Fjalët e urta 13

1 Një bir i urtë dëgjon mësimet e atit të vet, por tallësi nuk e dëgjon qortimin.

L’Enfant sage suit la morale de son père; mais le libertin n’écoute aucun reproche.

2 Nga fryti i gojës së tij njeriu do të hajë atë që është e mirë, por shpirti i të pabesëve do të ushqehet me dhunë.

L’Homme doit à l’usage de la parole le bien dont il jouit; les gens violents ne rêvent que violence.

3 Kush kontrollon gojën e tij mbron jetën e vet, por ai që i hap shumë buzët e tij shkon drejt shkatërrimit.

Mettre un frein à sa bouche, c’est sauvegarder sa personne; ouvrir largement ses lèvres, c’est préparer sa ruine.

4 Shpirti i përtacit dëshiron dhe nuk ka asgjë, por shpirti i atyre që janë të kujdesshëm do të kënaqet plotësisht.

Le paresseux a l’âme remplie de désirs et n’arrive à rien; l’âme des gens actifs nage dans l’abondance.

5 I drejti e urren gënjeshtrën, por i pabesi është i neveritshëm dhe do të turpërohet.

Le juste hait tout ce qui est mensonge; le méchant prodigue avanies et affronts.

6 Drejtësia ruan atë që ndjek një rrugë të ndershme, por pabesia e rrëzon mëkatarin.

La vertu protège celui qui marche intègre la méchanceté perd les malfaiteurs.

7 Ka nga ata që sillen si një i pasur, por nuk kanë asgjë; përkundrazi ka nga ata që sillen si një i varfër, por kanë shumë pasuri.

Tel fait le riche et n’a rien, tel fait le pauvre et possède une grande fortune.

8 Pasuritë e një njeriu shërbejnë për të shpërblyer jetën e tij, por i varfëri nuk ndjen asnjë kërcënim.

La richesse peut servir à l’homme à racheter sa vie, mais le pauvre est inaccessible à la menace.

9 Drita e të drejtëve shkëlqen bukur, por llamba e të pabesëve do të shuhet.

La lumière des justes répand une joyeuse clarté; la lampe des méchants est fumeuse.

10 Nga krenaria rrjedhin vetëm grindjet, por dituria është me ata që u kushtojnë kujdes këshillave.

Rien de tel que l’arrogance pour engendrer des querelles; la sagesse est avec ceux qui se laissent conseiller.

11 Pasuria e përftuar në mënyrë jo të ndershme do të katandiset në pak gjëra, por atij që e grumbullon me mund do t’i shtohet ajo.

La richesse venue comme par un souffle va en diminuant; qui amasse poignée par poignée la voit s’augmenter.

12 Pritja e zgjatur e ligështon zemrën, por dëshira e plotësuar është një dru i jetës.

Une espérance qui traîne en longueur est un crève-cœur; un désir satisfait est un arbre de vie.

13 Ai që përçmon fjalën do të shkatërrohet, por ai që respekton urdhërimin do të shpërblehet.

Qui dédaigne un ordre en éprouve du dommage; qui respecte un commandement en est récompensé.

14 Mësimet e të urtit janë burim jete për t’i evituar dikujt leqet e vdekjes.

L’Enseignement du sage est une source de vie: il éloigne des pièges de la mort.

15 Gjykimi i mirë siguron favor, por veprimi i të pabesëve është i dëmshëm.

Un esprit bienveillant procure la sympathie; mais la voie des perfides est invariablement stérile.

16 Çdo njeri i matur vepron me dituri, por budallai kapardiset me marrëzinë e tij.

Tout homme avisé agit avec réflexion; le sot donne libre cours à sa folie.

17 Lajmëtari i keq bie në telashe, por lajmëtari besnik sjell shërim.

Un mandataire pervers tombe dans le malheur, le messager consciencieux est un bienfait.

18 Mjerimi dhe turpi do të vjinë mbi atë që nuk pranon korrigjimin, por ai që dëgjon qortimin do të nderohet.

Qui abandonne la morale ne rencontre que misère et honte; qui tient compte des remontrances est honoré.

19 Dëshira e realizuar është e ëmbël për shpirtin, por për budallenjtë është një gjë e neveritshme largimi nga e keqja.

Un désir qui se réalise est une joie pour l’âme; s’abstenir du mal fait horreur aux sots.

20 Kush shkon me të urtët bëhet i urtë, por shoku i budallenjve do të bëhet i keq.

Frayer avec les sages, c’est devenir sage; fréquenter les sots, c’est devenir mauvais.

21 E keqja përndjek mëkatarët, por i drejti do të shpërblehet me të mirën.

Le mal poursuit les pécheurs; le bien est la récompense des justes.

22 Njeriu i mirë i lë një trashëgim bijve të bijve të tij, por pasuria e mëkatarit vihet mënjanë për të drejtin.

L’Homme de bien transmet son héritage aux enfants de ses enfants, mais la richesse du pécheur est réservée au juste.

23 Ara e punuar e të varfërve jep ushqim me shumicë, por ka nga ata që vdesin për mungesë drejtësie.

Le champ bien cultivé du pauvre donne des vivres abondants; il en est qui se perdent par l’absence de toute règle.

24 Kush e kursen shufrën urren birin e vet, por ai që e do e korrigjon me kohë.

Ménager les coups de verge, c’est haïr son enfant; mais avoir soin de le corriger, c’est l’aimer.

25 I drejti ha sa të ngopet, por barku i të pabesëve vuan nga uria.

Le juste mange pour apaiser sa faim; mais le ventre des méchants n’en a jamais assez.