< Éxodo 21 >

1 Ahora estas son las leyes que debes poner delante de ellos.
Hæc sunt iudicia quæ propones eis.
2 Si obtienes un siervo hebreo por dinero, él será tu siervo por seis años, y en el séptimo año debes dejarlo ir sin pago.
Si emeris servum Hebræum, sex annis serviet tibi: in septimo egredietur liber gratis.
3 Si viene a ti solo, que se vaya solo: si está casado, que su esposa se vaya con él.
Cum quali veste intraverit, cum tali exeat: si habens uxorem, et uxor egredietur simul.
4 Si su amo le da una esposa, y él tiene hijos o hijas por ella, la esposa y sus hijos serán propiedad del amo, y el sirviente se irá solo.
Sin autem dominus dederit illi uxorem, et pepererit filios et filias: mulier et liberi eius erunt domini sui, ipse vero exibit cum vestitu suo.
5 Pero si el siervo dice claramente: Mi amo, mi esposa y mis hijos son queridos por mí; No deseo ser libre:
Quod si dixerit servus: Diligo dominum meum et uxorem ac liberos, non egrediar liber:
6 Entonces su amo debe llevarlo ante los jueces de la casa, y en la puerta, o en su marco, debe hacerle un agujero en la oreja con un instrumento puntiagudo; y él será su siervo para siempre.
offeret eum dominus diis, et applicabitur ad ostium et postes, perforabitque aurem eius subula: et erit ei servus in sæculum.
7 Y si un hombre vende a su hija para ser sirviente, ella no debe irse libre como lo hacen los siervos.
Si quis vendiderit filiam suam in famulam, non egredietur sicut ancillæ exire consueverunt.
8 Si ella no agrada a su amo y no la ha tomado para sí, no podrá venderla y enviarla a una tierra extraña, porque la ha engañado.
Si displicuerit oculis domini sui cui tradita fuerat, dimittet eam: populo autem alieno vendendi non habebit potestatem, si spreverit eam.
9 Y si él la entrega a su hijo, él debe hacer todo por ella como si fuera su hija.
Sin autem filio suo desponderit eam, iuxta morem filiarum faciet illi.
10 Y si toma a otra mujer, su comida y vestimenta y sus derechos matrimoniales no deben ser menos.
Quod si alteram ei acceperit, providebit puellæ nuptias, et vestimenta, et pretium pudicitiæ non negabit.
11 Y si él no hace estas tres cosas por ella, ella tiene derecho a irse gratis sin pago.
Si tria ista non fecerit, egredietur gratis absque pecunia.
12 El que da muerte a un hombre, él mismo debe ser muerto.
Qui percusserit hominem volens occidere, morte moriatur.
13 Pero si no tuvo un mal propósito contra él, y Dios lo entregó en su mano, te daré un lugar para que él pueda huir.
Qui autem non est insidiatus, sed Deus illum tradidit in manus eius: constituam tibi locum in quem fugere debeat.
14 Pero si un hombre ataca a su prójimo a propósito, para matarlo por engaño, lo tomarán de mi altar y lo matarán.
Si quis per industriam occiderit proximum suum, et per insidias: ab altari meo evelles eum, ut moriatur.
15 Cualquier hombre que da un golpe a su padre o su madre sin duda será ejecutado.
Qui percusserit patrem suum aut matrem, morte moriatur.
16 Cualquier hombre que secuestra una persona y la vendiere o lo encuentran en su posesión, morirá.
Qui furatus fuerit hominem, et vendiderit eum, convictus noxæ, morte moriatur.
17 Todo hombre que maldiga a su padre o a su madre será ejecutado.
Qui maledixerit patri suo, vel matri, morte moriatur.
18 Si, en una pelea, un hombre le da un golpe a otro con una piedra, o con la mano cerrada, no causándole la muerte, sino haciendo que se quede en la cama;
Si rixati fuerint viri, et percusserit alter proximum suum lapide vel pugno, et ille mortuus non fuerit, sed iacuerit in lectulo:
19 Si puede levantarse de nuevo y andar con un palo, el otro será despedido; solo él tendrá que pagarle por la pérdida de su tiempo y asegurarse de que lo cuiden hasta que se recupere.
si surrexerit, et ambulaverit foris super baculum suum, innocens erit qui percusserit, ita tamen ut operas eius, et impensas in medicos restituat.
20 Si un hombre da a su siervo o su sierva golpes con una vara, causando la muerte, ciertamente será castigado;
Qui percusserit servum suum, vel ancillam virga, et mortui fuerint in manibus eius, criminis reus erit.
21 Pero, al mismo tiempo, si el sirviente continúa viviendo por un día o dos, el amo no recibirá el castigo, porque el sirviente es de su propiedad.
Sin autem uno die vel duobus supervixerit, non subiacebit pœnæ, quia pecunia illius est.
22 Si los hombres, mientras luchan, hacen daño a una mujer encinta, causando la pérdida del niño, pero ningún otro mal viene a ella, el hombre tendrá que hacer un pago hasta la cantidad fijada por su marido, de acuerdo con la decisión de los jueces.
Si rixati fuerint viri, et percusserit quis mulierem prægnantem, et abortivum quidem fecerit, sed ipsa vixerit: subiacebit damno quantum maritus mulieris expetierit, et arbitri iudicaverint.
23 Pero si el daño viene a ella, se paga la vida por vida,
Sin autem mors eius fuerit subsecuta, reddet animam pro anima,
24 Ojo por ojo, diente por diente, mano por mano, pie por pie,
oculum pro oculo, dentem pro dente, manum pro manu, pedem pro pede,
25 Quemadura por quemadura, herida por herida, golpe por golpe.
adustionem pro adustione, vulnus pro vulnere, livorem pro livore.
26 Si un hombre le da un golpe en el ojo a un siervo o a su sierva, causando su destrucción, debe dejarlo ir libre a causa del daño a su ojo.
Si percusserit quispiam oculum servi sui aut ancillæ, et luscos eos fecerit, dimittet eos liberos pro oculo quem eruit.
27 O si la pérdida de un diente es causada por su golpe, lo dejará ir libre a causa de su diente.
Dentem quoque si excusserit servo vel ancillæ suæ, similiter dimittet eos liberos.
28 Si un buey llega a ser la causa de la muerte de un hombre o una mujer, el buey será apedreado, y su carne no se podrá usar para comer; pero el dueño no será juzgado responsable.
Si bos cornu percusserit virum aut mulierem, et mortui fuerint, lapidibus obruetur: et non comedentur carnes eius, dominus quoque bovis innocens erit.
29 Pero si el buey ha hecho frecuentemente tales daños en el pasado, y el dueño ha tenido noticias de ello y no lo ha mantenido bajo control, por lo que ha sido la causa de la muerte de un hombre o una mujer, no solo es el buey para ser apedreado, pero su dueño debe ser muerto.
Quod si bos cornupeta fuerit ab heri et nudiustertius, et contestati sunt dominum eius, nec recluserit eum, occideritque virum aut mulierem: et bos lapidibus obruetur, et dominum eius occident.
30 Si se pone precio a su vida, que pague el precio que se fije.
Quod si pretium fuerit ei impositum, dabit pro anima sua quidquid fuerit postulatus.
31 Si la muerte de un hijo o de una hija ha sido causada, el castigo debe ser de acuerdo con esta regla.
Filium quoque et filiam si cornu percusserit, simili sententiæ subiacebit.
32 Si la muerte de un siervo o de una sierva es causada por el buey, el dueño deberá dar a su amo treinta siclos de plata, y el buey será apedreado.
Si servum, ancillamque invaserit, triginta siclos argenti domino dabit, bos vero lapidibus opprimetur.
33 Si un hombre hace un hoyo en la tierra sin cubrirlo, y un buey o un asno cayendo en él llega a su muerte;
Si quis aperuerit cisternam, et foderit, et non operuerit eam, cecideritque bos aut asinus in eam,
34 El dueño del hoyo es responsable; tendrá que hacer un pago a su dueño, pero la bestia muerta será suya.
reddet dominus cisternæ pretium iumentorum: quod autem mortuum est, ipsius erit.
35 Y si el buey de un hombre daña al buey de otro hombre, causándole la muerte, entonces el buey viviente será cambiado por dinero, y la división será por el precio del mismo, y el precio del muerto.
Si bos alienus bovem alterius vulneraverit, et ille mortuus fuerit: vendent bovem vivum, et divident pretium, cadaver autem mortui inter se dispertient.
36 Pero si es sabido que el buey frecuentemente ha hecho tal daño en el pasado, y su dueño no lo ha mantenido bajo control, tendrá que dar buey por buey; y la bestia muerta será suya.
Sin autem sciebat quod bos cornupeta esset ab heri et nudiustertius, et non custodivit eum dominus suus: reddet bovem pro bove, et cadaver integrum accipiet.

< Éxodo 21 >