Veprat e Apostujve 7
1 Atëherë kryeprifti i tha: “A janë këto gjëra pikërisht kështu?”.
Kuhani nkolo kabaya, “makowe aga ni ya kweli?”
2 Ai tha: “Vëllezër dhe etër, dëgjoni. Perëndia i lavdisë iu shfaq Abrahamit, atit tonë, kur ai ishte në Mesopotami, përpara se të banonte në Haran,
Stephano kabaya, “Mwalongo na atate bango, muiniyowine nenga: Nnongo wa utukufu atimtokea tate yitu Abrahamu muda paabile Mesopotamia, kabla atama kwaa Harani,'
3 dhe i tha: “Dil prej vendit tënd e prej farefisit tënd dhe shko në vendin që unë do të të tregoj”.
kammakiya,'Boka katika nchi yako na alongo bako na uyende katika nchi yanilowa kukubonekeya.'
4 Atëherë ai doli nga vendi i Kaldeasve dhe banoi në Haran; prej andej, mbasi i vdiq i ati, Perëndia e bëri të vijë në këtë vend, ku banoni ju tani.
Boka po kaboka katika nchi ya Ukaldayo atama Harani, boka poo, baada ya tate bake kuwaa, Nnongo kamleta mu'nchi yee, batama nambeambe.
5 Ai nuk i dha kurrfarë trashëgimie, as edhe vend për të vënë një këmbë. Por i premtoi t’ia japë për pronë atij dhe pasardhësve të tij, pas tij, kur ai ende s’kishte asnjë fëmijë.
Ampeya kwaa chochote kati urithi wake, pabile kwaa na sehemu hata ya kubeka magolo. Lakini Abrahamu atiahidiwa hata kabla apata kwaa mwana kuwa apeyelwa nchi kati miliki yake na ubeleki wake.
6 Dhe Perëndia foli kështu: “Pasardhësit e tij do të banonin si të huaj në një vend të huaj, dhe atje do të mbaheshin në skllavëri dhe do të të keqtrajtoheshin për katërqind vjet.
Nnongo alongela ni ywembe, panga abeleki bake batame katika nchi ya ugeni, na panga wenyeji wa kolyo wapanga kuwa atumwa wabe na kuwapanga vibaya kwa muda wa miaka mia ncheche.
7 Por Perëndia shtoi: “Unë do ta gjykoj atë komb të cilit ata do t’i shërbejnë; dhe pas kësaj ata do të dalin dhe do të më shërbejnë në këtë vend”.
Na Nnongo kabaya, nalowa kulihukumu taifa ambalo labapanga mateka, na baada ya hapo balowa boka na kuniabudu katika sehemu yee,'
8 Pastaj i dha atij besëlidhjen e rrethprerjes. Dhe kështu Abrahamit i lindi Isaku dhe e rrethpreu të tetën ditë; Isakut i lindi Jakobi, dhe Jakobit dymbëdhjetë patriarkë.
Na kampeya Abrahamu liagano lya tohara, nga nyo Abrahamu abile tate ba Yakobo, na Yakobo abile tate ba apindo bitu komi na ibele.
9 Patriarkët, duke pasur smirë Jozefin, e shitën në Egjipt, por Perëndia ishte me të;
Mababu bitu bamwonea wivu Yusufu bampemea katika nchi ya Misri, na Nnongo abile pamope ni ywembe,
10 dhe e shpëtoi nga të gjitha mundimet e tij dhe i dha hir e urtësi para Faraonit, mbretit të Egjiptit, i cili e caktoi guvernator të Egjiptit dhe të mbarë shtëpisë së tij.
na kanlopwa katika mateso gake, na kumpeya fadhili na hekima nnongi ya Farao mpwalume wa Misri. Farao ampangite abe ntawala nnani ya Misri na nnani ya Nyumba yake yote.
11 Por ra një zi buke dhe u bë një shtrëngesë në gjithë vendin e Egjiptit dhe të Kanaanit, dhe etërit tanë nuk gjenin ushqime.
Bai babile na njala kolo na mateso ganyansima katika nchi ya Misri na Kanani, na tate bitu bapata kwaa chakulya.
12 Por Jakobi dëgjoi se në Egjipt kishte grurë, dhe dërgoi atje herën e parë etërit tanë.
Lakini Yakobo paayowine kubile nafaka Misri, atibatuma tate bitu kwa mara ya kwanza.
13 Herën e dytë Jozefi u tregoi që ta njihnin vëllezërit e tij dhe Faraonit iu njoftua farefisnia e Jozefit.
Katika safari ya ibele Yusufu akajionyesha kwa alongo bake, familia ya Yusufu yayowanike kwa Farao.
14 Atëherë Jozefi dërgoi ta thërresin atin e vet Jakobin dhe gjithë farefisin e vet, gjithsej shtatëdhjetë e pesë veta.
Yusufu aatumite alongo bake kwenda kummakiya Yakobo tate babe aise Misri, pamope na alongo bake, jumla ya bandu bote ni sabini na tano.
15 Jakobi zbriti në Egjipt, ku vdiq ai dhe etërit tanë.
Nga nyo Yakobo aisile Misri; boka po awile ywembe pamope na apindo bitu.
16 Ata pastaj i mbartën në Sikem dhe i varrosën në varrin që Abrahami pati blerë me argjend nga bijtë e Emorit, ati i Sikemit.
Batitolelwa hata Shekemu na kusikwa katika kaburi ambalo Abrahamu apemi kwa ipande ya mbanje boka kwa bana ba Hamoni kolyo Shekemu.
17 Por, ndërsa po afrohej koha e premtimit që Perëndia i ishte betuar Abrahamit, populli u shtua dhe u shumua në Egjipt,
Muda wa yelo ahadi ambayo Nnongo amwahidie Abrahamu paubile papipi, bandu batiyongekeya kolyo Misri,
18 derisa doli në Egjipt një mbret tjetër që nuk e kishte njohur Jozefin.
muda wo aliinuka mpwalume ywenge nnani ya Misri, mpwalume ywatangite kuhusu Yusufu.
19 Ky, duke vepruar me ligësi kundër skotës sonë, i keqtrajtoi etërit tanë deri sa t’i ekspozojnë foshnjat e tyre, që të mos mbeteshin gjallë.
Ayoo mpwalume ywenge alongela ubocho kwa bandu bitu na kuwapanga mabaya tate bitu, na kuwatupa bana babe achanga ili atame kwaa.
20 Në atë kohë lindi Moisiu, dhe ishte i bukur në sytë e Perëndisë; ai u ushqye për tre muaj në shtëpinë e të atit.
Katika kipindi chelo Musa abelekilwe; abile mzuri nnongi ya Nnongo, atilelewa miei itatu katika nyumba ya tate bake.
21 Dhe kur u ekspozua, e mori e bija e faraonit dhe e rriti si birin e vet.
Muda alipotupwa, binti Farao atimtola na kunleta kati mwana wake.
22 Kështu Moisiu u arsimua me gjithë diturinë e Egjiptasve dhe ishte i pushtetshëm në fjalë e në vepra.
Musa atipundisa mapundisho yoti ya Kimisri; abile na ngupu katika maneno na matendo.
23 Po kur arriti në moshën dyzet vjeçare, i erdhi në zemër të shkojë e të vizitojë vë-llezërit e tij: bijtë e Izraelit.
Lakini baada ya timiya miaka arobaini, iisole katika mwoyo wake kuatembelea alongo bake, bana ba Israeli.
24 Kur pa se dikujt po i bëhej një padrejtësi, e mbrojti dhe ia mori hakun të shtypurit, duke vrarë Egjiptasin.
Pamweni Mwisraeli apangiwa mabaya, Musa atimtetea na lipiza kisasi kwa ywamwonea kwa kunkombwa ywa Mmisri:
25 Dhe ai mendonte se vëllezërit e tij do ta kuptonin se Perëndia do t’u jepte çlirimin me anë të tij, por ata nuk e kuptuan.
atangite kuwa alongo bake batangite panga Nnongo awalopwa kwa maboko gake, lakini batangite kwaa.
26 Të nesërmen ai u duk në mes tyre, ndërsa po ziheshin dhe i këshilloi për paqe, duke thënë: “O burra, ju jeni vëllezër, pse ia bëni me të padrejtë njëri-tjetrit?”.
Lisoba lya nyaibele kayenda kwa baadhi ya Baisraeli babile bakombwana; na jaribia kuapatanisha, kabaya, “Mangwana, mwenga ni alongo; mbona mwakoseana mwenga kwa mwenga?
27 Por ai që ia bënte me të padrejtë fqinjit të vete shtyu, duke thënë: “Kush të ka vënë ty të parë dhe gjykatës mbi ne?
Lakini ywamkosea jirani yake atimsukuma kutalu, no baya,'Nyai apanga mtawala na muhukumu witu?
28 Don të më vrasësh mua, ashtu si vrare dje Egjiptasin?”.
Wenga upala kunibulaga, kati yaumulaga yolo Mmisri jana?”
29 Për shkak të këtyre fjalëve Moisiu iku dhe banoi si i huaj në vendin e Madianit, ku i lindën dy bij.
Musa katila baada ya kuyowa nyoo; abile mgeni katika nchi ya Midiani, ambayo abile tate wa bana abele.
30 Si kaluan dyzet vjet, engjëlli i Zotit iu shfaq në shkretëtirën e malit Sinai, në flakën e zjarrit të një ferrishteje.
Baada ya miaka arobaini pitya malaika akamtokea katika lijangwa lya kitombe sa Sinai, katika mwali wa mwoto mu'kichaka.
31 Kur e pa, Moisiu mbeti i habitur nga sa shihte; dhe, kur po afrohej për të vërejtur, dëgjoi zërin e Zotit,
Musa aubweni mwoto, atishangala na kustaajabia chelo cha akibona, na paatijaribu kuisogelea ili kukilola, lilobe lya Ngwana limuisile no baya,
32 që thoshte: “Unë jam Perëndia e etërve të tu, Perëndia e Abrahamit, Perëndia e Isakut dhe Perëndia e Jakobit”. Por Moisiu, që dridhej i tëri, nuk guxonte të shikonte.
'Nenga na Nnongo wa tate bako, Nnongo wa Abrahamu, na wa Isaka, na wa Yakobo.'Musa atilendema na athubutu kwaa kulola.
33 Atëherë Perëndia i tha: “Hiqi sandalet nga këmbët e tua, sepse vendi ku ti po qëndron është tokë e shenjtë.
Ngwana kammakiya,'Ula ilatu yako, sehemu pauyemi ni mahali patakatifu.
34 Unë e kam parë qartë pikëllimin e popullit tim në Egjipt dhe i dëgjova psherëtimat e tyre, dhe kam zbritur për t’i çliruar; tani, pra, eja, unë do të të dërgoj në Egjipt!”.
Niabweni mateso ga bandu bango babile Misri; Niyowine kuugua kwao, nenga natiuluka ili nialopwe; nambeambe uise, nalowa kukutuma wenga Misri.
35 Atë Moisiun që e kishin refuzuar, duke thënë: “Kush të vuri ty të parë dhe gjykatës?”, po atë u dërgoi Perëndia si kryetar dhe çlirues me anë të engjëllit që i ishte shfaqur në ferrishte.
Ayoo Musa ambaye ywatimkanikiya, wakati balongela,'nyai kakupanga kuwa mtawala na mwamuzi witu?' abile nga ywembe Nnongo alimtuma abe mtawala na mkochopoli. Nnongo atimtuma kwa maboko ga malaika ambaye atiboka nnongi ya Musa mmwitu.
36 Ai i nxori jashtë, duke kryer shenja e mrekulli në vendin e Egjiptit, në Detin e Kuq dhe në shkretirë për dyzet vjet.
Musa atibakengama boka Misri baada ya kupanga miujiza na ishara katika Misri na katika bahari ya Shamu, na katika lijangwa kwa kipindi cha miaka arobaini.
37 Ky është ai Moisi që u tha bijve të Izraelit: “Zoti, Perëndia juaj do të nxjerrë për ju, nga mesi i vëllezërve tuaj, një profet si mua. Dëgjojeni!”.
Musa nga yolo ywaamakiye bandu ba Misri kuwa,'Nnongo abapeya nabii boka nkati ya alongo binu, nabii kati nenga.'
38 Ky është ai që në kuvend, në shkretëtirë, ishte me engjëllin që i fliste mbi malin Sinai dhe me etërit tanë; dhe mori fjalët e jetës për të na e përçuar neve.
Ayoo ni mundu ywabile katika mkutano mu'lijangwa na malaika ywalongela ni ywembe katika kitombe sa Sinai. Ayoo nga mundu ambye abile na tate bitu, ayoo nga mutu ywalipokya neno libile likoto na kutupea twenga.
39 Etërit tanë nuk deshën t’i binden atij; madje e hodhën poshtë dhe me zemrat e tyre u kthyen nga Egjipti,
Ayoo nga mundu ambae tate bitu bakani kumweshimu; batimsukuma mbale, na katika mioyo yabe batikerebukia
40 duke i thënë Aaronit: “Na bëj disa perëndi që të na prijnë, sepse nuk dimë ç’i ka ndodhur këtij Moisiu që na nxori nga vendi i Egjiptit”.
Misri. Katika kipindi chelo bammakiya Haruni, “tupangie nnongo yakutukengama, Ayoo Musa, abile atukengama boka katika nchi ya Misri, tuyowine kwaa sampatike.
41 Dhe në ato ditë ata bënë një viç, i ofruan flijim idhullit dhe u gëzuan me veprën e duarve të tyre.
Ayoo bampangite ndama kwa masoba ago na kutoa sadaka kwa eyo sanamu na bapuraika kwa sababu ya kazi ya maboko gabe.
42 Atëherë Perëndia u tërhoq dhe i la t’i shërbejnë ushtrisë së qiellit, ashtu siç është shkruar në librin e profetëve: “O shtëpi e Izraelit, a më keni kushtuar flijime dhe olokauste për dyzet vjet në shkretëtirë?
Lakini Nnongo atibakerebuya na kuapeya baabudu tondwa ya kumaunde, mama yaiandikilwe mu'itabu sa manabii, “Je Mwanitolea nenga sadaka ya banyama mwamuachinja mulijangwa kwa muda wa miaka arobaini, nyumba ya Israeli?
43 Apo më shumë mbartët çadrën e Molokut dhe yllin e perëndisë suaj Remfan, imaxhe që i bëtë vetë për t’i adhuruar; për këtë arsye unë do t’ju shpërngul përtej Babilonisë”.
Muliyeketya lihema lya kutania lya Moleki na tondwa ya nnongo refani, na picha muichengite na kuwaabudu bembe: na nalowa kuapeleka kutalu muno ya Babeli.'
44 Etërit tuaj në shkretëtirë kishin tabernakullin e dëshmisë, ashtu siç kishte urdhëruar ai që i pati thënë Moisiut ta bëjë sipas modelit që kishte parë.
Tate bitu babile na hema ya kwembana ya ushuhuda mulijangwa, kati Nnongo yaabaamuru paalongela na Musa, panga aichenga kwa mfano wa wolo uubweni.
45 Dhe etërit tanë, pasi e morën, e mbartën me Jozueun në vendin që e kishin pushtuar johebrenjtë, të cilët Perëndia i dëboi para etërve tanë; dhe aty qëndroi deri në ditët e Davidit,
Ayee ni hema ambalo tate bitu, kwa muda wabe, watiletwa katika nchi na Joshua. Ayee ipangika muda pajingii kumiliki taifa ambalo Nnongo atibafukuza kabla ya uwepo wa tate bitu. Ayee ibile nyoo mpaka masoba ga Daudi.
46 i cili gjeti hir përpara Perëndisë dhe kërkoi të mund të gjente një banesë për Perëndinë e Jakobit.
Ywabile apatike kibali muminyo ga Nnongo,'na kaloba kutafuta makao kwa Nnongo wa Yakobo.
47 Por qe Salomoni ai që ia ndërtoi një shtëpi.
Lakini Selemani atimchengea nyumba ya Nnongo.
48 Por Shumë i Larti nuk banon në tempuj të ndërtuar nga dora e njeriut, sikurse thotë profeti:
Hata nyoo ywabile kunani mu'nyumba ichengwile kwa maboko; ayee ni kati nabii abayite,
49 “Qielli është froni im dhe toka stoli i këmbëve të mia; çfarë shtëpie do të më ndërtonit ju, thotë Zoti, ose cili do të qe vendi i pushimit tim?
Kumaunde ni iteo chango cha enzi, na dunia ni sehemu ya beka magolo gango. Nyumba ya aina gani yamuichengite? abaya Ngwana: au ni wapi sehemu yango ya kupomoli?
50 A nuk i bëri të gjitha këto gjëra dora ime?”.
Maboko gango kwaa gapangite ayee ilebe yote?'
51 O njerëz qafëfortë dhe me zemër e veshë të parrethprerë, ju gjithnjë e kundërshtoni Frymën e Shenjtë; ashtu siç bënin etërit tuaj, ashtu bëni edhe ju.
Mwenga mwa bandu mubile na ingo ngumu mwatahiriwa kwaa mioyo na makutu, kila mara mwampinga Roho Mtakatifu,' mwapanga kati tate bitu bapangite.
52 Cilin nga profetët nuk e përndoqën etërit tuaj? Ata vranë edhe ata që paralajmeronin ardhjen e të Drejtit, për të cilin tani ju jeni bërë tradhtarë dhe vrasës;
Ni nabii gani katika manabii ambaye tate tate binu bamtesa kwaa? Baabulaga manabii gote batitokea kabla ya ujio wa Yumo mwenye Haki,'nambeambe mubile asaliti na bauaji bake kae,
53 ju, që e morët ligjin të shpallur nga engjëjt dhe nuk e keni respektuar!”.
Mwenga mwa bandu mupokya saliya yelo yatiagizwa na malaika lakini muikamwa kwaa.”
54 Kur i dëgjuan këto fjalë, ata thereshin në zemër të tyre dhe kërcëllonin dhëmbët kundër tij.
Boka po ajumbe ba baraza payowine makowe aga, batichomwa mu'mioyo yabe, kabamsagia meno Stephano.
55 Por ai, mbushur me Frymë të Shenjtë, i nguli sytë nga qielli, pa lavdinë e Perëndisë dhe Jezusin që rrinte në këmbë në të djathtën e Perëndisë,
Lakini ywembe, abile atwelilwe Roho Mtakatifu, alolekeya kumaunde kwa makini na aubweni utukufu wa Nnongo,'na amweni Yesu ayemi luboko lwa kummalyo lwa Nnongo.
56 dhe tha: “Ja, unë po shoh qiejt e hapur dhe Birin e njeriut që rri në këmbë në të djathtën e Perëndisë”.
Stephano kabaya, “Linga nibweni kumaunde zatiyongoliwa, na Mwana wa Adamu ayemi luboka lwa kummaliyo lwa Nnongo.”
57 Por ata, duke lëshuar britma të forta, i zunë veshët dhe të gjithë tok u sulën mbi të;
Lakini ajumbe ba libaraza bakombwa ndoti kwa sauti lya kunani, wakaziba makutu yabe, kabantila pamope,
58 dhe, si e nxorën jashtë qytetit, e vranë me gurë. Dëshmitarët i vunë rrobat e tyre te këmbët e një djaloshi, të quajtur Saul.
kabantupa panja ya mji na kunkombwa maliwe: na mashahidi baula ngobo yabe ya panja na kuibeka pae papipi na magolo ga kijana akemelwa Sauli.
59 Kështu e vranë me gurë Stefanin, që i thërriste Jezusit dhe thoshte: “O Zoti Jezus, pranoje frymën time!”.
Pabankombwile maliwe Stephano, ayendelea kunkema Ngwana nobaya, “Ngwana Yesu, pokya roho yango,”
60 Atëherë ra në gjunjë dhe bërtiti me zë të lartë: “O Zot, mos ua ngarko atyre këtë mëkat!”. Dhe, si tha këtë, fjeti.
Kapiga magoti na kukema kwa lilobe likolo, “Ngwana, ubasamehe sambi yee,” Paalongela nyoo, akakata roho.
