Fjalët e urta 13
1 Një bir i urtë dëgjon mësimet e atit të vet, por tallësi nuk e dëgjon qortimin.
Children who are wise (pay attention/heed it) when their parents discipline/correct them; but foolish children do not pay attention when someone rebukes them [for their bad behavior].
2 Nga fryti i gojës së tij njeriu do të hajë atë që është e mirë, por shpirti i të pabesëve do të ushqehet me dhunë.
Good people are rewarded [IDM] for the good things [MET] that they say, but those who desire to deceive others are [very] eager to act violently.
3 Kush kontrollon gojën e tij mbron jetën e vet, por ai që i hap shumë buzët e tij shkon drejt shkatërrimit.
Those who are [very] careful about what they say [MTY] will live a long life; those who talk (without thinking/too much) will ruin themselves.
4 Shpirti i përtacit dëshiron dhe nuk ka asgjë, por shpirti i atyre që janë të kujdesshëm do të kënaqet plotësisht.
People who are lazy want things very much, but they will not get anything [HYP]. People who work hard will get all that they want.
5 I drejti e urren gënjeshtrën, por i pabesi është i neveritshëm dhe do të turpërohet.
Righteous/Honest people hate/detest lies, but what wicked people do (is very disgraceful/stinks) [DOU].
6 Drejtësia ruan atë që ndjek një rrugë të ndershme, por pabesia e rrëzon mëkatarin.
The behavior [PRS] of those who always do what is right will protect them, but sinful [behavior will] ruin wicked people.
7 Ka nga ata që sillen si një i pasur, por nuk kanë asgjë; përkundrazi ka nga ata që sillen si një i varfër, por kanë shumë pasuri.
Some people who have nothing pretend to be rich, but other people who are very rich pretend to be poor.
8 Pasuritë e një njeriu shërbejnë për të shpërblyer jetën e tij, por i varfëri nuk ndjen asnjë kërcënim.
Rich people are able to pay people who want to kill them, [with the result that they will be protected, not killed], but poor people [do not have to worry about that because] no one threatens to kill them.
9 Drita e të drejtëve shkëlqen bukur, por llamba e të pabesëve do të shuhet.
Righteous [people] are like a lamp [MET] that shines brightly, but wicked [people] are like [MET] a lamp that will [soon] be extinguished.
10 Nga krenaria rrjedhin vetëm grindjet, por dituria është me ata që u kushtojnë kujdes këshillave.
[People] who are arrogant/proud [always] cause strife; those who are wise ask [other people] for good advice.
11 Pasuria e përftuar në mënyrë jo të ndershme do të katandiset në pak gjëra, por atij që e grumbullon me mund do t’i shtohet ajo.
Those who acquire a lot of money quickly [by doing what is wrong, probably] will lose it [quickly], but if people earn money slowly, the amount of money they have will increase.
12 Pritja e zgjatur e ligështon zemrën, por dëshira e plotësuar është një dru i jetës.
When people do not receive the things that they are expecting to receive, (it causes them to despair/they become very sad); but if you receive what you are desiring to get, that [will be like a tree] [MET] [whose fruit gives you] life (OR, that will cause you to be joyful).
13 Ai që përçmon fjalën do të shkatërrohet, por ai që respekton urdhërimin do të shpërblehet.
Those who despise [the good] advice [that others give them] are bringing ruin on themselves; those who pay attention to that advice will (be secure/succeed).
14 Mësimet e të urtit janë burim jete për t’i evituar dikujt leqet e vdekjes.
What wise [people] teach is [like] a fountain whose [water] gives life [MET]; what they teach you will help you to escape when something dangerous is threatening to kill you [MET].
15 Gjykimi i mirë siguron favor, por veprimi i të pabesëve është i dëmshëm.
[People] respect those who have good sense, but those who cannot be trusted are on the road to being ruined/destroyed (OR, will have a lot of difficulties/troubles).
16 Çdo njeri i matur vepron me dituri, por budallai kapardiset me marrëzinë e tij.
Those who have good sense always think carefully/wisely before they do something; foolish people show [by what they say and do] that they are foolish.
17 Lajmëtari i keq bie në telashe, por lajmëtari besnik sjell shërim.
Messengers who are not reliable cause trouble, but those who faithfully [deliver their messages] cause people to act peacefully.
18 Mjerimi dhe turpi do të vjinë mbi atë që nuk pranon korrigjimin, por ai që dëgjon qortimin do të nderohet.
Those who refuse to pay attention when others discipline/correct them will become poor and disgraced; [people] respect those who accept it when they are rebuked [for their bad behavior].
19 Dëshira e realizuar është e ëmbël për shpirtin, por për budallenjtë është një gjë e neveritshme largimi nga e keqja.
It is delightful to receive what we desire; foolish people hate/refuse to turn away from doing evil.
20 Kush shkon me të urtët bëhet i urtë, por shoku i budallenjve do të bëhet i keq.
Those who habitually associate with wise people become wise; those who (are close friends of/associate with) foolish people will (regret it/be ruined).
21 E keqja përndjek mëkatarët, por i drejti do të shpërblehet me të mirën.
Sinners have trouble [PRS] wherever they go, but things will go well for righteous [people].
22 Njeriu i mirë i lë një trashëgim bijve të bijve të tij, por pasuria e mëkatarit vihet mënjanë për të drejtin.
When good people [die], their grandchildren inherit their money; but when sinners [die], the money that they had will end up in the hands of righteous [people].
23 Ara e punuar e të varfërve jep ushqim me shumicë, por ka nga ata që vdesin për mungesë drejtësie.
[Sometimes] poor [people’s] fields produce plenty of food, but unjust people take away all that food.
24 Kush e kursen shufrën urren birin e vet, por ai që e do e korrigjon me kohë.
Those who do not punish their children [for bad behavior] do not [really] love them; those who love their children start to discipline them when the children are still young.
25 I drejti ha sa të ngopet, por barku i të pabesëve vuan nga uria.
Righteous [people] have enough food to eat and be satisfied, but the stomachs of wicked [people] [SYN] are [always] empty.
