Fjalët e urta 1
1 Fjalët e urta të Salomonit, birit të Davidit, mbret i Izraelit,
При́повісті Соломона, сина Давидового, царя Ізраїлевого, —
2 për të njohur diturinë dhe për të mësuar gjykimet e mënçura;
щоб пізна́ти премудрість і карність, щоб зрозуміти розсу́дні слова́,
3 për të ditur si të veprosh me urti, me drejtësi, me gjykim dhe ndershmëri,
щоб прийняти напоу́млення мудрости, праведности, і пра́ва й простоти,
4 për t’u dhënë shkathtësi njerëzve të thjeshtë, njohje dhe reflektim të riut.
щоб мудрости дати простоду́шним, юнако́ві — пізна́ння й розва́жність.
5 I urti do të dëgjojë dhe do të rritë diturinë e tij; njeriu i zgjuar do të përfitojë këshilla të urta,
Хай послухає мудрий — і примно́жить науку, а розумний здобу́де хай мудрих думо́к,
6 për të kuptuar një sentencë dhe një enigmë, fjalët e të urtëve dhe thëniet e tyre të errëta.
щоб пізнати ту при́повість та загадко́ве говорення, слова мудреці́в та їхні за́гадки.
7 Frika e Zotit është fillimi i njohjes; por njerëzit e pamend përçmojnë diturinë dhe arsimin.
Страх Господній — початок прему́дрости, — нерозумні пого́рджують мудрістю та напу́чуванням.
8 Dëgjo, o biri im, mësimet e atit tënd dhe mos i lër pas dore mësimet e nënes sate,
Послухай, мій сину, напу́чення батька свого́, і не відкидай науки матері своєї, —
9 sepse janë një nur që zbukuron kokën tënde dhe një stoli në qafën tënde.
вони бо хороший вінок для твоєї голови, і прикра́са на шию твою.
10 Biri im, në qoftë se mëkatarët duan të të mashtrojnë, mos prano,
Мій сину, як грішники будуть тебе намовляти, — то з ними не згоджуйся ти!
11 në qoftë se thonë: “Eja me ne; kemi ngritur një pritë për të derdhur gjak; i ngritëm gracka të pafajmit pa ndonjë shkak;
Якщо скажуть вони: „Ходи з нами, чатуймо на кров, безпричи́нно засядьмо на неповинного,
живих поковтаймо ми їх, як шео́л, та здорових, як тих, які сходять до гро́бу! (Sheol h7585)
13 ne do të gjejmë lloj-lloj pasurish të çmueshme, do t’i mbushim shtëpitë tona me plaçka;
Ми зна́йдемо всіляке багатство цінне́, перепо́внимо здо́биччю наші хати́.
14 ti do ta hedhësh në short pjesën tënde me ne, dhe të gjithë ne do të kemi një qese të vetme”;
Жеребо́к свій ти кинеш із нами, — буде са́ква одна для всіх нас“, —
15 biri im, mos shko me ta në po atë rrugë, ndale hapin nga shtegu i tyre,
сину мій, — не ходи ти доро́гою з ними, спини́ но́гу свою від їхньої сте́жки,
16 sepse këmbët e tyre turren drejt së keqes dhe ata nxitojnë të derdhin gjak.
бо біжать їхні но́ги на зло, і поспішають, щоб кров проливати!
17 Shtrihet më kot rrjeta përpara çdo lloji zogjsh;
Бож нада́рмо поставлена сі́тка на о́чах усього крила́того:
18 por këta kurdisin prita kundër gjakut të vet dhe ngrenë kurthe kundër vetë jetës së tyre.
то вони на кров власну чату́ють, засідають на душу свою!
19 Të tilla janë rrugët e çdo njeriu të etur për pasuri; ajo ia heq jetën atyre që e kanë.
Такі то доро́ги усіх, хто за́здрий чужого добра: воно́ бере душу свого власника́!
20 Dituria bërtet nëpër rrugë, zëri i saj dëgjohet nëpër sheshe;
Кличе мудрість на вулиці, на пло́щах свій голос дає,
21 ajo thërret në vendet ku ka turma dhe ligjëron në hyrje të portave të qytetit;
на шумли́вих місцях проповідує, у місті при входах до брам вона каже слова́ свої:
22 “Deri kur, o njerëz të thjeshtë, do t’ju pëlqejë thjeshtësia dhe tallësit do të kënaqen duke u tallur dhe budallenjtë do të urrejnë dijen?
„Доки ви, нерозумні, глупо́ту любитимете? Аж доки насмі́шники будуть кохатись собі в глузува́нні, а безглу́зді нена́видіти будуть знания́?
23 Ejani në vete nga qortimi im; ja, unë do të derdh mbi ju Frymën time dhe do t’ju bëj të njohura fjalët e mia.
Зверніться но ви до карта́ння мого́, — ось я виллю вам духа свого, сповіщу́ вам слова свої!
24 Sepse unë thirra dhe ju nuk keni dashur, shtriva dorën time dhe askush prej jush nuk i kushtoi vëmendje,
Бо кликала я, та відмовились ви, простягла́ була руку свою, та ніхто не прислу́хувався!
25 përkundrazi hodhët poshtë të gjitha këshillat e mia dhe nuk pranuat ndreqjen time,
І всю раду мою ви відкинули, карта́ння ж мого не схотіли!
26 edhe unë do të qesh me fatkeqësinë tuaj, do të tallem kur të vijë ajo që ju druani,
Тож у вашім нещасті сміятися буду і я, насміха́тися буду, як при́йде ваш страх.
27 kur ajo që druani të vijë si një furtunë, dhe fatkeqësia juaj të vijë si një stuhi, kur t’ju mbulojnë fatkeqësia dhe ankthi.
Коли при́йде ваш страх, немов вихор, і прива́литься ваше нещастя, мов буря, як при́йде недоля та у́тиск на вас,
28 Atëherë ata do të më thërrasin mua, por unë nuk do të përgjigjem; do të më kërkojnë me kujdes, por nuk do të më gjejnë.
тоді кликати бу́дуть мене, але не відпові́м, будуть шукати мене, та не зна́йдуть мене, —
29 Sepse kanë urryer dijen dhe nuk kanë zgjedhur frikën e Zotit,
за те, що науку знена́виділи, і не ви́брали стра́ху Господнього,
30 nuk kanë dashur të pranojnë këshillën time dhe kanë përbuzur të gjitha qortimet e mia.
не хотіли поради моєї, пого́рджували всіма моїми доко́рами!
31 Prandaj do të hanë frytin e sjelljes së tyre dhe do të ngopen me këshillat e tyre.
І тому́ хай їдять вони з пло́ду дороги своєї, а з порад своїх хай насища́ються, —
32 Sepse përdalja e njerëzve të thjeshtë i vret dhe qetësia e rreme e budallenjve i zhduk;
бо відсту́пство безумних заб'є їх, і безпе́чність безтя́мних їх ви́губить!
33 por ai që më dëgjon do të banojë një vend të sigurt, do të jetë me të vërtetë i qetë, pa frikë nga çfarëdo e keqe”.
А хто мене слухає, той буде жити безпе́чно, і буде спокійний від страху перед злом!“
