Луқа 4
1 Андин Әйса Муқәддәс Роһқа толуп, Иордан дәриясидин қайтип келип, Роһ тәрипидин чөл-баяванға елип берилди.
Then Jesus, full of Holy Spirit, returned from the Jordan and was led by the Spirit into the wilderness,
2 У у йәрдә қириқ күн Иблис тәрипидин синалди. У бу күнләрдә һеч нәрсә йемиди. Күнләр аяқлашқанда, униң қосиғи таза ачқан еди.
where He was tested for forty days by the devil. He ate nothing at all during those days, so after they were completed He was hungry.
3 Әнди Иблис униңға: — Сән әгәр Худаниң Оғли болсаң, мошу ташқа: «Нанға айлан!» дәп буйруғин — деди.
So the devil said to Him, “Since you are Son of God, tell this stone to become bread!”
4 Әйса униңға җававән: — [Тәвратта]: «Инсан пәқәт нан биләнла әмәс, бәлки Худаниң һәр бир сөзи биләнму яшайду» дәп йезилған, — деди.
Jesus answered him saying, “It is written: ‘Man shall not live by bread alone, but by every word of God.’”
5 Иблис йәнә уни егиз бир таққа башлап чиқип, бир дәқиқә ичидә дуниядики барлиқ дөләтләрни униңға көрсәтти.
And taking Him up on a high mountain, the devil showed Him all the kingdoms of the world in a moment of time.
6 Иблис униңға: — Мән бу һакимийәтниң һәммисини вә униңға тәвә барлиқ шанушәвкәтләрни саңа тәқдим қилимән; чүнки булар маңа тапшурулған, мән уни кимгә беришни халисам, шуниңға беримән.
The devil said to Him: “To you I will give all this authority, and their glory, because it has been handed over to me, and I give it to whomever I want to.
7 Әгәр баш қоюп маңа сәҗдә қилсаң, буларниң һәммиси сениңки болиду, — деди.
So you, if you would worship before me, all will be yours.”
8 Әйса униңға җавап берип: — [Тәвратта]: «Пәрвәрдигар Худайиңғила ибадәт қил, пәқәт Униңла қуллуғида бол!» дәп йезилған, — деди.
In answer Jesus said to him: “Get behind me, Satan! It is written, ‘You shall worship the Lord your God, and Him only shall you serve!’”
9 Андин Иблис уни Йерусалимға елип барди вә уни ибадәтханиниң әң егиз җайиға турғузуп: — Худаниң Оғли болсаң, өзүңни пәскә ташлап баққин!
He also took Him to Jerusalem and set Him on the pinnacle of the temple, and said to Him: “Since you are Son of God, throw yourself down from here;
10 Чүнки [Тәвратта]: «[Худа] Өз пәриштилиригә сени қоғдаш һәққидә әмир қилиду»;
because it is written, ‘He will give His angels orders concerning you, to protect you,’
11 вә, «Путуңниң ташқа урулуп кәтмәслиги үчүн, улар сени қоллирида көтирип жүриду» дәп йезилған, — деди.
and, ‘They will carry you along on their hands, so you do not stub your foot on a stone.’”
12 Әйса униңға: — «[Тәвратта]: «Пәрвәрдигар Худайиңни синиғучи болма!» дәпму йезилған, — деди.
In answer Jesus said to him: “The statement stands, ‘You shall not test the Lord your God!’”
13 Иблис барлиқ синашларни ишлитип чиққандин кейин, уни вақтинчә ташлап кетип қалди.
Having finished every test, the devil departed from Him until an opportune time.
14 Әйса Роһниң күч-қудрити ичидә Галилийә өлкисигә қайтип кәлди. Шуниң билән униң хәвәр-шөһрити әтраптики һәр бир жутларға тарқалди.
Jesus returned in the power of the Spirit into Galilee, and news about Him spread throughout the whole surrounding area;
15 У уларниң синагоглирида тәлим бергили турди вә уларниң улуқлашлириға сазавәр болди.
yes, He started teaching in their synagogues, being glorified by all.
16 У өзи беқип чоң қилинған жути Насарәткә келип, шабат күни адәттикидәк синагогқа кирди вә шундақла [муқәддәс язмиларни] оқушқа өрә турди
So He came to Natsareth, where He had been brought up; as was His custom He went into the synagogue on the Sabbath day, and stood up to read.
17 вә Тәвраттики «Йәшая» дегән қисим униңға тапшурулди. У орам язмини ечип, муну сөзләр йезилған йәрни тепип оқуди:
The book of the prophet Isaiah was handed to him, so unrolling the scroll He found the place where it was written:
18 — «Пәрвәрдигарниң Роһи мениң вуҗудумда, Чүнки У мени йоқсулларға хуш хәвәрләр йәткүзүшкә мәсиһ қилди. Тутқунларға азатлиқни, Вә корларға көрүш шипасини җакалашқа, Езилгәнләрни халас қилишқа, Пәрвәрдигарниң шапаәт көрситидиған жилини җакалашқа мени әвәтти».
“The Spirit of the Lord is upon me, because He has anointed me to evangelize poor people. He has sent me to heal the brokenhearted, to proclaim release to captives and recovery of sight to blind people, to send those who are oppressed out in freedom,
to proclaim the Lord's favorable year.”
20 У язмини түрүветип, синагог хизмәтчисигә қайтуруп берип, олтарди. Синагогта олтарғанларниң һәммисиниң көзлири униңға тикилип туратти.
Then, having rolled up the scroll and returned it to the attendant, He sat down. The eyes of everyone in the synagogue were fastened on Him,
21 У көпчиликкә: — Мана бу айәт бүгүн қулиқиңларға аңланғинида әмәлгә ашурулмақта, — деди.
and He began by saying to them, “Today, this Scripture in your ears has been fulfilled.”
22 Һәммиси униң яхши гепини қилишип, униң ағзидин чиқиватқан шапаәтлик сөзлиригә һәйран қелишип: — Бу Йүсүпниң оғли әмәсму? — дейишти.
(All were bearing witness to Him and were marveling at the gracious words that were coming out of His mouth; and they started saying, “Isn't this the son of Joseph?”)
23 У уларға: — Шүбһисизки, силәр маңа «Әй тевип, авал өзүңни сақайт!» дегән тәмсилни кәлтүрүп, «Хәвәр тапқинимиздәк, Кәпәрнаһум шәһиридә немә ишлар йүз бәргән болса, мошу йәрдиму, өз жутуңдиму шуларни көрсәтмәмсән?» дәватисиләр, — деди.
He said to them: “Doubtless you will quote this parable to me: ‘Physician, heal yourself!’—do here in your hometown the things we have heard were done in Capernaum.”
24 — Бирақ шуни силәргә бәрһәқ ейтип қояйки, һеч қандақ пәйғәмбәр өз жути тәрипидин қобул қилинған әмәс.
Then He said: “Assuredly I say to you, no prophet is welcome in his hometown.
25 Мән силәргә шу һәқиқәтни әслитимәнки, Иляс [пәйғәмбәр]ниң вақтида, асман уда үч жил алтә ай етилип, дәһшәтлик бир қәһәтчилик барлиқ зиминни басқанда, Исраилда нурғун тул аяллар бар еди;
Further, I can assure you that there were many widows in Israel in the days of Elijah, when the sky was shut for three years and six months and a severe famine came over all the land;
26 бирақ Иляс уларниң һеч қайсисиниң қешиға әмәс, бәлки Зидонниң Зарәфат шәһиридики бир тул аялниң қешиғила әвәтилгән.
yet Elijah was not sent to any of them, but to a widow woman in Sarepta, near Sidon.
27 Вә [шуниңға охшаш], Елиша пәйғәмбәрниң вақтида, Исраилда мохо кесилигә гириптар болғанлар нурғун болсиму, лекин Сурийәлик Наамандин башқа, һеч қайсиси сақайтилған әмәс! — деди.
And there were many lepers in Israel in the time of the prophet Elisha, yet not one of them was cleansed—just Naaman the Syrian.”
28 Синагогдикиләр бу сөзләрни аңлап, һәммиси қаттиқ ғәзәпләнди;
Well, upon hearing these things everyone in the synagogue was filled with fury,
29 орнидин турушуп, уни шәһәрдин һайдап чиқирип, шу шәһәр җайлашқан тағниң левигә әчиқип, тик ярдин ташливәтмәкчи болушти.
and rising up they drove Him out of the town and took Him to the brow of the hill on which the town was built, in order to throw Him off the cliff.
30 Лекин у уларниң арисидин бемалал өтүп, өз йолиға чиқип кәтти.
But He, passing through the middle of them, went on His way.
31 У Галилийә өлкисиниң Кәпәрнаһум дегән бир шәһиригә чүшти, у йәрдә шабат күнлиридә хәлиққә тәлим берәтти.
Then He went down to Capernaum, a town in Galilee; He started teaching them on the Sabbaths.
32 Улар униң тәлимигә һәйран қелишти, чүнки униң сөзи толиму нопузлуқ еди.
They kept on being amazed at His teaching, because His word was with authority.
33 Әнди синагогта напак җинниң роһи чаплашқан бир киши болуп, [униңдики җин] қаттиқ авазда:
Now in the synagogue was a man having a spirit of an unclean demon; he cried out with a loud voice
34 — Әй Насарәтлик Әйса, сениң биз билән немә кариң?! Бизни йоқатқили кәлдиңму? Мән сениң кимлигиңни билимән, Худаниң Муқәддәс Болғучисисән! — дәп товлап кәтти.
saying: “Ugh! What do you want with us, Jesus of Natsareth? Did you come to destroy us? I know who you are, the Holy One of God!”
35 Лекин Әйса җинға тәнбиһ берип: — Ағзиңни юм! Униңдин чиқ! — девиди, җин һелиқи адәмни халайиқ оттурисида жиқитиветип, униңдин чиқип кәтти. Лекин униңға һеч зәрәр йәткүзмиди.
So Jesus rebuked him saying, “Be muzzled, and get out of him!” When the demon had thrown him down in the midst, it came out of him without harming him.
36 Һәммәйлән буниңдин қаттиқ һәйран болушуп, бир-биригә: — Бу зади қандақ иш! У дәрвәқә һоқуқ вә қудрәт билән напак роһларға әмир қилсила, улар чиқип кетидикән, — дейишти.
Everyone was taken with amazement and they started conversing together, saying: “What is this word! For with authority and power he commands the unclean spirits, and they come out!”
37 Шуниң билән униң хәвәр-шөһрити әтраптики һәр бир жутларға тарқалди.
And the news about Him started going out to every place of the surrounding region.
38 Әйса синагогтин чиқип, Симонниң өйигә кирди. Лекин Симонниң қейинаниси еғир тәп кесили болуп қалған еди; улар Әйсадин униң һаҗитидин чиқишини өтүнди.
Then He left the synagogue and entered Simon's house. But Simon's mother-in-law was suffering with a high fever, and they requested Him on her behalf.
39 У аялниң бешида туруп, тәпкә тәнбиһ беривиди, тәп шуан униңдин кәтти. У дәрһал орнидин туруп, уларни күтүшкә башлиди.
So He stood over her and rebuked the fever, and it left her. Immediately she got up and began to serve them.
40 Күн петиши биләнла, кишиләр һәр хил кесәлләргә гириптар болған йеқинлири болсила, уларни униң алдиға елип келишти. У уларға бир-бирләп қолини тәккүзүп, уларни сақайтти.
Now when the sun was setting, all those who had any who were sick with various diseases brought them to Him; and He laid His hands on each one of them and healed them.
41 Кишиләргә чаплашқан нурғун җинлар улардин чиқип: «Сән Худаниң Оғли!» дәп товлап кетәтти. Лекин у уларға тәнбиһ берип, сөз қилишиға йол қоймиди; чүнки улар униң Мәсиһ екәнлигини биләтти.
Moreover, demons came out of many, crying out and saying, “You are the Christ, the Son of God!” But rebuking them He would not allow them to continue speaking, because they knew that He was the Messiah.
42 Күн чиқиши билән, у шәһәрдин чиқип, пинһан бир җайға кәтти. Бирақ топ-топ халайиқ уни издәп жүрәтти; улар уни тапқанда алдиға келип, уни аримизда қалсун дәп кетишидин тосмақчи болушти.
Now at daybreak He departed and went to a deserted place; so the crowds started looking for Him and came to Him, and tried to keep Him from leaving them.
43 Лекин у уларға: — Худаниң падишалиғиниң хуш хәвирини башқа шәһәр-йезиларғиму йәткүзүшүм керәк; чүнки мән дәл бу ишқа әвәтилгәнмән, — деди.
But He said to them, “I must proclaim the good news of the Kingdom of God to the other towns also, because for this purpose I have been sent.”
44 Шуниң билән у Галилийәдики синагогларда тәлим берип жүривәрди.
So He went preaching in the synagogues of Galilee.
