Mga Kawikaan 21

1 Ang puso ng hari ay isang batis ng tubig sa kamay ni Yahweh; siya ang pumapatnubay dito kahit saan niya naisin.

Serce króla [jest] w ręku PANA [jak] potoki wód; kieruje je, dokąd chce.

2 Ang bawat pamamaraan ng tao ay maaaring tama sa kaniyang paningin, ngunit si Yahweh ang sumusukat ng mga puso.

Wszelka droga człowieka jest słuszna w jego oczach, ale PAN waży serca.

3 Ang paggawa ng kung ano ang tama at makatarungan ay mas katanggap-tanggap kay Yahweh kaysa sa sakripisyo.

Czynienie sprawiedliwości i sądu bardziej się podobają PANU niż ofiara.

4 Ang mapagmalaking mga mata at mapagmataas na puso - ang ilawan ng masama - ay kasalanan.

Wyniosłe oczy, pyszne serce [i] praca niegodziwych są grzechem.

5 Ang mga plano ng masipag ang tanging daan sa kasaganahan, ngunit ang lahat ng kumikilos ng masyadong mabilis ay sasapit lamang sa kahirapan.

Myśli pracowitego [przynoszą] pewny dostatek, a [myśli] każdego spieszącego się – niedostatek.

6 Ang pagtamo ng kayamanan ng isang sinungaling na dila ay panandaliang singaw at isang patibong na nakamamatay.

Gromadzenie skarbów kłamliwym językiem jest przemijającą marnością tych, którzy szukają śmierci.

7 Ang karahasan ng kasamaan ay tatangayin sila palayo, sapagkat sila ay tumatanggi na gawin kung ano ang patas.

Grabież niegodziwych zniszczy ich, bo nie chcą czynić tego, co sprawiedliwe.

8 Ang paraan ng makasalanang tao ay liku-liko; ngunit ang taong dalisay ay gumagawa ng tama.

Droga człowieka jest przewrotna i obca, ale dzieło czystego jest prawe.

9 Mas mabuti pang mamuhay sa sulok ng bubungan kaysa sa bahay na kahati ang palaaway na asawang babae.

Lepiej mieszkać w kącie dachu niż z kłótliwą żoną w przestronnym domu.

10 Ang gana ng masama ay nagmimithi ng labis na kasamaan; ang kaniyang kalapit-bahay sa kaniyang mga mata ay walang nakikitang kabaitan.

Dusza niegodziwego pragnie zła, a jego bliźni nie znajduje łaski w jego oczach.

11 Kapag ang nangungutya ay naparusahan, ang mangmang ay nagiging matalino, at kapag ang taong marunong ay naturuan, nadadagdagan siya ng kaalaman.

Gdy się karze szydercę, prosty mądrzeje, a gdy uczą mądrego, przyjmuje wiedzę.

12 Ang isang gumagawa ng tama ay binabantayan ang bahay ng masama; kaniyang dinadala ang masama sa kasiraan.

Sprawiedliwy zważa na dom niegodziwego, ale [Bóg] powala niegodziwych za [ich] nieprawość.

13 Ang isa na hindi dininig ang iyak ng mga mahihirap na tao, kapag siya din ay umiyak, hindi siya maririnig.

Kto zatyka swe ucho na wołanie ubogiego, ten sam będzie wołał, a nie zostanie wysłuchany.

14 Ang lihim na regalo ay nagpapahupa ng galit at ang isang tagong regalo ay nag-aalis nang matinding galit.

[Potajemny] dar łagodzi zapalczywość i upominek w zanadrzu uspokaja wielki gniew.

15 Kapag ang katarungan ay tapos na, nagbibigay ito ng kagalakan sa gumagawa ng tama, ngunit ito ay nagdadala ng takot sa mga masasamang tao.

Radością jest dla sprawiedliwego czynić sąd, a na czyniących nieprawość przyjdzie zniszczenie.

16 Ang siyang naliligaw sa daan ng pang-unawa, ay mamamahinga sa pagpupulong ng mga walang buhay.

Człowiek, który zbacza z drogi mądrości, odpocznie w zgromadzeniu umarłych.

17 Ang sinumang minamahal ang aliw ay magiging mahirap, ang taong minamahal ang alak at langis ay hindi magiging mayaman.

Kto kocha zabawę, zubożeje, a kto kocha wino i olejek, nie wzbogaci się.

18 Ang masamang tao ay magiging katubusan sa gumagawa ng tama, at ang hindi tapat ay katubusan para sa matuwid.

Niegodziwy [będzie] okupem za sprawiedliwego, a przewrotny – za prawych.

19 Mas mabuti pang mamuhay sa disyerto kaysa makasama ang babaeng nagdudulot nang alitan at sobrang makapagreklamo.

Lepiej mieszkać na pustyni niż z kłótliwą i gniewliwą żoną.

20 Ang pinakamahal na yaman at langis ay nasa tahanan ng matalino, ngunit inaaksaya ito ng mangmang na lalaki.

Pożądany skarb i olej [są] w mieszkaniu mądrego, ale głupiec je trwoni.

21 Ang gumagawa ng tama at mabait—ang taong ito ay makasusumpong ng buhay, katuwiran at karangalan.

Kto podąża za sprawiedliwością i miłosierdziem, znajduje życie, sprawiedliwość i chwałę.

22 Isang matalinong tao ang pumunta laban sa lungsod nang makapangyarihan, at kaniyang ginigiba ang matibay na moog na nagtatanggol nito.

Mądry wdziera się do miasta mocarzy i burzy potęgę ich ufności.

23 Sinumang nagbabantay sa kaniyang bibig at dila ay nag-iingat na hindi makasali sa gulo.

Kto strzeże swoich ust i języka, strzeże swojej duszy przed utrapieniem.

24 Ang hambog at mapagmataas na tao - “mangungutya” ang kaniyang pangalan - kumikilos nang may pagmamataas na kayabangan.

Hardy i pyszny szyderca – oto imię tego, kto działa w pysznym gniewie.

25 Ang pagnanais ng tamad ay pumapatay sa kaniyang sarili, dahil ang kaniyang mga kamay ay tumatanggi sa pagtatrabaho.

Pragnienie leniwego zabija [go], bo jego ręce nie chcą pracować.

26 Buong araw siyang nagmimithi at nagmimithi nang labis, ngunit ang isang gumagawa ng tama ay nagbibigay at hindi nagpipigil.

Przez cały dzień pożąda on zachłannie, a sprawiedliwy daje i nie szczędzi.

27 Ang alay ng masamang tao ay kasuklam-suklam; ito ay mas kasuklam-suklam pa kapag dinala niya ito ng may masasamang motibo.

Ofiara niegodziwych budzi odrazę, a cóż dopiero, gdy ją w niegodziwości ofiarują.

28 Ang hindi totoong saksi ay mamamatay, ngunit ang isang nakikinig ay magsasalita sa lahat ng oras.

Fałszywy świadek zginie, lecz kto słucha, będzie mówił nieustannie.

29 Ang masamang lalaki ay ginagawa ang sarili na tila malakas, pero ang matuwid na tao ay maingat sa kaniyang mga kilos.

Niegodziwy ma upór na twarzy, ale prawy wytycza swoją drogę.

30 Walang karunungan, pag-unawa o payo na kayang makatalo kay Yahweh.

Nie ma mądrości ani rozumu, ani rady przeciwko PANU.

31 Ang kabayo ay handa para sa araw ng labanan, ngunit kay Yahweh ang tagumpay ay nabibilang.

Konia przygotowują na dzień bitwy, ale wybawienie zależy od PANA.