Fjalët e urta 14

1 Gruaja e urtë ndërton shtëpinë e saj, por budallaqja e shkatërron me duart e veta.

Toda mulher sábia edifica sua casa; porém a tola a derruba com suas mãos.

2 Kush ecën në drejtësinë e tij ka frikë nga Zoti, por ai që çoroditet në rrugët e tij e përçmon atë.

Aquele que anda corretamente teme ao SENHOR; mas o que se desvia de seus caminhos o despreza.

3 Në gojën e budallait gjejmë farën e kryelartësisë, por të urtët e ruajnë gojën e tyre.

Na boca do tolo está a vara da arrogância, porém os lábios dos sábios os protegem.

4 Aty ku nuk ka qe grazhdi është bosh, por bollëku i korrjes qëndron në forcën e kaut.

Não havendo bois, o celeiro fica limpo; mas pela força do boi há uma colheita abundante.

5 Dëshmitari i ndershëm nuk gënjen, por dëshmitari i rremë thotë gënjeshtra.

A testemunha verdadeira não mentirá, mas a testemunha falsa declara mentiras.

6 Tallësi kërkon diturinë dhe nuk e gjen, por dija është një gjë e lehtë për atë që ka mend.

O zombador busca sabedoria, mas não [acha] nenhuma; mas o conhecimento é fácil para o prudente.

7 Largohu nga njeriu budalla sepse nuk do të gjesh dituri mbi buzët e tij.

Afasta-te do homem tolo, porque [nele] não encontrarás lábios inteligentes.

8 Dituria e njeriut të matur qëndron në të dalluarit e rrugës së tij, por marrëzia e budallenjve është mashtrim.

A sabedoria do prudente é entender seu caminho; mas a loucura dos tolos é engano.

9 Budallenjtë qeshin me mëkatin, por midis njerëzve të drejtë është falja.

Os tolos zombam da culpa, mas entre os corretos está o favor.

10 Zemra njeh trishtimin e vet, por një i huaj nuk mund të marrë pjesë në gëzimin e saj.

O coração conhece sua [própria] amargura, e o estranho não pode partilhar sua alegria.

11 Shtëpia e të pabesëve do të shkatërrohet, por çadra e njerëzve të drejtë do të lulëzojë.

A casa dos perversos será destruída, mas a tenda dos corretos florescerá.

12 Éshtë një rrugë që njeriut i duket e drejtë, por në fund ajo të nxjerr në rrugët e vdekjes.

Há um caminho que [parece] correto para o homem, porém o fim dele são caminhos de morte.

13 Edhe kur qesh, zemra mund të jetë e pikëlluar, dhe vetë gëzimi mund të përfundojë në vuajtje.

Até no riso o coração terá dor, e o fim da alegria é a tristeza.

14 Zemërpërdali do të ngopet me rrugët e tij, dhe njeriu i mirë do të ngopet me frytet e tij.

Quem se desvia de coração será cheio de seus próprios caminhos, porém o homem de bem [será recompensado] pelos seus.

15 Budallai i beson çdo fjale, por njeriu i matur tregon kujdes të veçantë për hapat e tij.

O ingênuo crê em toda palavra, mas o prudente pensa cuidadosamente sobre seus passos.

16 Njeriu i urtë i trëmbet së keqes dhe largohet prej saj, por budallai zemërohet dhe është fodull.

O sábio teme, e se afasta do mal; porém o tolo se precipita e se acha seguro.

17 Ai që zemërohet me lehtësi kryen marrëzi dhe njeriu që ka qëllime të këqija është i urryer.

Quem se ira rapidamente faz loucuras, e o homem de maus pensamentos será odiado.

18 Teveqelit e trashëgojnë budallallëkun, por njerëzit e matur kurorëzohen me dije.

Os ingênuos herdarão a tolice, mas os prudentes serão coroados [com] o conhecimento.

19 Njerëzit e këqij do të përkulen përpara njerëzve të mirë dhe të pabesët në portat e të drejtëve.

Os maus se inclinarão perante a face dos bons, e os perversos diante das portas do justo.

20 Të varfërin e urren vetë miku i tij, por i pasuri ka shumë miklues.

O pobre é odiado até pelo seu próximo, porém os amigos dos ricos são muitos.

21 Kush përçmon të afërmin e vet, mëkaton, por ai që ka mëshirë për të varfërit është i lumtur.

Quem despreza a seu próximo, peca; mas aquele que demonstra misericórdia aos humildes [é] bem-aventurado.

22 A nuk devijojnë, vallë nga rruga e drejtë ata që kurdisin të keqen? Por ata që mendojnë të mirën kanë për të gjetur mirësi dhe të vërtetën.

Por acaso não andam errados os que tramam o mal? Mas [há] bondade e fidelidade para os que planejam o bem.

23 Në çdo mundim ka një fitim, por fjalët e kota çojnë vetëm në varfëri.

Em todo trabalho cansativo há proveito, mas o falar dos lábios só [leva] à pobreza.

24 Kurora e njerëzve të urtë është pasuria e tyre, por marrëzia e budallenjve është marrëzi.

A coroa dos sábios é a sua riqueza; a loucura dos tolos é loucura.

25 Një dëshmitar që thotë të vërtetën shpëton jetën e njerëzve, por një dëshmitar i rremë thotë gënjeshtra.

A testemunha verdadeira livra almas, mas aquele que declara mentiras é enganador.

26 Në frikën e Zotit gjendet një siguri e madhe, dhe bijtë e tij do të kenë një vend strehimi.

No temor ao SENHOR [há] forte confiança; e será refúgio para seus filhos.

27 Frika e Zotit është një burim jete, që i shmang leqet e vdekjes.

O temor ao SENHOR é manancial de vida, para se desviar dos laços da morte.

28 Lavdia e mbretit qëndron në turmën e popullit, por shkatërrimi i princit qëndron në mungesën e njerëzve.

Na multidão do povo está a honra do rei, mas a falta de gente é a ruína do príncipe.

29 Kush është i ngadalshëm në zemërim është shumë i matur, por ai që rrëmbehet me lehtësi vë në dukje marrëzinë e tij.

Quem demora para se irar tem muito entendimento, mas aquele de espírito impetuoso exalta a loucura.

30 Një zemër e shëndoshë është jetë për trupin, por lakmia është krimbi brejtës i kockave.

O coração em paz é vida para o corpo, mas a inveja é [como] podridão nos ossos.

31 Kush shtyp të varfërin fyen rëndë atë që e ka bërë, por ai që ka mëshirë për nevojtarin e nderon atë.

Quem oprime ao pobre insulta ao seu Criador; mas aquele que mostra compaixão ao necessitado o honra.

32 I pabesi përmbyset nga vetë ligësia e tij, por i drejti ka shpresë në vetë vdekjen e tij.

Por sua malícia, o perverso é excluído; porém o justo [até] em sua morte mantém a confiança.

33 Dituria prehet në zemrën e atij që ka mend, por ajo që është në zemrën e budallenjve merret vesh.

No coração do prudente repousa a sabedoria; mas ela será conhecida até entre os tolos.

34 Drejtësia e larton një komb, por mëkati është turpi i popujve.

A justiça exalta a nação, mas o pecado é a desgraça dos povos.

35 Dashamirësia e mbretit është për shërbëtorin që vepron me urtësi, por zemërimi i tij është kundër atij që sillet me paturpësi.

O rei se agrada do seu servo prudente; porém ele mostrará seu furor ao causador de vergonha.