼe gima ditim, to kuom ngʼado weche duto Jehova Nyasaye ema tieko.