Луқа 14
1 Вә шундақ болдики, бир шабат күни у Пәрисийләрдин болған бир һөкүмдарниң өйигә ғизаға барди; әнди улар уни пайлап жүрүвататти.
On one occasion, as Jesus was going, on a Sabbath into the house of one of the leading Pharisees to dine, they were watching him closely.
2 Вә мана, у йәрдә сулуқ ишшиқ кесилигә гириптар болған бир адәм бар еди.
There he saw before him a man who was suffering from dropsy.
3 Әйса Тәврат әһлилири вә Пәрисийләрдин: — Шабат күни кесәл сақайтиш Тәврат қануниға уйғунму-йоқ? — дәп сориди.
“Is it allowable,” said Jesus, addressing the students of the Law and the Pharisees, “to work a cure on the Sabbath, or is it not?”
4 Бирақ улар лам-җим демиди. У һелиқи кесәлгә қолини тәккүзүп, сақайтип йолға салди.
They remained silent. Jesus took hold of the man and cured him, and sent him away.
5 Андин у улардин йәнә: — Араңлардин бириңларниң мабада шабат күнидә ешиги я калиси қудуққа чүшүп кәтсә, уни дәрһал тартип чиқармайдиған зади ким бар? — дәп сориди.
And he said to them, “Which of you, finding that your son or your ox has fallen into a well, will not immediately pull them out on the Sabbath day?”
6 Вә улар униң бу сөзлиригә һеч җавап берәлмиди.
And they could not make any answer to that.
7 Әйса чақирилған меһманларниң өзлиригә төрдин орунларни қандақ таллиғинини көрүп, уларға мундақ бир тәмсилни ейтип бәрди:
Observing that the guests were choosing the best places for themselves, Jesus told them this parable –
8 — Бириси сени той зияпитигә тәклип қилса, төрдә олтармиғин. Болмиса, сәндин һөрмәтликрәк бириси тәклип қилинған болса,
“When you are invited by anyone to a wedding banquet, do not seat yourself in the best place. Someone of higher rank might have been invited by your host;
9 У чағда сени вә уни чақирған саһибхана келип саңа: «Бу кишигә орун бәргәйсиз» дәп қалса, сән хиҗаләттә қелип пәгаһға чүшүп қалисән.
and the host who invited you both will come and say to you ‘Make room for this person,’ and then you will begin in confusion to take the lowest place.
10 Лекин сән чақирилғанда, берип пәгаһда олтарғин. Шуниң билән сени чақирған саһибхана келип: «Әй достум, жуқуриға чиқиң» дейиши мүмкин вә шуниң билән сениң билән дәстиханда олтарғанларниң һәммисиниң алдида саңа иззәт болиду.
No, when you are invited, go and take the lowest place, so that, when the host who has invited you comes, he may say to you ‘Friend, come higher up’; and then you will be honored in the eyes of all your fellow guests.
11 Чүнки һәр ким өзини үстүн тутса төвән қилиниду вә кимдәким өзини төвөн тутса үстүн қилиниду.
For everyone who exalts themselves will be humbled, and everyone who humbles themselves will be exalted.”
12 У өзини меһманға чақирған саһибханиға мундақ деди: — Меһманни тамаққа яки зияпәткә чақирғиниңда, дост-бурадәр, қериндаш, уруқ-туққан яки бай қолум-хошнилириңни чақирмиғин. Чүнки уларму сени меһманға чақирип, мәрһәмитиңни қайтуруши мүмкин.
Then Jesus went on to say to the man who had invited him, “When you give a breakfast or a dinner, do not ask your friends, or your brothers or sisters, or your relatives, or rich neighbors, because they might invite you in return, and so you should be repaid.
13 Шуниң үчүн зияпәт берәй десәң, ғериб-ғурва, мәйип-накар, ақсақ-чолақ, кор-әмаларни чақирғин
No, when you entertain, invite the poor, the crippled, the lame, the blind;
14 вә бәхит-бәрикәт көрисән; чүнки у кишиләрниң яхшилиғиңни қайтурушниң амали йоқтур. Шуниң билән һәққанийларниң қайта тирилгән күнидә қилғиниң өзүңгә қайтурулиду.
and then you will be happy indeed, since they cannot reward you; for you will be rewarded at the resurrection of the just.”
15 Униң билән һәмдәстихан олтарғанлардин бири бу сөзләрни аңлап, униңға: — Худаниң падишалиғида ғизаланғучилар немидегән бәхитлик-һә! — деди.
One of the guests heard what he said and exclaimed, “Happy will be the person who will eat bread in the kingdom of God!”
16 Бирақ у униңға җававән мундақ деди: — Бир киши катта зияпәткә тутуш қилип, нурғун меһманларни чақирип қоюпту.
But Jesus said to him, “A man was once giving a great dinner. He invited many people,
17 Дәстихан селинған шу сааттә, чакирини әвәтип, чақирилған меһманларға: «Мәрһәмәт, һәммә нәрсә тәйяр болди!» дәп ейтипту.
and sent his servant, when it was time for the dinner, to say to those who had been invited ‘Come, for everything is now ready.’
18 Бирақ, меһманларниң һәммиси бармаслиққа бир-бирләп өзрә-банә көрсәткили турупту. Биринчиси униңға: «Мән һелила бир парчә йәр сетивалған едим, берип көрүп кәлмисәм болмайду. Мени әпу қилғайла, баралмаймән» дәпту.
They all with one accord began to ask to be excused. The first said to the servant ‘I have bought a field and am obliged to go and look at it. I must ask you to consider me excused.’
19 Йәнә бири: «Мән бәш қошлуқ өкүз сетивалдим, һазир берип уларни синап көрүшүм керәк. Мени әпу қилғайла, баралмаймән» дәпту.
The next said ‘I have bought five pairs of bullocks, and I am on my way to try them. I must ask you to consider me excused’;
20 Йәнә бириси: «Мән йеңи өйләнгән, шуңа баралмаймән» дәпту.
while the next said ‘I am just married, and for that reason I am unable to come.’
21 Чакар қайтип келип, бу ишларни ғоҗайиниға мәлум қипту. Ғоҗайин ғәзәпләнгән һалда чакириға: «Дәрһал шәһәрниң чоң-кичик кочилириға кирип, ғериб-ғурва, мәйип-накар, ақсақ-чолақ вә кор-әмаларни мошу йәргә жиғип кәл» дәпту.
On his return the servant told his master all these answers. Then in anger the owner of the house said to his servant ‘Go out at once into the streets and alleys of the town, and bring in here the poor, and the crippled, and the blind, and the lame.’
22 Андин чакар қайтип келип: «Ғоҗайин, әмир бәргиниңдәк ада қилинди, вә йәнә бош орун бар!» дәпту.
Presently the servant said ‘Sir, your order has been carried out, and still there is room.’
23 Шуниң билән ғоҗайин чакарға: — «Өйүм меһманларға толуш үчүн йезилардики чоң-кичик йолларни, мәһәллиләрни арилап, удул кәлгән адимиңни зорлап елип кәлгин!
‘Go out,’ the master said, ‘into the roads and hedgerows, and make people come in, so that my house may be filled;
24 Чүнки мән силәргә шуни ейтайки, башта чақирилған адәмләрниң һеч қайсиси дәстихинимдин тетимайду», дәпту.
for I tell you all that not one of those people who were invited will taste my dinner.’”
25 Әнди топ-топ адәмләр униңға һәмраһ болуп кетивататти. У бурулуп уларға қарап мундақ деди:
One day, when great crowds of people were walking with Jesus, he turned and said to them,
26 — Маңа әгәшкәнләр [маңа болған сөйүшлиридин] өз атиси вә аниси, аяли вә балилири, ака-укилири вә ача-сиңиллири, һәтта өз җениниму яман көрмисә маңа мухлис болалмас.
“If any one comes to me and does not hate their father, and mother, and wife, and children, and brothers, and sisters, yes and even their life, he can be no disciple of mine.
27 Кимдәким өзиниң крестини йүдүп маңа әгәшмисә у маңа мухлис болалмас.
Whoever does not carry their own cross, and walk in my steps, can be no disciple of mine.
28 Араңлардин бириси мунар салмақчи болса, алди билән олтирип бу қурулушни пүткүзгидәк хираҗәт өзүмдә барму-йоқ дәп һесап қилмасму?
Why, which of you, when you want to build a tower, does not first sit down and reckon the cost, to see if you have enough to complete it? –
29 Ундақ қилмиғанда, һулни селип пүткүзәлмисә, көргәнләрниң һәммиси мазақ қилип: «Бу адәм бенани башлап қоюп пүткүзәлмиди» — демәй қалмайду.
Otherwise, if you have laid the foundation and are not able to finish it, everyone who sees it will laugh at you,
and say ‘Here is a person who began to build and was not able to finish!’
31 Яки бир падиша йәнә бир падиша билән җәң қилғили чиқса алди билән олтирип: — Мениң үстүмгә келидиған жигирмә миң кишилик қошун егисигә мән он миң әскирим билән тақабил туралармәнму? дәп мөлчәрләп көрмәмду?!
Or what king, when he is setting out to fight another king, does not first sit down and consider if with ten thousand men he is able to meet one who is coming against him with twenty thousand?
32 Әгәр у «Соқушалмаймән» дәп ойлиса, дүшмән техи жирақтики чағда әлчи әвәтип, сулһ шәртлирини сорайду.
And if he cannot, then, while the other is still at a distance, he sends envoys and asks for terms of peace.
33 Шуниңға охшаш, силәрдин кимдәким [көңлидә] өзиниң бар-йоқи билән хошлашмиса, маңа мухлис болалмас.
And so with everyone of you who does not bid farewell to all you have – you cannot be a disciple of mine.
34 Туз яхши нәрсидур; һалбуки, туз өз тәмини йоқатса, униңға қайтидин туз тәмини қандақму киргүзгили болиду?
Yes, salt is good; but, if the salt itself should lose its strength, what will be used to season it?
35 У тупраққа ишлитишкә яки оғутқа арилаштурушқиму яримай, талаға ташлиниду. Аңлиғидәк қулиқи барлар буни аңлисун!
It is not fit either for the land or for the manure heap. People throw it away. Let those who have ears to hear with hear!”
