Levitiko 25

1 Pea naʻe folofola ʻa Sihova kia Mōsese ʻi he moʻunga ko Sainai, ʻo pehē,

Rəbb Sina dağında Musaya belə söylədi:

2 Lea ki he fānau ʻa ʻIsileli, mo ke pehē kiate kinautolu, ʻOka mou ka hoko atu ki he fonua ʻaia ʻoku ou foaki kiate kimoutolu, ʻe toki fai ai ʻe he fonua ʻae Sāpate kia Sihova.

«İsrail övladlarına de: “Sizə verəcəyim torpağa daxil olanda bütün ölkədə Şənbə günü kimi Rəbb üçün dinclik vaxtları olsun.

3 Ko e taʻu ʻe ono ke ke tō ai hoʻo ngoue, mo e taʻu ʻe ono ke ke ʻauhani hoʻo ngoue vaine, ʻo tānaki hono fua;

Altı il tarlanı ək, üzümlüyün budaqlarını kəs və məhsulunu yığ.

4 Ka ko hono fitu ʻoe taʻu ko e Sāpate ia ke mālōlō ai ʻae fonua, ko e Sāpate ia kia Sihova: ʻoua naʻa ke tō ai hoʻo ngoue, pe ʻauhani hoʻo ngoue vaine.

Yeddinci ildə isə torpaq Şənbə günü kimi dincə qoyulsun. Bu, Rəbbin dinclik ilidir. Bu il sən nə tarlanı ək, nə də üzümlüyünü buda,

5 Ko ia ʻoku tupu ʻiate ia pe ʻi he ngaahi fua ʻo hoʻo taʻu ʻoua naʻa ke tuʻusi, pe toli ʻae ngaahi kālepi ʻoe vaine taʻeʻauhani he ko e taʻu mālōlō ia ki ho fonua.

biçinindən düşən toxumdan bitən məhsulu biçmə və kəsilməmiş tənəklərdən salxımları yığma. Bu, torpaq üçün dinclik ili olsun.

6 Pea ko e Sāpate ʻoe fonua ko e meʻakai ia maʻamoutolu; kiate koe, pea ki hoʻo tamaioʻeiki, pea ki hoʻo kaunanga, pea ki hoʻo tamaioʻeiki unga ngāue, pea ki he muli ʻoku ʻāunofo kiate koe,

Bu dinclik ilində torpağın verdiyi hər məhsul sizin üçün qida olacaq; qulunuz, qarabaşınız, muzdlu işçiniz, aranızda yaşayan gəlmənin,

7 Pea ki hoʻo fanga manu lahi, pea ki hoʻo fanga manu ʻi ho fonua kotoa pē, ko ia kotoa pē ʻoku tupu ko e meʻakai ia kiate kinautolu.

ev heyvanının və ölkədəki vəhşi heyvanın qidası olacaq.

8 Pea ke lau kiate koe ʻae Sāpate ʻe fitu ʻoe ngaahi taʻu; ko e taʻu ʻe fitu lau ʻe fitu; pea ko hono lau ʻoe Sāpate ʻe fitu ʻoe ngaahi taʻu ko e taʻu ʻe fāngofulu ma hiva.

Özün üçün yeddi dinclik ili – yeddi dəfə yeddi il say. Yeddi dinclik ilinin müddəti qırx doqquz ildir.

9 Pea te ke toki fekau ke ifi ʻae meʻa lea ʻoe siupeli ʻi hono hongofulu ʻoe [ʻaho ]ʻi hono fitu ʻoe māhina, ʻi he ʻaho ʻoe fakalelei ke mou fakaongo atu ʻae meʻa lea ʻi homou fonua kotoa pē.

Sonra yeddinci ayın onu – Kəffarə günü bütün ölkənizdə yüksək səslə şeypur çaldırmaqla

10 Pea ke mou fakatapui hono nimangofulu ʻoe taʻu, ʻo fakahā ʻae huhuʻi ʻi he fonua kotoa pē ki hono kakai kotoa pē; ʻe ʻiate kimoutolu ia ko e siupeli: pea ʻe toe hoko ʻae tangata taki taha kotoa pē ki hono ʻapi, pea ʻe toe haʻu taki taha ʻae tangata ki hono fale.

əllinci ili təqdis edin və ölkənin bütün sakinləri üçün azadlıq elan edin. Bu il sizin üçün Azadlıq ili olsun; hamı öz mülkünə, öz ailəsinə qayıtsın.

11 Ko e nimangofulu taʻu ko ia ʻe ʻiate kimoutolu ia ko e siupeli: ʻoua naʻa mou tūtuuʻi, pe tuʻusi ʻaia ʻoku tupu ʻiate ia pe, pe tānaki mei he vaine ʻoku taʻeʻauhani.

Qoy əllinci il sizin üçün Azadlıq ili olsun. O il heç nə əkməyin, düşən toxumdan bitən məhsulu biçməyin, budanmamış meynələrinizdən yığmayın,

12 He ko e siupeli ia; ʻe māʻoniʻoni ia kiate kimoutolu: te mou kai ʻa hono fua ʻo ia mei he ngoue pe.

çünki bu Azadlıq ili sizin üçün müqəddəs olsun. Tarlalarınızın verdiyi məhsulu yeyin.

13 Pea ʻi he taʻu ʻoe siupeli ni ʻe toe haʻu ʻae tangata taki taha kotoa pē ki hono tofiʻa,

Bu Azadlıq ilində hər kəs öz mülkünə qayıtsın.

14 Pea kapau ʻoku ke fakatau ha meʻa ki ho kaungāʻapi, pe fakatau ha meʻa meiate ia, ʻoua naʻa mou fefakamamahiʻaki ʻakimoutolu:

Kim torpaq sahəsini başqa adama satarsa, ondan alan soydaşına haqsızlıq etməsin.

15 Ke ke fakatau mei ho kaungāʻapi ʻo fakatatau ki hono lau ʻoe taʻu ʻi he hili ʻae siupeli, pea te ne fakatau kiate koe ʻo fakatatau ki hono lau ʻoe taʻu ʻo hono ngaahi fua:

Alan şəxs Azadlıq ilindən neçə il keçməsinə görə qiymətləndirib alsın. Satan isə məhsul götürəcəyi illərə münasib olaraq satsın.

16 Te ke fakalahi ʻa hono totongi ʻo fakatatau mo hono lahi ʻoe taʻu, pea ke fakasiʻisiʻi hono totongi ʻo fakatatau ki hono siʻi ʻoe taʻu: he ʻoku ne fakatau ia kiate koe ʻo fakatatau ki hono lau ʻoe taʻu ʻo hono fua ʻo ia.

İllərin sayı çoxdursa, qiyməti qaldır, azdırsa, onu endir, çünki o sənə satılan məhsulların miqdarıdır.

17 Ko ia ʻoua naʻa mou fefakamamahiʻaki ʻakimoutolu; ka ke manavahē ki ho ʻOtua; he ko au ko Sihova ko homou ʻOtua.

Bir-birinizə qarşı haqsızlıq etməyin, amma Allahınızdan qorxun, çünki Allahınız Rəbb Mənəm.

18 Ko ia ke mou fai ʻeku ngaahi fekau, pea tauhi ʻeku ngaahi tuʻutuʻuni, ʻo fai ki ai; pea te mou nofo malu pe ʻi he fonua.

Mənim qaydalarıma əməl edin, hökmlərimə səylə riayət edin ki, ölkədə arxayın yaşayasınız.

19 Pea ʻe tupu ʻi he fonua hono fua, pea te mou kai ʻo mākona, ʻo nofo ʻi ai ʻi he fiemālie.

Torpaq da barını verəcək ki, siz doyunca yeyib orada sakit yaşayasınız.

20 Pea kapau ʻoku mou pehē, Ko e hā te mau kai ʻi hono fitu ʻoe taʻu? Koeʻuhi ʻe ʻikai te mau tūtuuʻi, pe tānaki ʻemau fua:

‹Məhsul əkib-biçmədiyimiz yeddinci ildə nə yeyək?› soruşanda bilin:

21 Teu toki fekau ʻeku tāpuaki kiate kimoutolu ʻi hono ono ʻoe taʻu, pea ʻe tupu ʻi ai ʻae fua ʻo feʻunga mo e taʻu ʻe tolu.

altıncı il üstünüzə elə bərəkət göndərəcəyəm ki, torpaq üçillik məhsul verəcək.

22 Pea te mou tūtuuʻi ʻi hono valu ʻoe taʻu, kae kai ʻae fua motuʻa ʻo aʻu ki hono hiva ʻoe taʻu: te mou kai ʻae meʻakai motuʻa kaeʻoua ke hoko ʻa hono toʻukai.

Səkkizinci il əkin və köhnə məhsuldan yeyin; doqquzuncu il təzə məhsul yetişənə qədər köhnəni yeyin.

23 ʻE ʻikai fakatau ʻae fonua ʻo taʻengata: he ʻoku ʻoʻoku ʻae fonua; he ko e kau muli mo e ʻāunofo ʻakimoutolu kiate au.

Torpaq əbədi olaraq satılmaz; çünki torpaq Mənimdir, siz isə yanımda qərib və gəlməsiniz.

24 Pea ʻi he fonua kotoa pē ʻoku mou maʻu te mou tuku ke huhuʻi ʻae fonua.

Bütün mülkünüzdən sahə satanda onu geri satınalma hüququnu saxlayın.

25 Kapau kuo fakaʻaʻau ʻo masiva ʻa ho kāinga, pea kuo ne fakatau ha potu ʻo hono ʻapi, pea kapau ʻe haʻu ha niʻihi ʻi hono kāinga ke huhuʻi ia, ke ne huhuʻi ai ʻaia naʻe fakatau ʻe hono kāinga.

Yanındakı soydaşın yoxsullaşıb mülkündən bir sahə satılmalıdırsa, onun yaxın qohumu o sahəni geri satın ala bilər.

26 Pea kapau ʻoku ʻikai ʻi he tangata ha tokotaha ke huhuʻi ia, pea ʻoku faʻa huhuʻi ia ʻe ia pe;

Geri satın alan qohumu yoxdursa, o soydaş sonra gücü çatıb geri satınalma məbləği tapsa,

27 Tuku ai ke ne lau ʻe ia ʻae ngaahi taʻu ʻo hono fakatau ʻo ia, pea ʻatu hono toe ʻo ia ki he tangata naʻa ne fakatau ia ki ai; koeʻuhi ke toe haʻu ia ki hono ʻapi.

qoy satılan vaxtdan neçə illər keçdiyini hesablasın və qiymətin qalığını satdığı adama verib yenə öz mülkünə malik olsun.

28 Pea kapau ʻoku ʻikai mafai ʻe ia ke toe ʻomi ia kiate ia, pea ko e meʻa naʻe fakatau ʻe tuku pe ia ʻi he nima ʻo ia naʻa ne fakatau ia ʻo aʻu ki he taʻu ʻoe siupeli: pea ʻi he siupeli ʻe tukuange ia, pea ʻe haʻu ia ki hono ʻapi.

Əgər gücü çatıb bu məbləği tapmasa, sahəsi Azadlıq ilinə qədər onu geri satın alan adama məxsus qalsın. Azadlıq ilində isə qaytarılsın ki, satan adam yenə öz mülkünə malik olsun.

29 Pea kapau ʻoku fakatau ʻe ha tangata ha fale nofoʻanga ʻi loto kolo ʻoku ai hano ʻā maka, ʻe ngofua ʻa ʻene huhuʻi ia ʻi he ʻikai ʻosi ʻae taʻu kotoa hili hono fakatau: ʻi he taʻu kotoa ʻe ngofua ʻa ʻene huhuʻi ia.

Bir adam qalalı şəhərdə olan yaşayış evini satarsa, onu geri satınalma hüququ satdığı gündən bir il müddətinə qüvvədədir; satan adam evi geri satın ala bilər.

30 Pea kapau ʻe ʻikai huhuʻi ia ʻi he taʻu kātoa, pea ko e fale ko ia ʻoku ʻi he kolo ʻā maka ʻe ʻoʻona ia naʻa ne fakatau ia ʻo taʻengata ʻi hono ngaahi toʻutangata; ʻe ʻikai toe tukuange ia ʻi he siupeli.

Amma əgər bütöv il tamamlananacan o adam evi geri satın ala bilməsə, qalalı şəhərdəki ev onu alana məxsus həmişəlik nəsildən-nəslə qalsın. Bu, Azadlıq ilində qaytarılmaz.

31 Ka ko e ngaahi fale ʻi he ngaahi potu kakai ʻoku ʻikai hanau ʻā, ʻe lau ia fakataha mo e ngaahi ngoue ʻoe fonua: ʻe ngofua ke huhuʻi ia, pea ʻe tukuange ia ʻi he siupeli.

Ətraf qala divarı olmayan kəndlərdəki evlər isə torpaq sahələri kimi sayılsın; onları geri satınalma hüququ olsun və Azadlıq ilində qaytarılsın.

32 Ka ko e ngaahi potu nofoʻanga ʻoe kau Livai, mo e ngaahi fale ʻi he ngaahi potu nofoʻanga ʻo honau ʻapi, ʻe ngofua ki he kau Livai, ke huhuʻi ia ʻi he kuonga kotoa pē.

Lakin Levililər özlərinə aid şəhərlərdə mülklərini satdıqları evləri daima geri satınalma hüququna malik olsunlar.

33 Pea kapau ʻoku fakatau ʻe ha tangata mei he kau Livai, pea ko e fale naʻe fakatau, mo e potu kakai ʻo hono ʻapi, ʻe tukuange ia ʻi he siupeli: he ko e ngaahi fale ʻoe ngaahi potu kakai ʻoe kau Livai, ko honau ʻapi ia ʻi he fānau ʻa ʻIsileli.

Levililərdən birinin mülkü satdığı və geri satın almadığı şəhər evi Azadlıq ilində ona qaytarılsın. Çünki Levililərin şəhərlərindəki evlər onların İsrail övladları arasındakı irsdir.

34 Ka ko e ngoue ʻoku hoko ʻo ofi mo honau ngaahi potu kakai, ʻe ʻikai fakatau ia: he ko honau tofiʻa tuʻumaʻu ia.

Onların şəhərlərinin ətraf otlaqları isə heç satılmamalıdır, çünki bunlar Levililərin ayrılmaz mülküdür.

35 Pea kapau kuo hoko ʻo masiva ʻa ho kāinga, pea kuo vaivai ia; pea te ke tokoni ia; neongo pe ko e muli ia pe ko ha ʻāunofo kiate koe; koeʻuhi ke ne moʻui ai mo koe.

Yanındakı soydaşın yoxsullaşıb və özünü təmin edə bilmirsə, ona yardım et. Qoy o sənin yanında yadelli ya gəlmə kimi yaşasın.

36 ‌ʻOua naʻa ke toʻo ha totongi ʻiate ia, pe hano tupu; ka ke manavahē ki he ʻOtua; koeʻuhi ke moʻui ho kāinga mo koe.

Ondan nə sələm, nə də mənfəət götür. Allahından qorx və qoy soydaşın sənin yanında yaşaya bilsin.

37 ‌ʻOua naʻa ke ʻatu hoʻo koloa kiate ia ke maʻu ai ʻae totongi, pe nō hoʻo meʻakai ke maʻu ai hono tupu.

Ona nə sələmlə pul ver, nə də mənfəətini güdmək üçün yemək ver.

38 Ko au ko Sihova ko homou ʻOtua, kuo u ʻomi ʻakimoutolu mei he fonua ko ʻIsipite, ke foaki kiate kimoutolu ʻae fonua ko Kēnani, pea ke u hoko ko homou ʻOtua.

Kənan torpağını sizə vermək və Allahınız olmaq üçün sizi Misir torpağından çıxaran Allahınız Rəbb Mənəm.

39 Pea kapau kuo hoko ʻo masiva ho kāinga ʻoku nofo ofi kiate koe, pea fakatau ʻe ia ia kiate koe: ʻoua naʻa ke fakapōpulaʻi ia ke fai ʻo hangē ha hopoate;

Yanındakı soydaşın yoxsullaşıb sənə özünü qul kimi satarsa, ona qulun ağır işini gördürmə.

40 Ka ʻe ʻiate koe ia ʻo hangē ha tamaioʻeiki ʻoku ngāue ki ha totongi, mo e ʻāunofo, pea te ne ʻiate koe ko e tauhi ʻo aʻu ki he taʻu ʻoe siupeli:

Qoy o, yanında muzdlu işçi yaxud gəlmə kimi olsun. O, Azadlıq ilinədək yanında işləsin,

41 Pea ʻe toki ʻalu ia ʻiate koe, ʻaia mo ʻene fānau mo ia, pea ʻe toe hoko atu ia ki hono kāinga, pea ʻe hoko ki he ʻapi ʻo ʻene ngaahi tamai.

sonra uşaqları ilə birlikdə səndən ayrılıb ailəsinin yanına, atalarının mülkünə qayıtsın.

42 He ko ʻeku kau tamaioʻeiki ʻakinautolu, ʻaia naʻaku ʻomi mei he fonua ko ʻIsipite: ʻoua naʻa fakatau ʻakinautolu ke fakapōpulaʻi.

Çünki İsrail övladları Mənim Misir torpağından çıxartdığım qullarımdır, buna görə də onlar qul kimi satılmasınlar.

43 ‌ʻE ʻikai te ke puleʻi ʻakinautolu ʻi he mālohi lahi; ka ke manavahē ki ho ʻOtua.

O soydaşına sərt ağalıq etmə. Allahından qorx.

44 Ko hoʻo kau tamaioʻeiki mo hoʻo kau kaunanga ʻaia te ke maʻu, ʻe maʻu ia mei he kakai taʻelotu ʻoku nofo takatakai ʻiate koe; ke mou fakatau ʻiate kinautolu ʻae kau tamaioʻeiki mo e kau kaunanga.

Qullarınız və kənizləriniz ətrafınızdakı millətlərdən olsun. Siz onlardan nökər və qarabaş geri satın ala bilərsiniz.

45 Pea koeʻuhi ko e fānau ʻae kau muli ʻoku ʻāunofo ʻiate kimoutolu, te mou fakatau ʻiate kinautolu, pea ʻi honau ngaahi faʻahinga ʻoku ʻiate kimoutolu, ʻaia naʻa nau fakatupu ʻi homou fonua: pea ko homou kakai ʻakinautolu.

Aranızda yaşayan gəlmələrdən və onların ölkənizdə doğulmuş ailə üzvlərindən də geri satın ala bilərsiniz. Bunlar sizin mülkiyyətiniz olacaq.

46 Pea ke mou maʻu ʻakinautolu ko e kakai ki hoʻomou fānau ʻoku muimui ʻiate kimoutolu, kenau maʻu ʻakinautolu ko honau kakai; ko hoʻomou kau tamaioʻeiki ʻo taʻengata; ka ʻe ʻikai te mou pule mālohi ki he fānau ʻa ʻIsileli ko homou kāinga, ko e taha ki he taha.

Siz özünüzdən sonra bunları oğullarınıza əmlak kimi vəsiyyət edə bilərsiniz və onlar oğullarınızın mirası olub həyatı boyunca iş görəcəklər. Ancaq İsrailli soydaşlarınız arasında heç kim soydaşına sərt ağalıq etməsin.

47 Pea kapau ʻe fakaʻaʻau ʻo koloaʻia ha ʻāunofo, pe ha muli ʻoku nofo ofi kiate koe, pea fakaʻaʻau ʻo masiva ho kāinga ʻoku nofo ofi kiate ia, ʻo ne fakatau ia ki he muli pe ko e ʻāunofo ʻoku nofo ʻāunofo ofi kiate ia, pe ki ha tokotaha ʻi he hako ʻoe muli:

Yanındakı soydaşın yoxsullaşıbsa, qonşuluqda yaşayan pulu olan bir yadelli ya da gəlməyə yaxud onun ailə üzvünə özünü qul olaraq satarsa,

48 Hili hono fakatau ia ʻoku ngofua ke huhuʻi ia: ʻoku ngofua ke huhuʻi ia ʻe ha tokotaha ʻi hono kāinga.

satıldıqdan sonra onun geri satınalma hüququ var. Qardaşlarından biri onu geri satın ala bilər;

49 ‌ʻE ngofua ke huhuʻi ia ʻe he tokoua ʻo ʻene tamai, pe ko e foha ʻoʻona, pe huhuʻi ia ʻe ha tokotaha ʻoku kāinga ofi kiate ia ʻi hono kāinga; pea kapau ʻoku ne mafai, ke huhuʻi ia ʻe ia pe.

əmisi ya da əmisi oğlu da onu geri satın ala bilər. Ailəsindən hər bir yaxın qohumu da onu geri satın ala bilər. Öz gücü çatanda o adam özünü geri satın ala bilər.

50 Pea te ne lau kiate ia naʻa ne fakatau ia ʻo fai mei he taʻu naʻe fakatau ai ia kiate ia ʻo hoko ki he taʻu ʻoe siupeli: pea ko e totongi ʻoe fakatau ʻe fakatatau ki hono lau ʻoe taʻu, ʻe fakatatau ia kiate ia mo e ngāue ʻae tamaioʻeiki ʻoku totongi.

Qoy bu adam ağası ilə özünü satdığı ildən Azadlıq ilinə qədər muzdlu işçinin iş müddəti kimi hesablaşsın və illərin sayına görə qiyməti qoyulsun.

51 Kapau ʻoku toe lahi ʻae taʻu kimui, ʻe toe ʻatu ʻe ia ʻo fakatatau ki ai ʻae koloa ʻo hono huhuʻi mei he koloa naʻe fakatauʻaki ia.

Əgər illərin sayı hələ də çoxdursa, o buna görə geri satınalınmanın qiyməti olaraq satın alındığı məbləğin böyük bir hissəsini ödəsin.

52 Pea kapau ʻoku toe siʻi pe ʻae taʻu ki he siupeli, pea ʻe lau ia ki ai mo ia, pea ʻe toe ʻatu kiate ia ʻo fakatatau ki hono taʻu ʻae totongi ʻo hono huhuʻi.

Lakin əgər Azadlıq ilinə az qalırsa, o müddətə görə hesab edərək geri satınalınmanın qiyməti olaraq az ödəsin.

53 Pea ʻe ʻiate ia ia ʻo hangē ha tamaioʻeiki ngāue ʻoku totongi ʻi he taʻu taki taha; pea ʻe ʻikai puleʻi mālohi ia kiate ia ʻi ho ʻao.

Yəni ilbəil muzdlu işçi kimi ağası ilə hesablaşsın. Qoy ağası da sənin gözün qarşısında ona sərt ağalıq etməsin.

54 Pea kapau ʻe ʻikai huhuʻi ia ʻi he ngaahi taʻu ko ia, pea ʻe toki tukuange ia ʻi he taʻu ʻoe siupeli, ʻa ia, mo ʻene fānau mo ia.

Əgər o adam bu yolla geri satın alınmamışdırsa, Azadlıq ilində uşaqları ilə birgə azad olsun.

55 He ko e kau tamaioʻeiki kiate au ʻae fānau ʻa ʻIsileli; ko ʻeku kau tamaioʻeiki ʻakinautolu, ʻaia kuo u ʻomi mei he fonua ko ʻIsipite: Ko au ko Sihova ko homou ʻOtua.

Çünki İsrail övladları Mənim qullarım, Mənim Misir torpağından çıxardığım qullarımdır. Allahınız Rəbb Mənəm.