సామెతలు 4

1 ౧ కుమారులారా, తండ్రి చెప్పే మంచి మాటలు విని వివేకం తెచ్చుకోండి.

E HOOLOHE mai, e na keiki, i ke ao ana a ka makua, E haliu mai hoi e ike i ka naauao.

2 ౨ నేను మీకు మంచి మాటలు చెబుతాను. నా మాటలు పెడచెవిన పెట్టకండి.

No ka mea, he ike pono ka'u e haawi aku nei ia oukou, Mai haalele oukou i ko'u kanawai.

3 ౩ నేను నా తండ్రి కుమారుణ్ణి. నా తల్లికి నేను అందమైన ఏకైక కుమారుణ్ణి.

No ka mea, he keiki no wau a ko'u makua, He malamia, a he hanaukahi imua o ko'u makuwahine.

4 ౪ ఆయన నాకు బోధ చేస్తూ ఇలా చెప్పాడు “నేను చెప్పే మాటలు శ్రద్ధగా విని వాటిని నీ హృదయంలో నిలిచిపోనివ్వు. వాటిని విని వాటి ప్రకారం నడుచుకుంటే నువ్వు జీవిస్తావు.

Ao mai la oia, i mai la ia'u, E hoopaa kou naau i ka'u olelo; E malama hoi i ka'u mau kauoha i ola oe.

5 ౫ జ్ఞానం, వివేకం సంపాదించుకో. నా మాటలను విస్మరించ వద్దు, వాటినుండి తొలగిపోవద్దు.

E imi i ka naauao, e imi hoi i ka ike a loaa; Mai hoopoina, mai waiho wale i na olelo a ko'u waha.

6 ౬ జ్ఞానాన్ని విడిచిపెట్టకుండా ఉంటే అది నిన్ను కాపాడుతుంది. దాన్ని ప్రేమిస్తూ ఉంటే అది నిన్ను రక్షిస్తుంది.

Mai haalele oe ia mea, a nana oe e malama mai; E aloha oe ia ia, a nana oe e kiai mai.

7 ౭ జ్ఞానం సంపాదించుకోవడమే బుద్ధి వివేకాలకు మూలం. జ్ఞానం కోసం నీకు ఉన్నదంతా ఖర్చు పెట్టు.

O ka naauao ka mea nui, e imi i ka naauao a loaa: Me na mea a pau au e imi ai, E imi pu i ka ike a loaa.

8 ౮ నువ్వు జ్ఞానాన్ని గౌరవిస్తే అది నిన్ను గొప్ప చేస్తుంది. దాన్ని హత్తుకుని ఉంటే అది నీకు పేరు ప్రతిష్టలు తెస్తుంది.

E hoonani oe ia ia, nana oe e hookiekie ae; E hoohanohano ia oe i kou wa e hoopaa aku ai ia ia

9 ౯ అది నీ తలపై అందమైన పాగా ఉంచుతుంది. ప్రకాశవంతంగా వెలిగే అందమైన కిరీటం నీకు దయచేస్తుంది.

E haawi mai ia i lei aloha no kou poe; He lei hanohano hoi kana e haawi mai ai ia oe.

10 ౧౦ కుమారా, నీవు నా మాటలు విని, వాటి ప్రకారం నడుచుకుంటే నీకు అధిక ఆయుష్షు కలుగుతుంది.

E hoolohe mai, e kuu keiki, e hoopaa i ka'u olelo; A e nui ae hoi ia oe na makahiki o kou ola ana.

11 ౧౧ జ్ఞానం కలిగి ఉండే మార్గం నీకు బోధించాను. యథార్థమైన బాటలో నిన్ను నడిపించాను.

E ao aku au ia oe ma ka aoao naauao, E kuhikuhi hoi au ia oe ma ko ala pololei.

12 ౧౨ నువ్వు నడుస్తూ ఉన్నప్పుడు నీ అడుగులు చిక్కుపడవు. నీవు పరుగెత్తే సమయంలో నీ పాదాలు తొట్రుపడవు.

I kou hele ana, aole e hihia kou kapuwai; A ina o holo oe aole o hina.

13 ౧౩ అది నీ ఊపిరి కనుక దాన్ని సంపాదించుకో. దాన్ని విడిచిపెట్టకుండా భద్రంగా పదిలం చేసుకో.

E hoopaa oe i ke aoia mai, mai hookuu oe; E malama oe ia ia, no ka mea, he ola ia nou.

14 ౧౪ భక్తిహీనుల గుంపులో చేరవద్దు. దుర్మార్గుల ఆలోచనలతో ఏకీభవించవద్దు.

Ma ke alanui o ka poe hewa, mai hele oe, Mai hele hoi ma ka aoao o ka poe hewa.

15 ౧౫ అందులోకి వెళ్ళకుండా తప్పించుకు తిరుగు. దాని నుండి తొలగిపోయి ముందుకు సాగిపో.

E haalele ia wahi, mai maalo ilaila, E huli ae mai ia wahi mai, a e hele aku.

16 ౧౬ ఇతరులకు కీడు చేస్తేనేగాని అలాంటి వాళ్లకి నిద్ర పట్టదు. ఎదుటి వారిని కించపరచకుండా వారు నిద్రపోరు.

No ka mea, aole o lakou hiamoe, ke hana hewa ole aku; Ua lele hoi ka hiamoe, ke hoohina ole ia kekahi e lakou.

17 ౧౭ వాళ్ళు దౌర్జన్యం చేసి తమ ఆహారం సంపాదించుకుంటారు. బలవంతంగా ద్రాక్షారసం లాక్కుని తాగుతారు.

No ka mea, ai lakou i ka berena no ka hewa, Inu hoi lakou i ka waina no ke kaili wale,

18 ౧౮ ఉదయాన్నే మొదలైన సూర్యుని వెలుగు మరింతగా పెరుగుతున్నట్టు నీతిమంతుల మార్గం అంతకంతకూ ప్రకాశిస్తుంది.

Aka, o ke ala o ka poe pono, ua like ia me ka malamalama e aa ana, E mahuahua mau ana i ke awakea loa.

19 ౧౯ దుష్టుల మార్గం చీకటిమయం. వాళ్ళు ఎక్కడెక్కడ పడిపోతారో వాళ్ళకే తెలియదు.

O ka aoao o ka poe hewa, ua like ia me ka pouli: Aole i ike i ko lakou mea e hina ai.

20 ౨౦ కుమారా, నేను చెప్పే మాటలు విను. నా నీతి బోధలు మనసులో ఉంచుకో.

E kuu keiki e, e haliu mai ka'u olelo, I ka'u olelo hoi o huli mai ai i ka pepeiao.

21 ౨౧ నీ మార్గం అంతటిలో నుండి వాటిని అనుసరించు. నీ హృదయంలో వాటిని భద్రంగా దాచుకో.

Mai noho a nalowale ia mai kou mau maka aku; E malama oe ia iloko o kou naau.

22 ౨౨ అవి దొరికిన వారికి జీవం కలుగుతుంది. వాళ్ళ శరీరమంతటికీ ఆరోగ్యం కలిగిస్తాయి.

No ka mea, he ola ia no na mea i loaa'i ia, He laau hoola hoi no ke kino a pau.

23 ౨౩ అన్నిటికంటే ముఖ్యంగా వాటిని నీ హృదయంలో భద్రంగా కాపాడుకో. అప్పుడు నీ హృదయంలో నుండి జీవధారలు ప్రవహిస్తాయి.

E kiai oe i kou naau me ka malama loa; No ka mea, noloko olaila ka waipuna o ke ola.

24 ౨౪ నీ నోటి నుండి కుటిలమైన మాటలు, మోసకరమైన మాటలు రానియ్యకు.

E waiho aku oe i ku waha wahahee wale, E haalele loa hoi i na lehelehe hoopunipuni.

25 ౨౫ నీ కంటిచూపు సూటిగా ఉండనియ్యి. నీ ఆలోచనల్లో ముందు చూపు కలిగి ఉండు.

I nana pono ae kou mau maka, I pololei hoi kou mau lihilihi mamua ou.

26 ౨౬ నువ్వు నడిచే మార్గం సరళం చెయ్యి. అప్పుడు నీ దారులన్నీ స్థిరపడతాయి.

E hoopololei ae i ke ala no kou mau kapuwai, A e pololei hoi kou hele ana a pau.

27 ౨౭ కుడివైపుకు గానీ, ఎడమవైపుకు గానీ తొలగిపోవద్దు. దుర్మార్గం వైపు నడవకుండా నీ అడుగులు తప్పించుకో.”

Mai huli ae oe i ka lima akau aole hoi i ka lima hema; E huli nae kou wawae mai ka hewa aku.