Châm Ngôn 26

1 Sự vinh hiển không xứng cho kẻ ngu muội, Như tuyết trong mùa hạ, như mưa trong mùa gặt.

La neige n’est pas de saison en été ni la pluie au temps de la moisson: tout aussi peu les honneurs sont faits pour le sot.

2 Như chim sẻ bay đi đây đó, như con én liệng đi, Lời rủa sả vô cớ cũng vậy, nó chẳng hề xảy đến.

Comme le passereau s’enfuit à tire d’aile et comme s’envole l’hirondelle, ainsi la malédiction gratuite manque son but.

3 Roi nẹt dùng cho ngựa, hàm thiết để cho lừa, Còn roi vọt dành cho lưng kẻ ngu muội.

Le fouet pour le cheval, le licou pour l’âne, et le bâton pour l’épaule du sot.

4 Chớ đáp với kẻ ngu si tùy sự ngu dại nó, E con giống như nó chăng.

Ne réplique pas au sot dans le sens de son ineptie; car toi aussi serais comme lui.

5 Hãy đáp với kẻ ngu si tùy sự ngu dại nó, Kẻo nó khôn ngoan theo mắt nó chăng.

Réplique au sot selon son ineptie, sans cela il se prendrait pour un sage.

6 Kẻ nào cậy kẻ ngu muội đem báo tin, Chặt chân mình, và uống lấy sự tổn hại.

C’Est se couper les jarrets et s’abreuver de dépit que de charger d’une mission le sot.

7 Oáng chân người què đòng đưa vô đụng; Câu châm ngôn trong miệng kẻ ngu dại cũng vậy.

Comme le boiteux cloche sur ses jambes, ainsi fait une maxime sur les lèvres des sots.

8 Tôn trọng kẻ ngu muội, Giống như bỏ cục ngọc vào trong đống đá.

Autant fixer une pierre dans la fronde que de décerner des honneurs au sot.

9 Câu châm ngôn ở nơi miệng kẻ ngu muội, Khác nào một cái gai đâm vào tay người say rượu.

Une épine qui perce la main d’un homme ivre, telle une maxime dans la bouche des sots.

10 Ai mướn người ngu muội và kẻ khách đi qua đường, Giống như một lính xạ tên làm thương mọi người.

Le puissant fait tout trembler: il prend à sa solde sots et vagabonds.

11 Kẻ ngu muội làm lại việc ngu dại mình, Khác nào con chó đã mửa ra, rồi liếm lại.

Comme le chien retourne à son vomissement, ainsi le sot rabâche ses inepties.

12 Con có thấy người nào khôn ngoan theo mắt nó chăng? Còn có sự trông cậy cho kẻ ngu muội hơn là cho nó.

Vois-tu un homme qui se prend pour un sage. il y a plus à attendre d’un sot que de lui.

13 Kẻ biếng nhác nói: Có con sư tử ngoài đường; Một con sư tử ở trong đường phố.

Le paresseux s’écrie: "Il y a un chacal qui barre la route, un lion parcourt les rues!"

14 Kẻ biếng nhác lăn trở trên giường mình, Khác nào cửa xây trên bản lề nó.

Telle la porte tourne sur ses gonds, tel le paresseux sur son lit.

15 Kẻ biếng nhác thò tay mình vào trong dĩa, Lấy làm mệt nhọc mà đem nó lên miệng.

Le paresseux introduit sa main dans le plat: c’est trop de fatigue pour lui de la porter à sa bouche.

16 Kẻ biếng nhác tự nghĩ mình khôn ngoan Hơn bảy người đáp lại cách có lý.

Le paresseux se targue de plus de sagesse que sept conseillers avisés:

17 Kẻ nào đi qua đường mà nổi giận về cuộc cãi lẫy không can đến mình, Khác nào kẻ nắm con chó nơi vành tai.

Saisir un chien par les oreilles, c’est le fait du passant qui se met en rage pour la querelle d’autrui.

18 Người nào phỉnh gạt kẻ lân cận mình, Rồi nói rằng: Tôi chơi mà!

Comme un dément qui lance des brandons, des flèches meurtrières,

19 Khác nào kẻ điên cuồng ném than lửa, Cây tên, và sự chết.

ainsi fait l’homme qui dupe son prochain et dit: "Mais je plaisantais!"

20 Lửa tắt tại thiếu củi; Khi chẳng có ai thèo lẻo cuộc tranh cạnh bèn nguôi.

Faute de bois, le feu s’éteint, et en l’absence d’un boutefeu, les rixes s’apaisent.

21 Than chụm cho than đỏ, và củi để chụm lửa; Người hay tranh cạnh xui nóng cãi cọ cũng vậy.

Le charbon ardent donne la braise, le bois alimente le feu, et l’homme hargneux attise des querelles.

22 Lời kẻ thèo lẻo giống như vật thực ngon, Vào thấu đến tận gan ruột.

Les paroles d’un boutefeu sont comme des coups qui retentissent au plus profond des entrailles.

23 Môi miệng sốt sắng và lòng độc ác, Khác nào bình gốm bọc vàng bạc pha.

De l’alliage d’argent recouvrant un vase d’argile, telles sont des lèvres brûlantes d’amitié et un cœur méchant.

24 Kẻ nào ghen ghét, dùng môi miệng nói giả đò, Nhưng trong lòng nó nuôi sự gian lận;

Un ennemi peut faire le sournois avec ses lèvres, et dans son intérieur il prépare de mauvais coups;

25 Khi nó nói ngọt nhạt, thì chớ tin; Vì trong lòng nó có bảy sự gớm ghiếc.

s’il prend une voix caressante, ne te fie pas à lui, car son cœur est plein d’horreurs.

26 Dầu sự ghen ghét ẩn giấu trong tuồng giả bộ, Sự gian ác nó sẽ bị lộ ra nơi hội chúng.

La haine a beau se couvrir d’un masque: sa méchanceté éclatera au grand jour.

27 Ai đào hầm sẽ té xuống đó; Kẻ nào lăn đá, đá sẽ trở đè lại nó.

Celui qui creuse une fosse y tombera; celui qui lance une pierre s’en trouvera atteint.

28 Lưỡi giả dối ghét những kẻ nó đã chà nát; Và miệng dua nịnh gây điều bại hoại.

La langue mensongère hait ses victimes et la bouche du flatteur opère des chutes.