Fjalët e urta 14

1 Gruaja e urtë ndërton shtëpinë e saj, por budallaqja e shkatërron me duart e veta.

La sagesse des femmes bâtit leur maison, mais la folie la détruit de ses propres mains.

2 Kush ecën në drejtësinë e tij ka frikë nga Zoti, por ai që çoroditet në rrugët e tij e përçmon atë.

Celui qui marche dans sa droiture craint l’Éternel, mais celui qui est pervers dans ses voies le méprise.

3 Në gojën e budallait gjejmë farën e kryelartësisë, por të urtët e ruajnë gojën e tyre.

Dans la bouche du fou est la verge d’orgueil, mais les lèvres des sages les gardent.

4 Aty ku nuk ka qe grazhdi është bosh, por bollëku i korrjes qëndron në forcën e kaut.

Où il n’y a point de bœufs, la crèche est vide; et l’abondance du revenu est dans la force du bœuf.

5 Dëshmitari i ndershëm nuk gënjen, por dëshmitari i rremë thotë gënjeshtra.

Le témoin fidèle ne ment pas, mais le faux témoin profère des mensonges.

6 Tallësi kërkon diturinë dhe nuk e gjen, por dija është një gjë e lehtë për atë që ka mend.

Le moqueur cherche la sagesse, et il n’y en a pas [pour lui]; mais la connaissance est aisée pour l’homme intelligent.

7 Largohu nga njeriu budalla sepse nuk do të gjesh dituri mbi buzët e tij.

Éloigne-toi de la présence de l’homme insensé, chez qui tu n’as pas aperçu des lèvres de connaissance.

8 Dituria e njeriut të matur qëndron në të dalluarit e rrugës së tij, por marrëzia e budallenjve është mashtrim.

La sagesse de l’homme avisé est de discerner sa voie, mais la folie des sots est tromperie.

9 Budallenjtë qeshin me mëkatin, por midis njerëzve të drejtë është falja.

Les fous se moquent du péché, mais pour les hommes droits il y a faveur.

10 Zemra njeh trishtimin e vet, por një i huaj nuk mund të marrë pjesë në gëzimin e saj.

Le cœur connaît sa propre amertume, et un étranger ne se mêle pas à sa joie.

11 Shtëpia e të pabesëve do të shkatërrohet, por çadra e njerëzve të drejtë do të lulëzojë.

La maison des méchants sera détruite, mais la tente des hommes droits fleurira.

12 Éshtë një rrugë që njeriut i duket e drejtë, por në fund ajo të nxjerr në rrugët e vdekjes.

Il y a telle voie qui semble droite à un homme, mais des voies de mort en sont la fin.

13 Edhe kur qesh, zemra mund të jetë e pikëlluar, dhe vetë gëzimi mund të përfundojë në vuajtje.

Même dans le rire le cœur est triste; et la fin de la joie, c’est le chagrin.

14 Zemërpërdali do të ngopet me rrugët e tij, dhe njeriu i mirë do të ngopet me frytet e tij.

Le cœur qui s’éloigne [de Dieu] sera rassasié de ses propres voies, mais l’homme de bien [le sera] de ce qui est en lui.

15 Budallai i beson çdo fjale, por njeriu i matur tregon kujdes të veçantë për hapat e tij.

Le simple croit toute parole, mais l’homme avisé discerne ses pas.

16 Njeriu i urtë i trëmbet së keqes dhe largohet prej saj, por budallai zemërohet dhe është fodull.

Le sage craint, et se retire du mal; mais le sot est arrogant et a de l’assurance.

17 Ai që zemërohet me lehtësi kryen marrëzi dhe njeriu që ka qëllime të këqija është i urryer.

L’homme prompt à la colère agit follement, et l’homme qui fait des machinations est haï.

18 Teveqelit e trashëgojnë budallallëkun, por njerëzit e matur kurorëzohen me dije.

Les simples héritent la folie, mais les avisés sont couronnés de connaissance.

19 Njerëzit e këqij do të përkulen përpara njerëzve të mirë dhe të pabesët në portat e të drejtëve.

Les iniques se courbent devant les bons, et les méchants, aux portes du juste.

20 Të varfërin e urren vetë miku i tij, por i pasuri ka shumë miklues.

Le pauvre est haï, même de son compagnon, mais les amis du riche sont en grand nombre.

21 Kush përçmon të afërmin e vet, mëkaton, por ai që ka mëshirë për të varfërit është i lumtur.

Qui méprise son prochain pèche, mais bienheureux celui qui use de grâce envers les malheureux!

22 A nuk devijojnë, vallë nga rruga e drejtë ata që kurdisin të keqen? Por ata që mendojnë të mirën kanë për të gjetur mirësi dhe të vërtetën.

Ceux qui machinent du mal ne s’égarent-ils pas? Mais la bonté et la vérité sont pour ceux qui méditent le bien.

23 Në çdo mundim ka një fitim, por fjalët e kota çojnë vetëm në varfëri.

En tout travail il y a profit, mais la parole des lèvres ne mène qu’à la disette.

24 Kurora e njerëzve të urtë është pasuria e tyre, por marrëzia e budallenjve është marrëzi.

Les richesses des sages sont leur couronne; la folie des sots est folie.

25 Një dëshmitar që thotë të vërtetën shpëton jetën e njerëzve, por një dëshmitar i rremë thotë gënjeshtra.

Un témoin fidèle délivre les âmes, mais la tromperie profère des mensonges.

26 Në frikën e Zotit gjendet një siguri e madhe, dhe bijtë e tij do të kenë një vend strehimi.

Dans la crainte de l’Éternel il y a la sécurité de la force, et il y a un refuge pour ses fils.

27 Frika e Zotit është një burim jete, që i shmang leqet e vdekjes.

La crainte de l’Éternel est une fontaine de vie, pour faire éviter les pièges de la mort.

28 Lavdia e mbretit qëndron në turmën e popullit, por shkatërrimi i princit qëndron në mungesën e njerëzve.

La gloire d’un roi, c’est la multitude du peuple, mais dans le manque de peuple est la ruine d’un prince.

29 Kush është i ngadalshëm në zemërim është shumë i matur, por ai që rrëmbehet me lehtësi vë në dukje marrëzinë e tij.

La lenteur à la colère est grande intelligence, mais celui qui est d’un esprit impatient exalte la folie.

30 Një zemër e shëndoshë është jetë për trupin, por lakmia është krimbi brejtës i kockave.

Un cœur sain est la vie de la chair, mais l’envie est la pourriture des os.

31 Kush shtyp të varfërin fyen rëndë atë që e ka bërë, por ai që ka mëshirë për nevojtarin e nderon atë.

Qui opprime le pauvre outrage Celui qui l’a fait, mais celui qui l’honore use de grâce envers l’indigent.

32 I pabesi përmbyset nga vetë ligësia e tij, por i drejti ka shpresë në vetë vdekjen e tij.

Le méchant est chassé par son iniquité, mais le juste est plein de confiance, dans sa mort [même].

33 Dituria prehet në zemrën e atij që ka mend, por ajo që është në zemrën e budallenjve merret vesh.

La sagesse demeure dans le cœur de celui qui a du discernement, mais ce qui est au-dedans des sots est connu.

34 Drejtësia e larton një komb, por mëkati është turpi i popujve.

La justice élève une nation, mais le péché est la honte des peuples.

35 Dashamirësia e mbretit është për shërbëtorin që vepron me urtësi, por zemërimi i tij është kundër atij që sillet me paturpësi.

La faveur du roi est pour le serviteur intelligent, mais sa colère est sur celui qui fait honte.