Fjalët e urta 14

1 Gruaja e urtë ndërton shtëpinë e saj, por budallaqja e shkatërron me duart e veta.

Toda a mulher sabia edifica a sua casa: mas a tola a derriba com as suas mãos.

2 Kush ecën në drejtësinë e tij ka frikë nga Zoti, por ai që çoroditet në rrugët e tij e përçmon atë.

O que anda na sua sinceridade teme ao Senhor, mas o que se desvia de seus caminhos o despreza.

3 Në gojën e budallait gjejmë farën e kryelartësisë, por të urtët e ruajnë gojën e tyre.

Na bocca do tolo está a vara da soberba, mas os labios dos sabios os conservam.

4 Aty ku nuk ka qe grazhdi është bosh, por bollëku i korrjes qëndron në forcën e kaut.

Não havendo bois, a mangedoura está limpa, mas pela força do boi ha abundancia de colheitas.

5 Dëshmitari i ndershëm nuk gënjen, por dëshmitari i rremë thotë gënjeshtra.

A testemunha verdadeira não mentirá, mas a testemunha falsa se desboca em mentiras.

6 Tallësi kërkon diturinë dhe nuk e gjen, por dija është një gjë e lehtë për atë që ka mend.

O escarnecedor busca sabedoria, e nenhuma acha, mas para o prudente o conhecimento é facil.

7 Largohu nga njeriu budalla sepse nuk do të gjesh dituri mbi buzët e tij.

Vae-te de diante do homem insensato, porque n'elle não divisarás os labios do conhecimento.

8 Dituria e njeriut të matur qëndron në të dalluarit e rrugës së tij, por marrëzia e budallenjve është mashtrim.

A sabedoria do prudente é entender o seu caminho, mas a estulticia dos tolos é engano.

9 Budallenjtë qeshin me mëkatin, por midis njerëzve të drejtë është falja.

Os loucos zombam do peccado, mas entre os rectos ha benevolencia.

10 Zemra njeh trishtimin e vet, por një i huaj nuk mund të marrë pjesë në gëzimin e saj.

O coração conhece a sua propria amargura, e o estranho não se entremetterá na sua alegria.

11 Shtëpia e të pabesëve do të shkatërrohet, por çadra e njerëzve të drejtë do të lulëzojë.

A casa dos impios se desfará, mas a tenda dos rectos florescerá.

12 Éshtë një rrugë që njeriut i duket e drejtë, por në fund ajo të nxjerr në rrugët e vdekjes.

Ha caminho que ao homem parece direito, mas o fim d'elle são os caminhos da morte.

13 Edhe kur qesh, zemra mund të jetë e pikëlluar, dhe vetë gëzimi mund të përfundojë në vuajtje.

Até no riso terá dôr o coração, e o fim da alegria é tristeza.

14 Zemërpërdali do të ngopet me rrugët e tij, dhe njeriu i mirë do të ngopet me frytet e tij.

Dos seus caminhos se fartará o que declina no coração, mas o homem bom se fartará de si mesmo.

15 Budallai i beson çdo fjale, por njeriu i matur tregon kujdes të veçantë për hapat e tij.

O simples dá credito a cada palavra, mas o prudente attenta para os seus passos.

16 Njeriu i urtë i trëmbet së keqes dhe largohet prej saj, por budallai zemërohet dhe është fodull.

O sabio teme, e desvia-se do mal, mas o tolo se encoleriza, e dá-se por seguro.

17 Ai që zemërohet me lehtësi kryen marrëzi dhe njeriu që ka qëllime të këqija është i urryer.

O que presto se indigna, fará doidices, e o homem de más imaginações será aborrecido.

18 Teveqelit e trashëgojnë budallallëkun, por njerëzit e matur kurorëzohen me dije.

Os simplices herdarão a estulticia, mas os prudentes se coroarão de conhecimento.

19 Njerëzit e këqij do të përkulen përpara njerëzve të mirë dhe të pabesët në portat e të drejtëve.

Os máus se inclinaram diante dos bons, e os impios diante das portas do justo.

20 Të varfërin e urren vetë miku i tij, por i pasuri ka shumë miklues.

O pobre é aborrecido até do companheiro, porém os amigos dos ricos são muitos.

21 Kush përçmon të afërmin e vet, mëkaton, por ai që ka mëshirë për të varfërit është i lumtur.

O que despreza ao seu companheiro pecca, mas o que se compadece dos humildes é bemaventurado.

22 A nuk devijojnë, vallë nga rruga e drejtë ata që kurdisin të keqen? Por ata që mendojnë të mirën kanë për të gjetur mirësi dhe të vërtetën.

Porventura não erram os que obram o mal? mas beneficencia e fidelidade serão para os que obram o bem.

23 Në çdo mundim ka një fitim, por fjalët e kota çojnë vetëm në varfëri.

Em todo o trabalho proveito ha, mas a palavra dos labios só encaminha á pobreza.

24 Kurora e njerëzve të urtë është pasuria e tyre, por marrëzia e budallenjve është marrëzi.

A corôa dos sabios é a sua riqueza, a estulticia dos tolos é só estulticia.

25 Një dëshmitar që thotë të vërtetën shpëton jetën e njerëzve, por një dëshmitar i rremë thotë gënjeshtra.

A testemunha verdadeira livra as almas, mas o que se desboca em mentiras é enganador.

26 Në frikën e Zotit gjendet një siguri e madhe, dhe bijtë e tij do të kenë një vend strehimi.

No temor do Senhor ha firme confiança, e elle será um refugio para seus filhos.

27 Frika e Zotit është një burim jete, që i shmang leqet e vdekjes.

O temor do Senhor é uma fonte de vida, para se desviarem dos laços da morte.

28 Lavdia e mbretit qëndron në turmën e popullit, por shkatërrimi i princit qëndron në mungesën e njerëzve.

Na multidão do povo está a magnificencia do rei, mas na falta do povo a perturbação do principe.

29 Kush është i ngadalshëm në zemërim është shumë i matur, por ai që rrëmbehet me lehtësi vë në dukje marrëzinë e tij.

O longanimo é grande em entendimento, mas o que é de espirito impaciente assignala a sua loucura.

30 Një zemër e shëndoshë është jetë për trupin, por lakmia është krimbi brejtës i kockave.

O coração com saude é a vida da carne, mas a inveja é a podridão dos ossos.

31 Kush shtyp të varfërin fyen rëndë atë që e ka bërë, por ai që ka mëshirë për nevojtarin e nderon atë.

O que opprime ao pobre insulta áquelle que o creou, mas o que se compadece do necessitado o honra.

32 I pabesi përmbyset nga vetë ligësia e tij, por i drejti ka shpresë në vetë vdekjen e tij.

Pela sua malicia será lançado fóra o impio, mas o justo até na sua morte tem confiança.

33 Dituria prehet në zemrën e atij që ka mend, por ajo që është në zemrën e budallenjve merret vesh.

No coração do prudente repousa a sabedoria, mas o que ha no interior dos tolos se conhece.

34 Drejtësia e larton një komb, por mëkati është turpi i popujve.

A justiça exalta ao povo, mas o peccado é o opprobrio das nações.

35 Dashamirësia e mbretit është për shërbëtorin që vepron me urtësi, por zemërimi i tij është kundër atij që sillet me paturpësi.

O Rei tem seu contentamento no servo prudente, mas sobre o que envergonha cairá o seu furor.