Mateu 13
1 Tani po atë ditë, Jezusi doli nga shtëpia dhe u ul në breg të detit.
On the same day Jesus went out of the house and sat by the sea.
2 Turma të mëdha u mblodhën rreth tij kështu që ai hipi mbi një barkë dhe u ul; dhe gjithë populli rrinte në këmbë në breg.
And large crowds were gathered together to Him, so He got into a boat to sit down; and the whole crowd stood on the shore.
3 Dhe ai u paraqiti shumë gjëra në shëmbëlltyrë, duke thënë: “Ja, një mbjellës doli për të mbjellë.
Then He spoke many things to them in parables saying: “Listen, a sower went out to sow.
4 Ndërsa po mbillte, një pjesë e farës ra përgjatë rrugës; dhe zogjtë erdhën dhe e hëngrën.
And as he sowed, some seeds fell alongside the road, and the birds came and devoured them.
5 Një pjesë tjetër ra në gurishte, ku nuk kishte shumë tokë, dhe mbiu shpejt sepse terreni nuk ishte i thellë;
Others fell on stony places, where they did not have much earth; so they sprouted quickly because they had no depth of earth.
6 por kur doli dielli u fishk dhe u tha sepse s’kishte rrënjë.
But when the sun came up they were scorched, and because they had no root they withered away.
7 Një pjesë tjetër ra midis ferrave dhe ferrat u rritën dhe ia zunë frymën.
And others fell among the thorns, and the thorns grew up and smothered them.
8 Një tjetër ra në tokë të mirë dhe dha fryt duke dhënë njëra njëqindfish, tjetra gjashtëdhjetëfish dhe tjetra tridhjetëfish.
But others fell on the good ground and yielded a crop: some a hundredfold, some sixty, some thirty.
9 Kush ka vesh për të dëgjuar, le të dëgjojë!”.
He who has ears to hear, let him hear!”
10 Atëherë dishepujt iu afruan dhe i thanë: “Pse po u flet atyre me shëmbëlltyrë?”.
And the disciples approached and said to Him, “Why do you speak to them in parables?”
11 Dhe ai duke u përgjigjur u tha atyre: “Sepse juve ju është dhënë mundësia të njihni të fshehtat e mbretërisë së qiejve, ndërsa atyre nuk u është dhënë.
So in answer He said to them: “To you it has been given to know the mysteries of the kingdom of the heavens, but to them it has not been given.
12 Sepse atij që ka, do t’i jepet dhe do të ketë bollëk; ndërsa atij që nuk ka, do t’i merret edhe ajo që ka.
For whoever has, to him more will be given and he will have abundance; but whoever does not have, even what he has will be taken away from him.
13 Prandaj unë u flas atyre me shëmbëll-tyrë, sepse duke parë nuk shohin, dhe duke dëgjuar nuk dëgjojnë as nuk kuptojnë.
Therefore I speak to them in parables, that seeing they not see and hearing they not hear nor understand.
14 Kështu ndër ta përmbushet profecia e Isaias, që thotë: “Ju do të dëgjoni, por nuk do të kuptoni, do të vështroni, por nuk do të shikoni.
And in them the prophecy of Isaiah is fulfilled, which says: ‘By hearing you (ye) will hear and not understand, and seeing you will see and not perceive.
15 Sepse zemra e këtij populli është bërë e pandjeshme, ata janë bërë të rëndë nga veshët dhe kanë mbyllur sytë, që nuk shohin me sy dhe nuk dëgjojnë me vesh, dhe nuk gjykojnë me zemër dhe nuk kthehen, dhe unë t’i shëroj.
Because the A hearts of this people have grown dull, and their B ears hard of hearing, and their C eyes they have closed; lest they should see with their C eyes and hear with their B ears and understand with their A hearts, and turn around; and I would heal them.’
16 Por lum sytë tuaj që shohin dhe veshët tuaj që dëgjojnë.
But blessed are your eyes because they see, and your ears because they hear;
17 Sepse në të vërtetë ju them se shumë profetë dhe të drejtë deshën t’i shohin gjërat që ju po shihni dhe nuk i panë, dhe t’i dëgjojnë gjërat që ju dëgjoni dhe nuk i dëgjuan!
for assuredly I say to you that many prophets and righteous ones desired to see what you see and did not see it, and to hear what you hear and did not hear it.
18 Juve pra kuptoni shëmbëlltyrën e mbjellësit.
“Therefore hear the parable of the sower:
19 Kur dikush dëgjon fjalën e mbretërisë dhe nuk e kupton, vjen i ligu dhe i merr atë që ishte mbjellë në zemrën e tij. Ky është ai njeri që ka marrë fara përgjatë rrugës.
When anyone hears the word of the kingdom and does not understand, the malignant one comes and snatches away what was sown in his heart—this is the seed sown alongside the road.
20 Dhe ai që ka marrë farën nëpër gurishte, është ai që dëgjon fjalën dhe e pranon menjëherë me gëzim;
But the seed sown on stony places—this is he who hears the word and directly receives it with joy,
21 por, nuk ka rrënjë në vete, dhe është për pak kohë; dhe kur vijnë mundimi ose përndjekja për shkak të fjalës, skandalizohet menjëherë.
but he has no root in himself and is short-lived; for when trial or persecution comes because of the word, directly he is offended.
22 Dhe ai që ka marrë farën midis ferrave është ai që e dëgjon fjalën, por shqetësimet e kësaj bote dhe mashtrimet e pasurisë ia mbysin fjalën; dhe ajo bëhet e pafrytshme. (aiōn g165)
But the seed sown among the thorns—this is he who hears the word, but the care of this age and the deceitfulness of riches choke out the word, and it becomes fruitless. (aiōn g165)
23 Por ai që merr farën në tokë të mirë, është ai që e dëgjon fjalën, e kupton dhe jep fryt; dhe prodhon njëri njëqindfish, tjetri gjashtëdhjetëfish dhe tjetri tridhjetëfish.
Now the seed sown on the good ground—this is he who hears the word and understands, who indeed bears fruit and produces: some a hundredfold, some sixty, some thirty.”
24 Ai u propozoi atyre një shëmbëlltyrë tjetër: “Mbretëria e qiejve i ngjan një njeriu që mbolli farë të mirë në arën e vet.
He put another parable to them, saying: “The kingdom of the heavens is like a man who sowed good seed in his field;
25 Por, ndërsa njerëzit po flinin, erdhi armiku i tij dhe mbolli egjër nëpër grurë dhe iku.
but while the people were sleeping his enemy came and sowed tares among the wheat and went away.
26 Kur më pas gruri u rrit dhe jepte fryt u duk edhe egjra.
But when the stalk sprouted and produced fruit, then the tares also appeared.
27 Dhe shërbëtorët e padronit të shtëpisë iu afruan atij dhe i thanë: “Zot, a nuk ke mbjellë farë të mirë në arën tënde? Vallë nga doli egjra?
So the servants of the owner came and said to him, ‘Sir, was it not good seed that you sowed in your field? How then does it have tares?’
28 Dhe ai u tha atyre: “Këtë e ka bërë armiku”. Atëherë shërbëtorët i thanë: “A do ti të shkojmë e ta shkulim?”.
He said to them, ‘An enemy did it.’ The servants said to him, ‘So do you want us to go and gather them up?’
29 Por ai tha: “Jo, kam frikë se, duke shkulur egjrën, bashkë me të, do të shkulni edhe grurin.
But he said: ‘No, lest gathering up the tares you also uproot the wheat with them.
30 I lini të rriten bashkë deri në të korra. Në kohën e korrjes unë do t’u them korrësve: Mblidhni më parë egjrën, lidheni në duaj për ta djegur; por grurin futeni në hambarin tim””.
Let both grow together until the harvest, and at the time of the harvest I will say to the reapers, “First gather up the tares and bind them into bundles to burn them, but gather the wheat into my barn.”’”
31 Ai u proposoi atyre një shëmbëlltyre tjetër duke thënë: “Mbretëria e qiejve i ngjan një kokrre sinapi, të cilën e merr një njeri dhe e mbjell në arën e vet.
He put another parable to them, saying: “The kingdom of the heavens is like a mustard seed which a man took and sowed in his field;
32 Ajo, pa dyshim, është më e vogla nga të gjitha farërat; por, kur rritet, është më e madhe se të gjitha barishtet, dhe bëhet një pemë, aq sa zogjtë e qiellit vijnë dhe gjejnë strehë në degët e saj”.
which indeed is smaller than all the seeds, but when it is grown it is greater than all the vegetables and becomes a tree, so that the birds of the air come and rest in its branches.”
33 Ai u tha atyre një shëmbëlltyrë tjetër: “Mbretëria e qiejve i ngjan majasë që e merr një grua dhe zë brumë me tri masa miell deri sa brumi të mbruhet plotësisht”.
He spoke another parable to them: “The kingdom of the heavens is like yeast, which a woman took and hid in three measures of meal until it was all leavened.”
34 Jezusi ua tha turmave të gjitha këto gjëra në shëmbëlltyra; dhe u fliste atyre vetëm në shëmbëlltyra,
All these things Jesus spoke to the crowds in parables, and without a parable He did not speak to them,
35 që të përmbushej ç’është e thënë nëpërmjet profetit: “Unë do të hap gojën time në shëmbëlltyra dhe do të zbuloj gjëra të fshehura që nga themelimi i botës”.
so that what was spoken through the prophet should be fulfilled, namely: “I will open my mouth in parables; I will utter things kept secret from the foundation of the world.”
36 Atëherë Jezusi, mbasi i lejoi turmat, u kthye në shtëpi dhe dishepujt e tij iu afruan e i thanë: “Na e shpjego shëmbëlltyrën e egjrës në arë”.
Then Jesus dismissed the crowds and went into the house. And His disciples approached Him saying, “Explain to us the parable of the tares of the field.”
37 Dhe ai duke u përgjigjur u tha atyre: “Ai që mbjell farën e mirë është Biri i njeriut.
So He answered and said to them: “He who sows the good seed is the Son of the Man.
38 Ara është bota, fara e mirë janë bijtë e mbretërisë dhe egjra janë bijtë e të ligut,
The field is the world; as for the good seed, these are the sons of the kingdom, while the tares are the sons of the malignant one.
39 dhe armiku që e ka mbjellë është djalli, ndërsa korrja është fundi i botës dhe korrësit janë engjëjt. (aiōn g165)
The enemy who sowed them is the devil; the harvest is the end of the age, and the reapers are angels. (aiōn g165)
40 Ashtu si mblidhet egjra dhe digjet në zjarr, kështu, do të ndodhë në mbarimin e botës. (aiōn g165)
Therefore just as the tares are gathered and burned with fire, so it will be at the end of this age. (aiōn g165)
41 Biri i njeriut do të dërgojë engjëjt e vet dhe ata do të mbledhin nga mbretëria e tij gjithë skandalet dhe ata që bëjnë paudhësi,
The Son of the Man will send out His angels, and they will collect out of His kingdom everything that is offensive, and those who perpetrate lawlessness;
42 dhe do t’i hedhin në furrën e zjarrit. Atje do të ketë qarje dhe kërcëllim dhëmbësh.
and they will throw them into the furnace of fire. There there will be weeping and gnashing of teeth.
43 Atëherë të drejtit do të shkëlqejnë si dielli në mbretërinë e Atit të tyre. Kush ka veshë për të dëgjuar, të dëgjojë!”.
Then the righteous will shine forth as the sun in the kingdom of their Father. He who has ears to hear, let him hear.
44 “Përsëri, mbretëria e qiejve i ngjan një thesari të fshehur në një arë, që një njeri që e ka gjetur e fsheh; dhe, nga gëzimi që ka, shkon, shet gjithçka që ka dhe e blen atë arë.
“Again, the kingdom of the heavens is like a treasure hidden in a field, which a man found and re-hid, and in his joy he goes and sells everything he has and buys that field.
45 Akoma mbretëria e qiejve i ngjan një tregtari që shkon të kërkojë margaritarë të bukur.
“Again, the kingdom of the heavens is like a man, a merchant, seeking beautiful pearls,
46 Dhe, kur gjen një margaritar me vlerë të madhe, shkon dhe shet gjithçka që ka dhe e blen.
who upon finding one very valuable pearl went and sold everything he had and bought it.
47 Mbretëria e qiejve i ngjan gjithashtu një rrjete të hedhur në det, që mbledh gjithfarë lloje gjërash.
“Again, the kingdom of the heavens is like a seine that was cast into the sea and gathered of every kind,
48 Kur ajo është mbushur, peshkatarët e nxjerrin atë në breg, ulen dhe mbledhin në kosha ç’është e mirë, por i hedhin ata që nuk janë të mirë.
which, when it was full, they pulled upon the shore; and sitting down they collected the good into vessels, but threw out the bad.
49 Kështu do të ndodhë në mbarimin e botës; do të vijnë engjëjt dhe do t’i ndajnë të mbrapshtit nga të drejtët; (aiōn g165)
So it will be at the end of the age. The angels will come forth and will separate the malignant out from among the righteous, (aiōn g165)
50 dhe do t’i hedhin në furrën e zjarrit. Atje do të ketë qarje dhe kërcëllim dhëmbësh”.
and they will throw them into the furnace of fire. There there will be weeping and gnashing of teeth.”
51 Jezusi u tha atyre: “A i kuptuat të gjitha këto?”. Ata i thanë: “Po, Zot”.
Jesus says to them, “Did you understand all these things?” They say to Him, “Yes, Lord.”
52 Dhe ai u tha atyre: “Prandaj çdo skrib, që është mësuar për mbretërinë e qiejve i ngjan një padroni shtëpie që nxjerr jashtë nga thesari i vet gjërat e reja dhe të vjetra”.
So He said to them, “Therefore every scribe who has been discipled into the kingdom of the heavens is like a man, a householder, who brings out of his reservoir things new and old.”
53 Tani kur Jezusi i kishte mbaruar këto shëmbëlltyra, u largua që andej.
Now it happened, when Jesus had finished these parables, that He departed from there.
54 Dhe, pasi erdhi në vendlindjen e tij, i mësonte ata në sinagogën e tyre, kështu që ata, habiteshin dhe thonin: “Nga i erdhën këtij kjo dituri dhe këto vepra të pushtetshme?
And coming into His hometown He began to teach them in their synagogue, so that they were astonished and said: “Where did this man get this wisdom, and the mighty works?
55 A nuk është ky i biri i marangozit? Nuk quhet nëna e tij Mari, dhe vëllezërit e tij Jakob, Iose, Simon dhe Juda?
Is this not the carpenter's son? Is not his mother called Mary, and his brothers James and Joses and Simon and Jude?
56 Dhe motrat e tij nuk janë të gjitha ndër ne? Atëherë nga i erdhën këtij të gjitha këto?”.
And his sisters, are they not all with us? Where then did this man get all these things?”
57 Dhe skandalizoheshin me të. Por Jezusi u tha atyre: “Asnjë profet nuk përçmohet, veçse në vendlindjen e vet dhe në shtëpinë e vet”.
So they were offended at him. But Jesus said to them, “A prophet is not without honor except in his hometown and in his own house.”
58 Dhe, për shkak të mosbesimit të tyre, ai nuk bëri aty shumë vepra të pushtetshme.
And He did not do many mighty works there because of their unbelief.
