Пәнд-несиһәтләр 20

1 Шарап кишини рәсва қилар, Һарақ кишини ғалҗирлаштурар; Кимки униңға берилип езип кәтсә, әқилсиздур.

Il vino [è] schernitore, e la cervogia [è] tumultuante; E chiunque ne è vago non è savio.

2 Падишаһниң ғәзиви ширниң һөкиришигә охшаш қорқунучлуқтур; Униң аччиғини кәлтүргән, өз җениға җаза чүшүрәр.

Il terrore del re [è] come il ruggito del leoncello; Chi lo provoca ad indegnazione pecca [contro a] sè stesso.

3 Өзини маҗирадин нери қилиш кишиниң иззитидур; Бирақ һәр бир ахмақ өзини басалмас.

[Egli è] gloria all'uomo di rimanersi di contesa; Ma chiunque è stolto si fa schernire.

4 Һорун адәм қишта йәр һайдимәс; Жиғим вақтида йоқлуқта қелип ашлиқ тиләр.

Il pigro non ara per cagion del freddo; [E poi] nella ricolta va accattando, e [non trova] nulla.

5 Кишиниң көңлидики ой-нийәтлири чоңқур суға охшаштур; Йорутулған адәм уларни тартип алалайду.

Il consiglio nel cuor dell'uomo [è] un'acqua profonda; E l'uomo intendente l'attignerà.

6 Өзини садиқ дәйдиғанлар көптур; Бирақ ишәшлик бир адәмни ким тапалисун?

Il più degli uomini predicano ciascuno la sua benignità; Ma chi troverà un uomo verace?

7 Һәққаний адәм диянәтлик йолда маңар; Униң пәрзәнтлиригә бәхит-бәрикәт қалдурулар!

I figliuoli del giusto, che cammina nella sua integrità, [Saranno] beati dopo di lui.

8 Падиша адаләт тәхтидә олтарғанда, Һәммә яманлиқни көзи билән қоғлайду.

Il re, sedendo sopra il trono del giudicio, Dissipa ogni male con gli occhi suoi.

9 Ким өзини гунадин тазиландим, Виҗданим пакланди, дейәләйду?

Chi può dire: Io ho purgato il mio cuore, Io son netto del mio peccato?

10 Икки хил тараза теши, Икки хил күрә ишлитиш, Охшашла Пәрвәрдигарға жиркиничликтур.

Doppio peso, e doppio staio, [Sono] amendue cosa abbominevole al Signore.

11 Һәтта бала өз хислити билән билинәр; Униң қилғанлириниң пак, дурус яки әмәслиги һәрикәтлиридин көрүнүп турар.

Fin da fanciullo [l'uomo] è riconosciuto da' suoi atti, Se egli [sarà] puro, e se le sue opere [saranno] diritte.

12 Көридиған көзни, аңлайдиған қулақни, Һәр иккисини Пәрвәрдигар яратти.

Il Signore ha fatte amendue queste cose: E l'orecchio che ode, e l'occhio che vede.

13 Уйқиға амрақ болма, намратлиққа учрайсән; Көзүңни ечип ойғақ бол, нениң мол болар.

Non amare il sonno, che tu non impoverisca; Tieni gli occhi aperti, [e] sarai saziato di pane.

14 Херидар мал алғанда: «Начар екән, начар екән!» дәп қақшайду; Елип кәткәндин кейин [«Есил нәрсә, әрзан алдим» дәп] махтиниду.

Chi compera dice: [Egli è] cattivo, [egli è] cattivo; Ma quando se n'è andato, allora si vanta.

15 Алтун бар, ләәл-яқутларму көптур; Бирақ билимни беғишлиған ләвләр немидегән қиммәтлик гөһәрдур!

Vi è dell'oro, e delle perle assai; Ma le labbra di scienza [sono] un vaso prezioso.

16 Ятқа кепил болған кишидин қәризгә тонини тутуп алғин; Ят хотунға капаләт бәргән кишидин капаләт пули ал.

Prendi pure il vestimento di chi ha fatta sicurtà per lo strano; Prendi pegno da lui per gli stranieri.

17 Алдап еришкән тамақ татлиқтур; Кейин, униң йегини шеғил болар.

Il pane acquistato con frode è soave all'uomo; Ma poi la sua bocca si trova piena di ghiaia.

18 Планлар мәслиһәт билән бекитиләр; Пишқан көрсәтмә билән җәң қилғин.

I disegni son renduti stabili con consiglio; Fa' dunque la guerra con prudenti deliberazioni.

19 Гәп тошуғучи сирларни ашкарилар; Шуңа валақтәккүр билән арилашма.

Chi va sparlando palesa il segreto: Non rimescolarti adunque con chi è allettante di labbra.

20 Кимки ата-анисини һақарәт қилса, Униң чириғи зулмәт қараңғусида өчәр!

La lampana di chi maledice suo padre, o sua madre, Sarà spenta nelle più oscure tenebre.

21 Тез еришкән мирас һаман бәрикәтлик болмас.

L'eredità acquistata di subito da principio Non sarà benedetta alla fine.

22 Яманлиққа яманлиқ қайтурай демә; Пәрвәрдигарға тайинип күт, У дәрдиңгә йетәр.

Non dire: Io renderò il male; Aspetta il Signore, ed egli ti salverà.

23 Икки хил тараза теши Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Сахта өлчәм қәтъий яримас.

Doppio peso [è] cosa abbominevole al Signore; E le bilance fallaci non [sono] buone.

24 Инсанниң һаятлиқ қәдәмлирини Пәрвәрдигар бәлгүләйду; Ундақта инсан өз мусаписини нәдин билсун?

I passi dell'uomo [sono] dal Signore; E come intenderà l'uomo la sua via?

25 Бир нәрсисини йениклик билән «[Худаға] аталған!» дәп вәдә бериш, Қәсәмләрдин кейин иккилинип қайта ойлиниш, Өз җенини қилтаққа чүшүргәнгә баравәр.

Dire inconsideratamente: [Questa è] cosa sacra; E riflettere dopo aver fatti i voti, è un laccio all'uomo.

26 Дана падиша яманларни топанни соруғандәк соруветиду, Хаман тәпкәндәк тулуқ билән янҗиветәр.

Il re savio dissipa gli empi, E rimena la ruota sopra loro.

27 Адәмниң роһ-виҗдани — Пәрвәрдигарниң чириғидур, У қәлбниң һәр бир тәглирини тәкшүрүп пәриқ етәр.

L'anima dell'uomo [è] una lampana del Signore, Che investiga tutti i segreti nascondimenti del ventre.

28 Меһри-шәпқәт вә һәқиқәт падишани сақлайду; У меһри-шәпқәт биләнла өз тәхтини мустәһкәмләйду.

Benignità e verità guardano il re; Ed egli ferma il suo trono per benignità.

29 Яш жигитләрниң қавуллуғи уларниң пәхридур; Қериларниң иззити ақ чачлиридур.

La forza de' giovani [è] la lor gloria; E l'onor de' vecchi [è] la canutezza.

30 Тәрбийә ярилири яманлиқни тазилап чиқирар, Таяқ излири ич-бағирни таза қилар.

I lividori delle battiture, e le percosse che penetrano addentro nel ventre [Sono] una lisciatura nel malvagio.