Veprat e Apostujve 7
1 Atëherë kryeprifti i tha: “A janë këto gjëra pikërisht kështu?”.
And the chief priest said: Are these things so?
2 Ai tha: “Vëllezër dhe etër, dëgjoni. Perëndia i lavdisë iu shfaq Abrahamit, atit tonë, kur ai ishte në Mesopotami, përpara se të banonte në Haran,
He replied: Brethren and fathers, hear: The God of glory appeared to our father Abraham, while he was in Mesopotamia, before he dwelt in Charran,
3 dhe i tha: “Dil prej vendit tënd e prej farefisit tënd dhe shko në vendin që unë do të të tregoj”.
and said to him: Get out from your land, and from your kindred, and come into a land that I will show you.
4 Atëherë ai doli nga vendi i Kaldeasve dhe banoi në Haran; prej andej, mbasi i vdiq i ati, Perëndia e bëri të vijë në këtë vend, ku banoni ju tani.
Then he departed from the land of the Chaldeans, and dwelt in Charran; and thence, after his father died, he removed into this land, in which you now dwell.
5 Ai nuk i dha kurrfarë trashëgimie, as edhe vend për të vënë një këmbë. Por i premtoi t’ia japë për pronë atij dhe pasardhësve të tij, pas tij, kur ai ende s’kishte asnjë fëmijë.
And he gave him no inheritance in it, not a foot breadth: and yet he promised to give it for a possession to him, and to his posterity after him, when as yet he had no child.
6 Dhe Perëndia foli kështu: “Pasardhësit e tij do të banonin si të huaj në një vend të huaj, dhe atje do të mbaheshin në skllavëri dhe do të të keqtrajtoheshin për katërqind vjet.
And God spoke thus: That his posterity should sojourn in a strange land, and they should enslave them and afflict them, for four hundred years.
7 Por Perëndia shtoi: “Unë do ta gjykoj atë komb të cilit ata do t’i shërbejnë; dhe pas kësaj ata do të dalin dhe do të më shërbejnë në këtë vend”.
And the nation to which they shall be in bondage I will judge, said God; and after that, they shall come forth and serve me in this place.
8 Pastaj i dha atij besëlidhjen e rrethprerjes. Dhe kështu Abrahamit i lindi Isaku dhe e rrethpreu të tetën ditë; Isakut i lindi Jakobi, dhe Jakobit dymbëdhjetë patriarkë.
And he gave him the covenant of circumcision, and thus he begot Isaac, and circumcised him the eighth day; and Isaac begot Jacob, and Jacob begot the twelve patriarchs.
9 Patriarkët, duke pasur smirë Jozefin, e shitën në Egjipt, por Perëndia ishte me të;
And the patriarchs, moved with envy, sold Joseph into Egypt: but God was with him,
10 dhe e shpëtoi nga të gjitha mundimet e tij dhe i dha hir e urtësi para Faraonit, mbretit të Egjiptit, i cili e caktoi guvernator të Egjiptit dhe të mbarë shtëpisë së tij.
and delivered him from all his afflictions, and gave him favor and wisdom in the sight of Pharoah, king of Egypt: and he made him governor over Egypt, and his whole house.
11 Por ra një zi buke dhe u bë një shtrëngesë në gjithë vendin e Egjiptit dhe të Kanaanit, dhe etërit tanë nuk gjenin ushqime.
And there came a famine, and great affliction on the whole land of Egypt, and of Chanaan: and our fathers found no sustenance.
12 Por Jakobi dëgjoi se në Egjipt kishte grurë, dhe dërgoi atje herën e parë etërit tanë.
But when Jacob heard that there was grain in Egypt, he sent forth our fathers the first time:
13 Herën e dytë Jozefi u tregoi që ta njihnin vëllezërit e tij dhe Faraonit iu njoftua farefisnia e Jozefit.
and, on their second visit, Joseph made himself known to his brothers, and the kindred of Joseph were made known to Pharaoh.
14 Atëherë Jozefi dërgoi ta thërresin atin e vet Jakobin dhe gjithë farefisin e vet, gjithsej shtatëdhjetë e pesë veta.
And Joseph sent and called to him his father Jacob, and all his kindred, seventy-five souls.
15 Jakobi zbriti në Egjipt, ku vdiq ai dhe etërit tanë.
And Jacob went down into Egypt, and died, himself and our fathers;
16 Ata pastaj i mbartën në Sikem dhe i varrosën në varrin që Abrahami pati blerë me argjend nga bijtë e Emorit, ati i Sikemit.
and they were carried over into Sychem, and laid in the sepulcher which Abraham bought for its value in silver, from the sons of Emmor, the father of Sychem.
17 Por, ndërsa po afrohej koha e premtimit që Perëndia i ishte betuar Abrahamit, populli u shtua dhe u shumua në Egjipt,
And as the time of the promise which God had made with an oath to Abraham drew near, the people increased and multiplied in Egypt,
18 derisa doli në Egjipt një mbret tjetër që nuk e kishte njohur Jozefin.
till another king arose, who knew not Joseph.
19 Ky, duke vepruar me ligësi kundër skotës sonë, i keqtrajtoi etërit tanë deri sa t’i ekspozojnë foshnjat e tyre, që të mos mbeteshin gjallë.
He dealt insidiously with our race, and afflicted our fathers, so that they exposed their infants, in order that they might not live.
20 Në atë kohë lindi Moisiu, dhe ishte i bukur në sytë e Perëndisë; ai u ushqye për tre muaj në shtëpinë e të atit.
At which time Moses was born; and he was exceedingly beautiful, and was nursed three months in his father’s house.
21 Dhe kur u ekspozua, e mori e bija e faraonit dhe e rriti si birin e vet.
But having been exposed, the daughter of Pharaoh took him up, and educated him as her own son.
22 Kështu Moisiu u arsimua me gjithë diturinë e Egjiptasve dhe ishte i pushtetshëm në fjalë e në vepra.
And Moses was instructed in all the wisdom of the Egyptians, and was mighty in words and in deeds.
23 Po kur arriti në moshën dyzet vjeçare, i erdhi në zemër të shkojë e të vizitojë vë-llezërit e tij: bijtë e Izraelit.
When he had completed his fortieth year, it came into his heart to visit his brethren, the sons of Israel.
24 Kur pa se dikujt po i bëhej një padrejtësi, e mbrojti dhe ia mori hakun të shtypurit, duke vrarë Egjiptasin.
And seeing one of them unjustly treated, he defended and avenged him that was oppressed, and smote the Egyptian.
25 Dhe ai mendonte se vëllezërit e tij do ta kuptonin se Perëndia do t’u jepte çlirimin me anë të tij, por ata nuk e kuptuan.
And he supposed that his brethren would understand that, by his hand, God would give them salvation: but they understood not.
26 Të nesërmen ai u duk në mes tyre, ndërsa po ziheshin dhe i këshilloi për paqe, duke thënë: “O burra, ju jeni vëllezër, pse ia bëni me të padrejtë njëri-tjetrit?”.
And on the next day he showed himself to them, as they were fighting, and endeavored to persuade them to peace, saying, Men, you are brothers: why do you injure one another?
27 Por ai që ia bënte me të padrejtë fqinjit të vete shtyu, duke thënë: “Kush të ka vënë ty të parë dhe gjykatës mbi ne?
But he that was doing the injury to his neighbor, thrust him away, saying, Who made you a ruler or a judge over us?
28 Don të më vrasësh mua, ashtu si vrare dje Egjiptasin?”.
Do you intend to kill me, as you killed the Egyptian yesterday?
29 Për shkak të këtyre fjalëve Moisiu iku dhe banoi si i huaj në vendin e Madianit, ku i lindën dy bij.
And at that saying Moses fled, and became a resident in the land of Midian, where he begot two sons.
30 Si kaluan dyzet vjet, engjëlli i Zotit iu shfaq në shkretëtirën e malit Sinai, në flakën e zjarrit të një ferrishteje.
And when forty years were completed, there appeared to him, in the wilderness of Mount Sinai, an angel of the Lord in a flame of fire in a bush.
31 Kur e pa, Moisiu mbeti i habitur nga sa shihte; dhe, kur po afrohej për të vërejtur, dëgjoi zërin e Zotit,
When Moses saw it, he wondered at the sight, and as he was drawing near to observe it, the voice of the Lord came to him:
32 që thoshte: “Unë jam Perëndia e etërve të tu, Perëndia e Abrahamit, Perëndia e Isakut dhe Perëndia e Jakobit”. Por Moisiu, që dridhej i tëri, nuk guxonte të shikonte.
I am the God of your fathers, the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob. And Moses trembled, and durst not observe it.
33 Atëherë Perëndia i tha: “Hiqi sandalet nga këmbët e tua, sepse vendi ku ti po qëndron është tokë e shenjtë.
Then said the Lord to him: Loose your shoes from your feet; for the place in which you stand is holy ground.
34 Unë e kam parë qartë pikëllimin e popullit tim në Egjipt dhe i dëgjova psherëtimat e tyre, dhe kam zbritur për t’i çliruar; tani, pra, eja, unë do të të dërgoj në Egjipt!”.
I have surely seen the affliction of my people who are in Egypt, and I have heard their groaning, and I have come down to deliver them; and now come, and I will send you into Egypt.
35 Atë Moisiun që e kishin refuzuar, duke thënë: “Kush të vuri ty të parë dhe gjykatës?”, po atë u dërgoi Perëndia si kryetar dhe çlirues me anë të engjëllit që i ishte shfaqur në ferrishte.
This Moses, whom they rejected, saying, Who made you a ruler and a judge? him God sent as a ruler and as a redeemer, by the hand of the angel that appeared to him in the bush.
36 Ai i nxori jashtë, duke kryer shenja e mrekulli në vendin e Egjiptit, në Detin e Kuq dhe në shkretirë për dyzet vjet.
He brought them out, after he had performed wonders and signs in the land of Egypt, and at the Red Sea, and in the wilderness, forty years.
37 Ky është ai Moisi që u tha bijve të Izraelit: “Zoti, Perëndia juaj do të nxjerrë për ju, nga mesi i vëllezërve tuaj, një profet si mua. Dëgjojeni!”.
This is that Moses, who said to the sons of Israel, A prophet like me will the Lord your God raise up for you from among your brethren; him shall you hear.
38 Ky është ai që në kuvend, në shkretëtirë, ishte me engjëllin që i fliste mbi malin Sinai dhe me etërit tanë; dhe mori fjalët e jetës për të na e përçuar neve.
This is he who was in the congregation in the wilderness with the angel that spoke to him in the mount Sina, and with our fathers; he received the living oracles, that he might give them to us.
39 Etërit tanë nuk deshën t’i binden atij; madje e hodhën poshtë dhe me zemrat e tyre u kthyen nga Egjipti,
To him our fathers were not willing to be obedient; but they rejected him, and turned back in their hearts to Egypt,
40 duke i thënë Aaronit: “Na bëj disa perëndi që të na prijnë, sepse nuk dimë ç’i ka ndodhur këtij Moisiu që na nxori nga vendi i Egjiptit”.
saying to Aaron: Make us gods that shall go before us; for, as for this Moses, who brought us out of the land of Egypt, we know not what has become of him.
41 Dhe në ato ditë ata bënë një viç, i ofruan flijim idhullit dhe u gëzuan me veprën e duarve të tyre.
And they made a calf in those days, and offered sacrifice to the idol, and rejoiced in the works of their own hands.
42 Atëherë Perëndia u tërhoq dhe i la t’i shërbejnë ushtrisë së qiellit, ashtu siç është shkruar në librin e profetëve: “O shtëpi e Izraelit, a më keni kushtuar flijime dhe olokauste për dyzet vjet në shkretëtirë?
But God turned and delivered them up to serve the host of heaven, as it is written in the book of the prophets: Your victims and your sacrifices did you offer to me for forty years in the wilderness, O house of Israel?
43 Apo më shumë mbartët çadrën e Molokut dhe yllin e perëndisë suaj Remfan, imaxhe që i bëtë vetë për t’i adhuruar; për këtë arsye unë do t’ju shpërngul përtej Babilonisë”.
Yes, you took up the tabernacle of Moloch, and the star of your God Remphan, images which you made to worship; and I will carry you away beyond Babylon.
44 Etërit tuaj në shkretëtirë kishin tabernakullin e dëshmisë, ashtu siç kishte urdhëruar ai që i pati thënë Moisiut ta bëjë sipas modelit që kishte parë.
The tabernacle of the testimony was with our fathers in the wilderness, built as he who spoke to Moses commanded him to build it, according to the pattern which he had seen:
45 Dhe etërit tanë, pasi e morën, e mbartën me Jozueun në vendin që e kishin pushtuar johebrenjtë, të cilët Perëndia i dëboi para etërve tanë; dhe aty qëndroi deri në ditët e Davidit,
which our fathers, who were with Joshua, received by succession, and brought into the land possessed by the Gentiles, whom God continued to drive out from the face of our fathers till the days of David,
46 i cili gjeti hir përpara Perëndisë dhe kërkoi të mund të gjente një banesë për Perëndinë e Jakobit.
who found favor before God, and desired to find a dwelling-place for the God of Jacob.
47 Por qe Salomoni ai që ia ndërtoi një shtëpi.
But Solomon built him a house.
48 Por Shumë i Larti nuk banon në tempuj të ndërtuar nga dora e njeriut, sikurse thotë profeti:
Yet the Most High dwells not in temples made with hands, as says the prophet:
49 “Qielli është froni im dhe toka stoli i këmbëve të mia; çfarë shtëpie do të më ndërtonit ju, thotë Zoti, ose cili do të qe vendi i pushimit tim?
Heaven is my throne, and the earth is my footstool. What house will you build me? says the Lord; or what is the place of my rest?
50 A nuk i bëri të gjitha këto gjëra dora ime?”.
Has not my hand made all these things?
51 O njerëz qafëfortë dhe me zemër e veshë të parrethprerë, ju gjithnjë e kundërshtoni Frymën e Shenjtë; ashtu siç bënin etërit tuaj, ashtu bëni edhe ju.
You stiff-necked, and uncircumcised in heart and in ears, you do always resist the Holy Spirit; as your fathers did, so also do you.
52 Cilin nga profetët nuk e përndoqën etërit tuaj? Ata vranë edhe ata që paralajmeronin ardhjen e të Drejtit, për të cilin tani ju jeni bërë tradhtarë dhe vrasës;
Which of the prophets did not your fathers persecute? They slew also those who foretold the coming of the Just One, of whom you have now become the betrayers and murderers;
53 ju, që e morët ligjin të shpallur nga engjëjt dhe nuk e keni respektuar!”.
who received the law by the appointment of angels, and have not kepi, it.
54 Kur i dëgjuan këto fjalë, ata thereshin në zemër të tyre dhe kërcëllonin dhëmbët kundër tij.
When they heard these things, they were enraged in their hearts, and gnashed upon him with their teeth.
55 Por ai, mbushur me Frymë të Shenjtë, i nguli sytë nga qielli, pa lavdinë e Perëndisë dhe Jezusin që rrinte në këmbë në të djathtën e Perëndisë,
But being full of the Holy Spirit, he looked earnestly up into heaven, and saw the glory of God, and Jesus standing at the right hand of God;
56 dhe tha: “Ja, unë po shoh qiejt e hapur dhe Birin e njeriut që rri në këmbë në të djathtën e Perëndisë”.
and he said: Behold, I see the heavens opened, and the Son of man standing at the right hand of God.
57 Por ata, duke lëshuar britma të forta, i zunë veshët dhe të gjithë tok u sulën mbi të;
And they cried out with a loud voice, and stopped their ears, and, with one consent, rushed upon him,
58 dhe, si e nxorën jashtë qytetit, e vranë me gurë. Dëshmitarët i vunë rrobat e tyre te këmbët e një djaloshi, të quajtur Saul.
and drove him out of the city, and stoned him. And the witnesses laid down their clothes at the feet of a young man called Saul.
59 Kështu e vranë me gurë Stefanin, që i thërriste Jezusit dhe thoshte: “O Zoti Jezus, pranoje frymën time!”.
And they stoned Stephen while he was calling on the Lord, and saying: Lord Jesus, receive my spirit.
60 Atëherë ra në gjunjë dhe bërtiti me zë të lartë: “O Zot, mos ua ngarko atyre këtë mëkat!”. Dhe, si tha këtë, fjeti.
And he kneeled down and cried with a loud voice: Lord, let not this sin stand against them. And when he had said this, he fell asleep. And Saul was well pleased with his death.
