Пәнд-несиһәтләр 23
1 Катта әрбаб билән һәмдәстихан болсаң, Алдиңдики ким екәнлигини убдан ойлан.
Quando sederis ut comedas cum principe, diligenter attende quæ apposita sunt ante faciem tuam:
2 Иштийиң яман болса, Гелиңға пичақ тәңләп турғандәк өзүңни тарт.
et statue cultrum in gutture tuo, si tamen habes in potestate animam tuam,
3 Униң назу-немәтлирини тама қилма, Улар адәм алдайдиған тамақлардур.
ne desideres de cibis eius, in quo est panis mendacii.
4 Бай болимән дәп өзүңни упратма; Өзүңниң зеһниңни бу ишқа қаратма.
Noli laborare ut diteris: sed prudentiæ tuæ ponde modum.
5 [Байлиқларға] көз тикишиң биләнла, улар йоқ болиду; Пул-мал дәрвәқә өзигә қанат ясап, Худди бүркүттәк асманға учуп кетәр.
Ne erigas oculos tuos ad opes, quas non potes habere: quia facient sibi pennas quasi aquilæ, et volabunt in cælum.
6 Ач көзниң ненини йемә, Униң есил назу-немәтлирини тама қилма;
Ne comedas cum homine invido, et ne desideres cibos eius:
7 Чүнки униң көңли қандақ болғандәк, өзиму шундақ. У ағзида: — Қени, алсила, ичсилә! — десиму, Бирақ көңлидә сени ойлиғини йоқ.
quoniam in similitudinem arioli, et coniectoris, æstimat quod ignorat. Comede et bibe, dicet tibi: et mens eius non est tecum.
8 Йегән бир жутум таамниму қусуветисән, Униңға қилған чирайлиқ сөзлириңму бекарға кәткән болиду.
Cibos, quos comederas, evomes: et perdes pulchros sermones tuos.
9 Ахмаққа йол көрситип салма, Чүнки у әқил сөзлириңни көзгә илмас.
In auribus insipientium ne loquaris: qui despicient doctrinam eloquii tui.
10 Қедимдә бекиткән йәрниң пасил ташлирини йөткимә, Житимларниң етизлириғиму аяқ басма;
Ne attingas parvulorum terminos: et agrum pupillorum ne introeas:
11 Чүнки уларниң Һәмҗәмәт-Қутқузғучиси интайин күчлүктур; У Өзи улар үчүн үстүңдин дәва қилар.
Propinquus enim illorum fortis est: et ipse iudicabit contra te causam illorum.
12 Несиһәткә көңүл қой, Илим-билимләргә қулақ сал.
Ingrediatur ad doctrinam cor tuum: et aures tuæ ad verba scientiæ.
13 Балаңға тәрбийә бериштин еринмә; Әгәр таяқ билән урсаң, у өлүп кәтмәйду;
Noli subtrahere a puero disciplinam: si enim percusseris eum virga, non morietur.
Tu virga percuties eum: et animam eius de inferno liberabis. (Sheol h7585)
15 И оғлум, дана болсаң, Мениң қәлбим қанчә хуш болар еди!
Fili mi, si sapiens fuerit animus tuus, gaudebit tecum cor meum:
16 Ағзиңда орунлуқ сөзләр болса, ич-ичимдин шатлинимән.
et exultabunt renes mei, cum locuta fuerint rectum labia tua.
17 Гуна садир қилғучиларға рәшк қилма, Һәрдайим Пәрвәрдигардин әймиништә турғин;
Non æmuletur cor tuum peccatores: sed in timore Domini esto tota die:
18 Шундақ қилғиниңда җәзмән көридиған яхши күнүң болиду, Арзу-үмүтүң бекарға кәтмәс.
quia habebis spem in novissimo, et præstolatio tua non auferetur.
19 И оғлум, сөзүмгә қулақ селип дана бол, Қәлбиңни [Худаниң] йолиға башлиғин.
Audi fili mi, et esto sapiens: et dirige in via animum tuum.
20 Мәйхорларға арилашма, Нәпси яман гөшхорлар билән барди-кәлди қилма;
Noli esse in conviviis potatorum, nec in comessationibus eorum, qui carnes ad vescendum conferunt:
21 Чүнки һарақкәш билән нәпси яман ахирида йоқсуллуқта қалар, Ғәпләт уйқисиға патқанларға җәндә кийимни кийгүзәр.
quia vacantes potibus, et dantes symbola consumentur, et vestietur pannis dormitatio.
22 Сени тапқан атаңниң сөзини аңла, Анаң қериғанда униңға һөрмәтсизлик қилма.
Audi patrem tuum, qui genuit te: et ne contemnas cum senuerit mater tua.
23 Һәқиқәтни сетивал, Уни һәргиз сетивәтмә. Даналиқ, тәрбийә вә йорутулушниму ал.
Veritatem eme, et noli vendere sapientiam, et doctrinam, et intelligentiam.
24 Һәққаний балиниң атиси чоң хошаллиқ тапар; Дана оғулни тапқан атиси униңдин хурсән болар.
Exultat gaudio pater iusti: qui sapientem genuit, lætabitur in eo.
25 Ата-анаңни сөйүндүрүп, Сени туққан анаңни хуш қил.
Gaudeat pater tuus, et mater tua, et exultet quæ genuit te.
26 И оғлум, қәлбиңни маңа тапшур; Көзлириңму һаятлиқ йоллиримға тикилсун!
Præbe fili mi cor tuum mihi: et oculi tui vias meas custodiant.
27 Чүнки паһишә аял чоңқур оридур, Бузуқ ят аял тар зиндандур;
Fovea enim profunda est meretrix: et puteus angustus, aliena.
28 Улар қарақчидәк мөкүвелип, Инсанийәт арисидики вапасизларни көпәйтәр.
Insidiatur in via quasi latro, et quos incautos viderit, interficiet.
29 Кимдә азап бар? Кимдә дәрд-әләм? Ким җедәл ичидә қалар? Ким налә-пәряд көтирәр? Ким сәвәпсиз ярилинар? Кимниң көзи қизирип кетәр?
Cui væ? cuius patri væ? cui rixæ? cui foveæ? cui sine causa vulnera? cui suffusio oculorum?
30 Дәл шарап үстидә узун олтарған, Әбҗәш шараптин тетишқа алдириған мәйхорлар!
Nonne his, qui commorantur in vino, et student calicibus epotandis?
31 Шарапниң әҗайип қизиллиғиға, униң җамдики җулалиғиға, Кишиниң гелидин шундақ силиқ өткәнлигигә мәптун болуп қалма!
Ne intuearis vinum quando flavescit, cum splenduerit in vitro color eius: ingreditur blande,
32 Ахирида у зәһәрлик иландәк чеқивалиду, Оқ иландәк нәштирини санҗийду.
sed in novissimo mordebit ut coluber, et sicut regulus venena diffundet.
33 Көз алдиңда ғәлитә мәнзириләр көрүниду, Ағзиңдин қалаймиқан сөзләр чиқиду.
Oculi tui videbunt extraneas, et cor tuum loquetur perversa.
34 Худди деңиз-океанларда ләйләп қалғандәк, Йәлкәнлик кеминиң мома яғичи үстидә ятқандәк болисән.
Et eris sicut dormiens in medio mari, et quasi sopitus gubernator, amisso clavo:
35 Сән чоқум: — Бириси мени урди, лекин мән яриланмидим! Бириси мени таяқ билән урди, бирақ ағриғини сәзмидим!» — дәйсән. Бирақ сән йәнә: «Һошумға кәлсәмла, мән йәнила шарапни издәймән! — дәйсән.
et dices: Verberaverunt me, sed non dolui: traxerunt me, et ego non sensi: quando evigilabo, et rursus vina reperiam?
