Mateu 5
1 Dhe ai, kur pa turmat, u ngjit në mal dhe, pasi u ul, iu afruan dishepujt e tij.
Kui Jeesus nägi rahvahulki enda järel käimas, läks ta üles mäele. Seal istus ta koos oma jüngritega maha.
2 Atëherë ai hapi gojën dhe i mësoi duke u thënë:
Ta hakkas neid õpetama ning ütles:
3 “Lum skamësit në frymë, sepse e tyre është mbretëria e qiejve.
„Õnnistatud on need, kes tunnevad ära, et nad on vaimulikult vaesed, sest nende päralt on taevariik.
4 Lum ata që vajtojnë, sepse ata do të ngushëllohen.
Õnnistatud on need, kes kurvastavad, sest neid lohutatakse.
5 Lum ata që janë zemërbutë, sepse ata do ta trashëgojnë tokën.
Õnnistatud on need, kes on heatahtlikud, sest nende päralt on kogu maailm.
6 Lum ata që janë të uritur dhe të etur për drejtësi, sepse ata do të ngopen.
Õnnistatud on need, kelle suurim soov on teha seda, mis on õige, sest nende soov täidetakse.
7 Lum ata që janë të mëshirshëm, sepse ata do të gjejnë mëshirë.
Õnnistatud on need, kes on halastavad, sest nende suhtes ilmutatakse halastust.
8 Lum ata që janë të pastër në zemër, sepse ata do ta shohin Perëndinë.
Õnnistatud on need, kel on puhas süda, sest nemad näevad Jumalat.
9 Lum ata që përpiqen për paqen, sepse ata do të quhen bij të Perëndisë.
Õnnistatud on need, kes näevad vaeva rahu loomisel, sest neid hüütakse Jumala lasteks.
10 Lum ata që janë përndjekur për hir të drejtësisë, sepse e tyre është mbretëria e qiejve.
Õnnistatud on need, keda kiusatakse taga sellepärast, mis on õige, sest nende päralt on taevariik.
11 Lum ju kur do t’ju shajnë dhe do t’ju përndjekin dhe, duke gënjyer, do të thonë të gjitha të zezat kundër jush, për shkakun tim.
Õnnistatud olete teie, kui inimesed teid solvavad ja taga kiusavad ning süüdistavad teid minu pärast igasugustes halbades asjades.
12 Gëzohuni dhe ngazëllohuni, sepse shpërblimi juaj është i madh në qiej, sepse kështu i kanë përndjekur profetët që qenë para jush”.
Olge rõõmsad, olge tõesti rõõmsad, sest te saate suure tasu taevas, sest samamoodi kiusasid nad taga prohveteid, kes olid enne teid.
13 “Ju jeni kripa e tokës; por në qoftë se kripa bëhet e amësht, me se mund ta rifitojë shijen? Nuk vlen për asgjë, veçse për t’u hedhur dhe ta shkelin njerëzit.
Teie olete maa sool, aga kui sool muutub maitsetuks, kuidas saab selle jälle soolaseks teha? Sellest pole kasu millegi jaoks, nii et see visatakse välja jalgade alla tallamiseks.
14 Ju jeni drita e botës; një qytet i ngritur në majë të malit nuk mund të fshihet.
Teie olete maailma valgus. Mäe otsa ehitatud linn ei saa varjule jääda.
15 Po ashtu nuk ndizet një qiri për ta vënë nën babunë, por për ta vënë mbi shandan, dhe t’u bëjë dritë të gjithë atyre që janë në shtëpi.
Keegi ei süüta lampi ega pane seda ämbri alla. Ei, see asetatakse lambijalale ning see valgustab kõiki majas.
16 Ashtu le të shndritë drita juaj para njerëzve, që të shohin veprat tuaja të mira dhe ta lëvdojnë Atin tuaj që është në qiej”.
Samamoodi peate ka teie laskma oma valgusel paista kõigi ees, et nad näeksid häid asju, mida te teete, ning ülistaksid teie taevast Isa.
17 “Mos mendoni se unë erdha për të shfuqizuar ligjin ose profetët; unë nuk erdha për t’i shfuqizuar, po për t’i plotësuar.
Ärge arvake, et ma tulin seadust või prohvetite kirju tühistama. Ma ei tulnud neid tühistama, vaid täitma.
18 Sepse në të vërtetë ju them: Deri sa qielli dhe toka, të kalojnë asnjë jotë a asnjë pikë e ligjit nuk do të kalojnë, para se të plotësohet gjithçka.
Ma kinnitan teile, kuni taevas ja maa püsivad, ei kao seadusest ainsat tähte ega märki enne, kui kõik on täitunud.
19 Ai, pra, që do të shkelë një nga këto urdhërime më të vogla, dhe do t’u ketë mësuar kështu njerëzve, do të quhet më i vogli në mbretërinë e qiejve; kurse ai që do t’i vërë në praktikë dhe do t’ua mësojë të tjerëve, do të quhet i madh në mbretërinë e qiejve.
Seega, kes iganes põlgab kas või kõige tähtsusetumat käsku ja õpetab nii inimesi, seda nimetatakse taevariigis kõige tähtsusetumaks; aga kes iganes järgib ja õpetab käske, seda nimetatakse taevariigis suureks.
20 Prandaj unë po ju them: në qoftë se drejtësia juaj nuk është më e lartë nga ajo e skribëve dhe e farisenjve ju nuk do të hyni fare në mbretërinë e qiejve.
Ma ütlen teile, kui teie moraalne õigsusei ole rohkem kui vaimulike õpetajate ja variseride oma, ei saa te kunagi taevariiki.
21 Ju keni dëgjuar se u qe thënë të lashtëve: “Mos vrisni”; dhe: “Kushdo që vret do t’i nënshtrohet gjyqit”;
Te olete kuulnud, et seadus ütles inimestele muiste: „Sa ei tohi tappa, ja igaüks, kes tapab, mõistetakse süüdi.“.
22 por unë po ju them: “Kushdo që zemërohet pa shkak kundër vëllait të tij, do t’i nënshtrohet gjyqit; dhe kush i thotë vëllait të vet: “Rraka”, do t’i nënshtrohet sinedrit; dhe kush do t’i thotë: “Budalla”, do t’i nënshtrohet zjarrit të Gehenës. (Geenna g1067)
Aga mina ütlen teile, igaüks, kes on oma venna peale vihane, mõistetakse süüdi. Kes iganes nimetab oma venda idioodiks, peab vastust andma nõukogu ees, aga kes iganes teisi sõimab, läheb kohtutulle. (Geenna g1067)
23 Nëse ti, pra, po paraqet ofertën tënde te altari, dhe atje kujtohesh se yt vëlla ka diçka kundër teje,
Kui sa oled altari juures ohvrit toomas ja sulle meenub, et su vennal on midagi sinu vastu,
24 lëre atje ofertën tënde para altarit dhe shko pajtohu më parë me vëllanë tënd; pastaj kthehu dhe paraqite ofertën tënde.
siis jäta oma ohver altarile ja tee esmalt temaga rahu ning alles pärast tule tagasi ja too oma ohver.
25 Bëj një marrëveshje miqësore me kundërshtarin tënd, sa je në një rrugë me të, që kundërshtari yt të mos të dorëzojë te gjykatësi dhe gjykatësi të të dorëzojë te rojtari dhe ti të futesh në burg.
Kui sa oled oma vastasega teel kohtusse, siis püüa asjad kiiresti lahendada. Muidu võib su vastane anda sind kohtuniku kätte ja kohtunik annab sind kohtu ametniku kätte ning sind heidetakse vanglasse.
26 Në të vërtetë të them se nuk do të da-lësh prej andej pa e paguar edhe qindarkën e fundit.
Ma räägin teile tõtt: sa ei pääse sealt välja enne, kui oled ära maksnud oma viimasegi penni.
27 Ju keni dëgjuar se të lashtëve u qe thënë: “Mos shkel kurorën”.
Te olete kuulnud, et seadus ütles: „Ära riku abielu.“
28 Por unë po ju them se kushdo që shikon një grua për ta dëshiruar, ka shkelur kurorën me të në zemrën e vet.
Aga mina ütlen teile, et igaüks, kes vaatab naist himuralt, on temaga mõttes juba abielu rikkunud.
29 Në qoftë se syri yt i djathtë të çon në mëkat, hiqe dhe flake larg teje, sepse është më mirë për ty që të humbësh një nga gjymtyrët e tua se sa të hidhet në Gehenën gjithë trupi yt; (Geenna g1067)
Kui su parem silm juhib sind patustama, siis kisu see välja ja viska minema, sest parem on kaotada üks osa oma kehast, kui et kogu su keha visatakse kohtutulle. (Geenna g1067)
30 dhe në qoftë se dora jote e djathtë të çon në mëkat, preje dhe hidhe larg teje, sepse është më mirë që të humbësh një nga gjymtyrët e tua se sa të hidhet në Gehena gjithë trupi yt. (Geenna g1067)
Kui su parem käsi juhib sind patustama, siis lõika see maha ja viska minema, sest sul on parem kaotada üks jäsemetest, kui et kogu su keha visatakse kohtutulle. (Geenna g1067)
31 Qe thënë gjithashtu: “Kush e lë gruan e tij, le t’i japë letrën e ndarjes”.
Seadus ütles ka: „Kui mees lahutab oma naisest, peab ta andma naisele lahutustunnistuse.“
32 Por unë po ju them: Kushdo që e përzë gruan e tij, me përjashtim të rastit të kurvërisë, e bën atë të shkelë kurorën; dhe kushdo që martohet me një grua të ndarë, shkel kurorën.
Aga mina ütlen teile, et iga mees, kes lahutab oma naisest muidu kui seksuaalse ebamoraalsuse tõttu, sunnib naist abielu rikkuma, ja kes iganes abiellub lahutatud naisega, rikub abielu.
33 Keni dëgjuar gjithashtu se të lashtëve u qe thënë: “Mos bëj betim të rremë; por plotëso premtimet për të cilat je betuar para Zotit”.
Ja veel, te olete kuulnud, et seadus ütles inimestele ammu: „Sa ei tohi valet vanduda. Hoolitse selle eest, et pead oma vandeid, mille Issandale annad.“
34 Por unë po ju them: “Mos u betoni fare, as për qiellin, sepse është froni i Perëndisë,
Aga mina ütlen teile: ärge üldse vanduge. Ärge vanduge taeva juures, sest see on Jumala troon.
35 as për tokën, sepse është stol i këmbëve të tij, as për Jeruzalemin, sepse është qyteti i Mbretit të madh.
Ärge vanduge maa juurest, sest see on Jumala jalajäri. Ärge vanduge Jeruusalemma juures, sest see on suure Kuninga linn.
36 Mos u beto as për kokën tënde, sepse nuk ke fuqi të zbardhësh ose të nxish qoftë edhe një fije floku;
Ärge vanduge isegi oma pea juures, sest te ei suuda üht juuksekarvagi valgeks või mustaks teha.
37 Por fjala jote të jetë: Po, po; jo, jo; gjithçka më tepër vjen nga i ligu.
Öelge lihtsalt jah või ei – mis on üle selle, on kurjast.
38 Ju keni dëgjuar se qe thënë: “Sy për sy dhe dhëmb për dhëmb”.
Te olete kuulnud, et seadus ütleb: „Silm silma vastu ja hammas hamba vastu.“
39 Por unë po ju them: Mos i rezisto të ligut; madje, në qoftë se dikush të qëllon mbi faqen e djathtë, ktheja dhe tjetrën,
Aga mina ütlen teile, ära hakka vastu sellele, kes on kuri. Kui keegi lööb sind parema põse pihta, pööra talle ka teine põsk.
40 dhe në qoftë se dikush do të të nxjerrë në gjyq për të të marrë tunikën, jepi edhe mantelin.
Kui keegi tahab sind kohtusse kaevata ja võtab su särgi, anna talle ka oma kuub.
41 Dhe në qoftë se dikush të detyron të ecësh një milje, ti bëji dy me të.
Kui keegi nõuab, et kõnniksid ühe miili, mine temaga kaks miili.
42 Jepi atij që të kërkon, dhe mos refuzo t’i japësh atij që të kërkon hua.
Anna sellele, kes sinult palub, ja ära pöördu ära sellest, kes tahab sinult laenata.
43 Ju keni dëgjuar se qe thënë: “Duaje të afërmin tënd dhe urreje armikun tënd”.
Te olete kuulnud, et seadus ütleb: „Armasta oma ligimest ja vihka oma vaenlast.“
44 Por unë po ju them: “Duani armiqtë tuaj, bekoni ata që ju mallkojnë, u bëni të mirë atyre që ju urrejnë, dhe lutuni për ata që ju keqtrajtojnë dhe ju përndjekin,
Aga mina ütlen teile, armastage oma vaenlasi ja palvetage nende eest, kes teid taga kiusavad,
45 për të qenë bij të Atit tuaj, që është në qiej, sepse ai bën të lindë diellin e tij mbi të mirët dhe mbi të këqijtë, dhe bën të bjerë shi mbi të drejtët dhe të padrejtët.
et te võiksite saada oma taevase Isa lasteks. Sest tema päike paistab nii heade kui halbade peale ning ta laseb vihma sadada nii nende peale, kes toimivad õigesti, kui ka nende peale, kes toimivad valesti.
46 Sepse, po të doni vetëm ata që ju duan, çfarë shpërblimi do të keni? A nuk bëjnë kështu edhe tagrambledhësit?
Sest kui sa armastad ainult neid, kes sind armastavad, mis tasu sa saad? Kas mitte isegi maksukogujad ei tee seda?
47 Dhe nëse përshendetni vetëm vëllezërit tuaj, çfarë bëni të veçantë? A nuk bëjnë kështu edhe tagrambledhësit?
Kui sa kõneled lahkelt ainult oma pereliikmetega, mida enamat sa siis teed kui keegi teine? Isegi paganad teevad seda!
48 Jini, pra, të përkryer, ashtu siç është i përsosur Ati juaj, që është në qiej”.
Kasva suureks ja saa täielikult usaldusväärseks, just nagu teie taevane Isa on usaldusväärne.“
