Proverbios 21

1 El Señor dirige las decisiones del rey como si fuera una corriente de agua, enviándola en la dirección que él quiere.

Serce króla [jest] w ręku PANA [jak] potoki wód; kieruje je, dokąd chce.

2 La gente cree que lo que hace es lo correcto, pero el Señor mira sus motivos.

Wszelka droga człowieka jest słuszna w jego oczach, ale PAN waży serca.

3 Hacer lo recto y justo agrada al Señor más que los sacrificios.

Czynienie sprawiedliwości i sądu bardziej się podobają PANU niż ofiara.

4 El orgullo y la arrogancia son los pecados que guían la vida de los malvados.

Wyniosłe oczy, pyszne serce [i] praca niegodziwych są grzechem.

5 Los que hacen planes con anticipación y trabajan arduamente tendrán abundancia. Mientras que los que actúan precipitadamente terminarán en la pobreza.

Myśli pracowitego [przynoszą] pewny dostatek, a [myśli] każdego spieszącego się – niedostatek.

6 El dinero que se obtiene con mentiras es como el humo en el viento. Su búsqueda terminará en muerte.

Gromadzenie skarbów kłamliwym językiem jest przemijającą marnością tych, którzy szukają śmierci.

7 La destrucción causada por los malvados los destruirá, y será por negarse a hacer lo correcto.

Grabież niegodziwych zniszczy ich, bo nie chcą czynić tego, co sprawiedliwe.

8 Los culpables viven vidas torcidas, pero los inocentes siguen caminos rectos.

Droga człowieka jest przewrotna i obca, ale dzieło czystego jest prawe.

9 Es mejor vivir en un rincón del terrado, que compartir toda una casa con una esposa conflictiva.

Lepiej mieszkać w kącie dachu niż z kłótliwą żoną w przestronnym domu.

10 Los malvados se alegran haciendo el mal, y no les importa el mal que le causan a los demás.

Dusza niegodziwego pragnie zła, a jego bliźni nie znajduje łaski w jego oczach.

11 Cuando un burlador es castigado, un inmaduro puede aprender sabiduría. Cuando los sabios son educados, obtienen conocimiento.

Gdy się karze szydercę, prosty mądrzeje, a gdy uczą mądrego, przyjmuje wiedzę.

12 El Dios de justicia ve lo que sucede en las casas de los malvados, y los derriba hasta el desastre.

Sprawiedliwy zważa na dom niegodziwego, ale [Bóg] powala niegodziwych za [ich] nieprawość.

13 Si te rehúsas a escuchar el lamento de los pobres, tampoco tus lamentos serán oídos.

Kto zatyka swe ucho na wołanie ubogiego, ten sam będzie wołał, a nie zostanie wysłuchany.

14 Un regalo dado en secreto calma la ira, y un botín oculto apacigua el furor.

[Potajemny] dar łagodzi zapalczywość i upominek w zanadrzu uspokaja wielki gniew.

15 Cuando se hace justicia, los justos se alegran; pero los que hacen el mal se espantan.

Radością jest dla sprawiedliwego czynić sąd, a na czyniących nieprawość przyjdzie zniszczenie.

16 El que se desvía del camino del entendimiento termina con los muertos.

Człowiek, który zbacza z drogi mądrości, odpocznie w zgromadzeniu umarłych.

17 Si amas el placer, te volverás pobre. Si amas el vino y el aceite, nunca llegarás a ser rico.

Kto kocha zabawę, zubożeje, a kto kocha wino i olejek, nie wzbogaci się.

18 Los que pagan el precio son los malvados y no los justos; también pagan los mentirosos y no los que viven en rectitud.

Niegodziwy [będzie] okupem za sprawiedliwego, a przewrotny – za prawych.

19 Es mejor vivir en un desierto que con una esposa conflictiva y de mal temperamento.

Lepiej mieszkać na pustyni niż z kłótliwą i gniewliwą żoną.

20 Los sabios retienen su riqueza y el aceite que poseen, pero los tontos gastan todo lo que tienen.

Pożądany skarb i olej [są] w mieszkaniu mądrego, ale głupiec je trwoni.

21 Si procuras la bondad y el amor fiel, hallarás vida, prosperidad y honra.

Kto podąża za sprawiedliwością i miłosierdziem, znajduje życie, sprawiedliwość i chwałę.

22 Los sabios pueden conquistar la ciudad de los guerreros fuertes, y derribar las fortalezas que creen que los protegen.

Mądry wdziera się do miasta mocarzy i burzy potęgę ich ufności.

23 Si cuidas tus palabras, te librarás de muchos problemas.

Kto strzeże swoich ust i języka, strzeże swojej duszy przed utrapieniem.

24 Burlador orgulloso y presumido es el nombre del que actúa con arrogancia insolente.

Hardy i pyszny szyderca – oto imię tego, kto działa w pysznym gniewie.

25 Los holgazanes morirán de hombre por negarse a trabajar.

Pragnienie leniwego zabija [go], bo jego ręce nie chcą pracować.

26 Hay quienes solo quieren tener más, pero los justos dan con generosidad.

Przez cały dzień pożąda on zachłannie, a sprawiedliwy daje i nie szczędzi.

27 Los sacrificios de los malvados son detestables, y peor aún es cuando los traen con motivaciones malvadas.

Ofiara niegodziwych budzi odrazę, a cóż dopiero, gdy ją w niegodziwości ofiarują.

28 Las mentiras de los testigos falsos se desvanecen, pero las palabras del testigo fiel permanecerán.

Fałszywy świadek zginie, lecz kto słucha, będzie mówił nieustannie.

29 Los malvados actúan sin vergüenza alguna, pero los justos cuidan cada cosa que hacen.

Niegodziwy ma upór na twarzy, ale prawy wytycza swoją drogę.

30 Toda la sabiduría, entendimiento e instrucción que puedas lograr no son nada delante del Señor.

Nie ma mądrości ani rozumu, ani rady przeciwko PANU.

31 Puedes alistar tu caballo para la batalla, pero la victoria es del Señor.

Konia przygotowują na dzień bitwy, ale wybawienie zależy od PANA.