లూకః 1

1 ప్రథమతో యే సాక్షిణో వాక్యప్రచారకాశ్చాసన్ తేఽస్మాకం మధ్యే యద్యత్ సప్రమాణం వాక్యమర్పయన్తి స్మ

Forasmuch as many haue taken in hand to set foorth the storie of those things, whereof we are fully persuaded,

2 తదనుసారతోఽన్యేపి బహవస్తద్వృత్తాన్తం రచయితుం ప్రవృత్తాః|

As they haue deliuered them vnto vs, which from the beginning saw them their selues, and were ministers of ye word,

3 అతఏవ హే మహామహిమథియఫిల్ త్వం యా యాః కథా అశిక్ష్యథాస్తాసాం దృఢప్రమాణాని యథా ప్రాప్నోషి

It seemed good also to me (most noble Theophilus) assoone as I had searched out perfectly all things from the beginning, to write vnto thee thereof from point to point,

4 తదర్థం ప్రథమమారభ్య తాని సర్వ్వాణి జ్ఞాత్వాహమపి అనుక్రమాత్ సర్వ్వవృత్తాన్తాన్ తుభ్యం లేఖితుం మతిమకార్షమ్|

That thou mightest acknowledge the certaintie of those things, whereof thou hast bene instructed.

5 యిహూదాదేశీయహేరోద్నామకే రాజత్వం కుర్వ్వతి అబీయయాజకస్య పర్య్యాయాధికారీ సిఖరియనామక ఏకో యాజకో హారోణవంశోద్భవా ఇలీశేవాఖ్యా

In the time of Herod King of Iudea, there was a certaine Priest named Zacharias, of the course of Abia: and his wife was of the daughters of Aaron, and her name was Elisabet.

6 తస్య జాయా ద్వావిమౌ నిర్దోషౌ ప్రభోః సర్వ్వాజ్ఞా వ్యవస్థాశ్చ సంమన్య ఈశ్వరదృష్టౌ ధార్మ్మికావాస్తామ్|

Both were iust before God, and walked in all the commandements and ordinances of the Lord, without reproofe.

7 తయోః సన్తాన ఏకోపి నాసీత్, యత ఇలీశేవా బన్ధ్యా తౌ ద్వావేవ వృద్ధావభవతామ్|

And they had no childe, because that Elisabet was barren: and both were well stricken in age.

8 యదా స్వపర్య్యానుక్రమేణ సిఖరియ ఈశ్వాస్య సమక్షం యాజకీయం కర్మ్మ కరోతి

And it came to passe, as he executed the Priestes office before God, as his course came in order,

9 తదా యజ్ఞస్య దినపరిపాయ్యా పరమేశ్వరస్య మన్దిరే ప్రవేశకాలే ధూపజ్వాలనం కర్మ్మ తస్య కరణీయమాసీత్|

According to the custome of the Priests office, his lot was to burne incense, when he went into the Temple of the Lord.

10 తద్ధూపజ్వాలనకాలే లోకనివహే ప్రార్థనాం కర్తుం బహిస్తిష్ఠతి

And the whole multitude of the people were without in prayer, while the incense was burning.

11 సతి సిఖరియో యస్యాం వేద్యాం ధూపం జ్వాలయతి తద్దక్షిణపార్శ్వే పరమేశ్వరస్య దూత ఏక ఉపస్థితో దర్శనం దదౌ|

Then appeared vnto him an Angel of the Lord standing at the right side of the altar of incense.

12 తం దృష్ట్వా సిఖరియ ఉద్వివిజే శశఙ్కే చ|

And when Zacharias sawe him, he was troubled, and feare fell vpon him.

13 తదా స దూతస్తం బభాషే హే సిఖరియ మా భైస్తవ ప్రార్థనా గ్రాహ్యా జాతా తవ భార్య్యా ఇలీశేవా పుత్రం ప్రసోష్యతే తస్య నామ యోహన్ ఇతి కరిష్యసి|

But the Angel saide vnto him, Feare not, Zacharias: for thy prayer is heard, and thy wise Elisabet shall beare thee a sonne, and thou shalt call his name Iohn.

14 కిఞ్చ త్వం సానన్దః సహర్షశ్చ భవిష్యసి తస్య జన్మని బహవ ఆనన్దిష్యన్తి చ|

And thou shalt haue ioy and gladnes, and many shall reioyce at his birth.

15 యతో హేతోః స పరమేశ్వరస్య గోచరే మహాన్ భవిష్యతి తథా ద్రాక్షారసం సురాం వా కిమపి న పాస్యతి, అపరం జన్మారభ్య పవిత్రేణాత్మనా పరిపూర్ణః

For he shalbe great in the sight of the Lord, and shall neither drinke wine, nor strong drinke: and he shalbe filled with the holy Ghost, euen from his mothers wombe.

16 సన్ ఇస్రాయేల్వంశీయాన్ అనేకాన్ ప్రభోః పరమేశ్వరస్య మార్గమానేష్యతి|

And many of the children of Israel shall he turne to their Lord God.

17 సన్తానాన్ ప్రతి పితృణాం మనాంసి ధర్మ్మజ్ఞానం ప్రత్యనాజ్ఞాగ్రాహిణశ్చ పరావర్త్తయితుం, ప్రభోః పరమేశ్వరస్య సేవార్థమ్ ఏకాం సజ్జితజాతిం విధాతుఞ్చ స ఏలియరూపాత్మశక్తిప్రాప్తస్తస్యాగ్రే గమిష్యతి|

For he shall goe before him in the spirite and power of Elias, to turne the hearts of the fathers to the children, and the disobedient to the wisedome of the iust men, to make ready a people prepared for the Lord.

18 తదా సిఖరియో దూతమవాదీత్ కథమేతద్ వేత్స్యామి? యతోహం వృద్ధో మమ భార్య్యా చ వృద్ధా|

Then Zacharias said vnto ye Angel, Whereby shall I knowe this? for I am an olde man, and my wife is of a great age.

19 తతో దూతః ప్రత్యువాచ పశ్యేశ్వరస్య సాక్షాద్వర్త్తీ జిబ్రాయేల్నామా దూతోహం త్వయా సహ కథాం గదితుం తుభ్యమిమాం శుభవార్త్తాం దాతుఞ్చ ప్రేషితః|

And the Angell answered, and sayde vnto him, I am Gabriel that stand in the presence of God, and am sent to speake vnto thee, and to shew thee these good tidings.

20 కిన్తు మదీయం వాక్యం కాలే ఫలిష్యతి తత్ త్వయా న ప్రతీతమ్ అతః కారణాద్ యావదేవ తాని న సేత్స్యన్తి తావత్ త్వం వక్తుంమశక్తో మూకో భవ|

And beholde, thou shalt be domme, and not be able to speake, vntill the day that these things be done, because thou beleeuedst not my words, which shalbe fulfilled in their season.

21 తదానీం యే యే లోకాః సిఖరియమపైక్షన్త తే మధ్యేమన్దిరం తస్య బహువిలమ్బాద్ ఆశ్చర్య్యం మేనిరే|

Now the people waited for Zacharias, and marueiled that he taried so long in the Temple.

22 స బహిరాగతో యదా కిమపి వాక్యం వక్తుమశక్తః సఙ్కేతం కృత్వా నిఃశబ్దస్తస్యౌ తదా మధ్యేమన్దిరం కస్యచిద్ దర్శనం తేన ప్రాప్తమ్ ఇతి సర్వ్వే బుబుధిరే|

And when hee came out, hee coulde not speake vnto them: then they perceiued that hee had seene a vision in the Temple: For he made signes vnto them, and remained domme.

23 అనన్తరం తస్య సేవనపర్య్యాయే సమ్పూర్ణే సతి స నిజగేహం జగామ|

And it came to passe, when the daies of his office were fulfilled, that he departed to his owne house.

24 కతిపయదినేషు గతేషు తస్య భార్య్యా ఇలీశేవా గర్బ్భవతీ బభూవ

And after those daies, his wife Elisabet conceiued, and hid her selfe fiue moneths, saying,

25 పశ్చాత్ సా పఞ్చమాసాన్ సంగోప్యాకథయత్ లోకానాం సమక్షం మమాపమానం ఖణ్డయితుం పరమేశ్వరో మయి దృష్టిం పాతయిత్వా కర్మ్మేదృశం కృతవాన్|

Thus hath the Lord dealt with me, in the daies wherein he looked on me, to take from me my rebuke among men.

26 అపరఞ్చ తస్యా గర్బ్భస్య షష్ఠే మాసే జాతే గాలీల్ప్రదేశీయనాసరత్పురే

And in the sixth moneth, the Angell Gabriel was sent from God vnto a citie of Galile, named Nazareth,

27 దాయూదో వంశీయాయ యూషఫ్నామ్నే పురుషాయ యా మరియమ్నామకుమారీ వాగ్దత్తాసీత్ తస్యాః సమీపం జిబ్రాయేల్ దూత ఈశ్వరేణ ప్రహితః|

To a virgin affianced to a man whose name was Ioseph, of the house of Dauid, and the virgins name was Marie.

28 స గత్వా జగాద హే ఈశ్వరానుగృహీతకన్యే తవ శుభం భూయాత్ ప్రభుః పరమేశ్వరస్తవ సహాయోస్తి నారీణాం మధ్యే త్వమేవ ధన్యా|

And the Angel went in vnto her, and said, Haile thou that art freely beloued: the Lord is with thee: blessed art thou among women.

29 తదానీం సా తం దృష్ట్వా తస్య వాక్యత ఉద్విజ్య కీదృశం భాషణమిదమ్ ఇతి మనసా చిన్తయామాస|

And when she saw him, she was troubled at his saying, and thought what maner of salutation that should be.

30 తతో దూతోఽవదత్ హే మరియమ్ భయం మాకార్షీః, త్వయి పరమేశ్వరస్యానుగ్రహోస్తి|

Then the Angel saide vnto her, Feare not, Marie: for thou hast found fauour with God.

31 పశ్య త్వం గర్బ్భం ధృత్వా పుత్రం ప్రసోష్యసే తస్య నామ యీశురితి కరిష్యసి|

For loe, thou shalt conceiue in thy wobe, and beare a sonne, and shalt call his name Iesus.

32 స మహాన్ భవిష్యతి తథా సర్వ్వేభ్యః శ్రేష్ఠస్య పుత్ర ఇతి ఖ్యాస్యతి; అపరం ప్రభుః పరమేశ్వరస్తస్య పితుర్దాయూదః సింహాసనం తస్మై దాస్యతి;

He shall be great, and shall be called the Sonne of the most High, and the Lord God shall giue vnto him the throne of his father Dauid.

33 తథా స యాకూబో వంశోపరి సర్వ్వదా రాజత్వం కరిష్యతి, తస్య రాజత్వస్యాన్తో న భవిష్యతి| (aiōn g165)

And hee shall reigne ouer the house of Iacob for euer, and of his kingdome shall bee none ende. (aiōn g165)

34 తదా మరియమ్ తం దూతం బభాషే నాహం పురుషసఙ్గం కరోమి తర్హి కథమేతత్ సమ్భవిష్యతి?

Then sayde Marie vnto the Angel, How shall this be, seeing I knowe not man?

35 తతో దూతోఽకథయత్ పవిత్ర ఆత్మా త్వామాశ్రాయిష్యతి తథా సర్వ్వశ్రేష్ఠస్య శక్తిస్తవోపరి ఛాయాం కరిష్యతి తతో హేతోస్తవ గర్బ్భాద్ యః పవిత్రబాలకో జనిష్యతే స ఈశ్వరపుత్ర ఇతి ఖ్యాతిం ప్రాప్స్యతి|

And the Angel answered, and said vnto her, The holy Ghost shall come vpon thee, and the power of the most High shall ouershadowe thee: therefore also that holy thing which shall bee borne of thee, shall be called the Sonne of God.

36 అపరఞ్చ పశ్య తవ జ్ఞాతిరిలీశేవా యాం సర్వ్వే బన్ధ్యామవదన్ ఇదానీం సా వార్ద్ధక్యే సన్తానమేకం గర్బ్భేఽధారయత్ తస్య షష్ఠమాసోభూత్|

And behold, thy cousin Elisabet, she hath also conceiued a sonne in her olde age: and this is her sixt moneth, which was called barren.

37 కిమపి కర్మ్మ నాసాధ్యమ్ ఈశ్వరస్య|

For with God shall nothing be vnpossible.

38 తదా మరియమ్ జగాద, పశ్య ప్రభేరహం దాసీ మహ్యం తవ వాక్యానుసారేణ సర్వ్వమేతద్ ఘటతామ్; అననతరం దూతస్తస్యాః సమీపాత్ ప్రతస్థే|

Then Marie said, Behold the seruant of the Lord: be it vnto me according to thy woorde. So the Angel departed from her.

39 అథ కతిపయదినాత్ పరం మరియమ్ తస్మాత్ పర్వ్వతమయప్రదేశీయయిహూదాయా నగరమేకం శీఘ్రం గత్వా

And Marie arose in those daies, and went into ye hil countrey with hast to a citie of Iuda,

40 సిఖరియయాజకస్య గృహం ప్రవిశ్య తస్య జాయామ్ ఇలీశేవాం సమ్బోధ్యావదత్|

And entred into the house of Zacharias, and saluted Elisabet.

41 తతో మరియమః సమ్బోధనవాక్యే ఇలీశేవాయాః కర్ణయోః ప్రవిష్టమాత్రే సతి తస్యా గర్బ్భస్థబాలకో ననర్త్త| తత ఇలీశేవా పవిత్రేణాత్మనా పరిపూర్ణా సతీ

And it came to passe, as Elisabet heard the salutation of Marie, the babe sprang in her bellie, and Elisabet was filled with the holy Ghost.

42 ప్రోచ్చైర్గదితుమారేభే, యోషితాం మధ్యే త్వమేవ ధన్యా, తవ గర్బ్భస్థః శిశుశ్చ ధన్యః|

And she cried with a loud voice, and saide, Blessed art thou among women, because the fruit of thy wombe is blessed.

43 త్వం ప్రభోర్మాతా, మమ నివేశనే త్వయా చరణావర్పితౌ, మమాద్య సౌభాగ్యమేతత్|

And whence commeth this to mee, that the mother of my Lord should come to me?

44 పశ్య తవ వాక్యే మమ కర్ణయోః ప్రవిష్టమాత్రే సతి మమోదరస్థః శిశురానన్దాన్ ననర్త్త|

For loe, assoone as the voice of thy salutation sounded in mine eares, the babe sprang in my bellie for ioye,

45 యా స్త్రీ వ్యశ్వసీత్ సా ధన్యా, యతో హేతోస్తాం ప్రతి పరమేశ్వరోక్తం వాక్యం సర్వ్వం సిద్ధం భవిష్యతి|

And blessed is shee that beleeued: for those things shall be perfourmed, which were tolde her from the Lord.

46 తదానీం మరియమ్ జగాద| ధన్యవాదం పరేశస్య కరోతి మామకం మనః|

Then Marie sayde, My soule magnifieth the Lord,

47 మమాత్మా తారకేశే చ సముల్లాసం ప్రగచ్ఛతి|

And my spirite reioyceth in God my Sauiour.

48 అకరోత్ స ప్రభు ర్దుష్టిం స్వదాస్యా దుర్గతిం ప్రతి| పశ్యాద్యారభ్య మాం ధన్యాం వక్ష్యన్తి పురుషాః సదా|

For hee hath looked on the poore degree of his seruaunt: for beholde, from henceforth shall all ages call me blessed,

49 యః సర్వ్వశక్తిమాన్ యస్య నామాపి చ పవిత్రకం| స ఏవ సుమహత్కర్మ్మ కృతవాన్ మన్నిమిత్తకం|

Because hee that is mightie, hath done for me great things, and holy is his Name.

50 యే బిభ్యతి జనాస్తస్మాత్ తేషాం సన్తానపంక్తిషు| అనుకమ్పా తదీయా చ సర్వ్వదైవ సుతిష్ఠతి|

And his mercie is from generation to generation on them that feare him.

51 స్వబాహుబలతస్తేన ప్రాకాశ్యత పరాక్రమః| మనఃకుమన్త్రణాసార్ద్ధం వికీర్య్యన్తేఽభిమానినః|

Hee hath shewed strength with his arme: hee hath scattered the proude in the imagination of their hearts.

52 సింహాసనగతాల్లోకాన్ బలినశ్చావరోహ్య సః| పదేషూచ్చేషు లోకాంస్తు క్షుద్రాన్ సంస్థాపయత్యపి|

Hee hath put downe the mighty from their seates, and exalted them of lowe degree.

53 క్షుధితాన్ మానవాన్ ద్రవ్యైరుత్తమైః పరితర్ప్య సః| సకలాన్ ధనినో లోకాన్ విసృజేద్ రిక్తహస్తకాన్|

Hee hath filled the hungrie with good things, and sent away the rich emptie.

54 ఇబ్రాహీమి చ తద్వంశే యా దయాస్తి సదైవ తాం| స్మృత్వా పురా పితృణాం నో యథా సాక్షాత్ ప్రతిశ్రుతం| (aiōn g165)

Hee hath vpholden Israel his seruaunt to be mindefull of his mercie

55 ఇస్రాయేల్సేవకస్తేన తథోపక్రియతే స్వయం||

(As hee hath spoken to our fathers, to wit, to Abraham, and his seede) for euer. (aiōn g165)

56 అనన్తరం మరియమ్ ప్రాయేణ మాసత్రయమ్ ఇలీశేవయా సహోషిత్వా వ్యాఘుయ్య నిజనివేశనం యయౌ|

And Marie abode with her about three moneths: after, shee returned to her owne house.

57 తదనన్తరమ్ ఇలీశేవాయాః ప్రసవకాల ఉపస్థితే సతి సా పుత్రం ప్రాసోష్ట|

Nowe Elisabets time was fulfilled, that shee should be deliuered, and shee brought foorth a sonne.

58 తతః పరమేశ్వరస్తస్యాం మహానుగ్రహం కృతవాన్ ఏతత్ శ్రుత్వా సమీపవాసినః కుటుమ్బాశ్చాగత్య తయా సహ ముముదిరే|

And her neighbours, and cousins heard tell howe the Lord had shewed his great mercie vpon her, and they reioyced with her.

59 తథాష్టమే దినే తే బాలకస్య త్వచం ఛేత్తుమ్ ఏత్య తస్య పితృనామానురూపం తన్నామ సిఖరియ ఇతి కర్త్తుమీషుః|

And it was so that on the eight day they came to circumcise the babe, and called him Zacharias after the name of his father.

60 కిన్తు తస్య మాతాకథయత్ తన్న, నామాస్య యోహన్ ఇతి కర్త్తవ్యమ్|

But his mother answered, and saide, Not so, but he shalbe called Iohn.

61 తదా తే వ్యాహరన్ తవ వంశమధ్యే నామేదృశం కస్యాపి నాస్తి|

And they saide vnto her, There is none of thy kindred, that is named with this name.

62 తతః పరం తస్య పితరం సిఖరియం ప్రతి సఙ్కేత్య పప్రచ్ఛుః శిశోః కిం నామ కారిష్యతే?

Then they made signes to his father, howe he would haue him called.

63 తతః స ఫలకమేకం యాచిత్వా లిలేఖ తస్య నామ యోహన్ భవిష్యతి| తస్మాత్ సర్వ్వే ఆశ్చర్య్యం మేనిరే|

So hee asked for writing tables, and wrote, saying, His name is Iohn, and they marueiled all.

64 తత్క్షణం సిఖరియస్య జిహ్వాజాడ్యేఽపగతే స ముఖం వ్యాదాయ స్పష్టవర్ణముచ్చార్య్య ఈశ్వరస్య గుణానువాదం చకార|

And his mouth was opened immediately, and his tongue, and he spake and praised God.

65 తస్మాచ్చతుర్దిక్స్థాః సమీపవాసిలోకా భీతా ఏవమేతాః సర్వ్వాః కథా యిహూదాయాః పర్వ్వతమయప్రదేశస్య సర్వ్వత్ర ప్రచారితాః|

Then feare came on all them that dwelt neere vnto them, and all these woordes were noised abroade throughout all the hill countrey of Iudea.

66 తస్మాత్ శ్రోతారో మనఃసు స్థాపయిత్వా కథయామ్బభూవుః కీదృశోయం బాలో భవిష్యతి? అథ పరమేశ్వరస్తస్య సహాయోభూత్|

And al they that heard them, laid them vp in their hearts, saying, What maner childe shall this be! and the hand of the Lord was with him.

67 తదా యోహనః పితా సిఖరియః పవిత్రేణాత్మనా పరిపూర్ణః సన్ ఏతాదృశం భవిష్యద్వాక్యం కథయామాస|

Then his father Zacharias was filled with the holy Ghost, and prophesied, saying,

68 ఇస్రాయేలః ప్రభు ర్యస్తు స ధన్యః పరమేశ్వరః| అనుగృహ్య నిజాల్లోకాన్ స ఏవ పరిమోచయేత్|

Blessed be the Lord God of Israel, because he hath visited and redeemed his people,

69 విపక్షజనహస్తేభ్యో యథా మోచ్యామహే వయం| యావజ్జీవఞ్చ ధర్మ్మేణ సారల్యేన చ నిర్భయాః|

And hath raised vp the horne of saluation vnto vs, in the house of his seruant Dauid,

70 సేవామహై తమేవైకమ్ ఏతత్కారణమేవ చ| స్వకీయం సుపవిత్రఞ్చ సంస్మృత్య నియమం సదా|

As he spake by ye mouth of his holy Prophets, which were since the world began, saying, (aiōn g165)

71 కృపయా పురుషాన్ పూర్వ్వాన్ నికషార్థాత్తు నః పితుః| ఇబ్రాహీమః సమీపే యం శపథం కృతవాన్ పురా|

That he would sende vs deliuerance from our enemies, and from the hands of all that hate vs,

72 తమేవ సఫలం కర్త్తం తథా శత్రుగణస్య చ| ఋతీయాకారిణశ్చైవ కరేభ్యో రక్షణాయ నః|

That he might shewe mercie towards our fathers, and remember his holy couenant,

73 సృష్టేః ప్రథమతః స్వీయైః పవిత్రై ర్భావివాదిభిః| (aiōn g165)

And the othe which he sware to our father Abraham.

74 యథోక్తవాన్ తథా స్వస్య దాయూదః సేవకస్య తు|

Which was, that he would graunt vnto vs, that we being deliuered out of the handes of our enemies, should serue him without feare,

75 వంశే త్రాతారమేకం స సముత్పాదితవాన్ స్వయమ్|

All the daies of our life, in holinesse and righteousnesse before him.

76 అతో హే బాలక త్వన్తు సర్వ్వేభ్యః శ్రేష్ఠ ఏవ యః| తస్యైవ భావివాదీతి ప్రవిఖ్యాతో భవిష్యసి| అస్మాకం చరణాన్ క్షేమే మార్గే చాలయితుం సదా| ఏవం ధ్వాన్తేఽర్థతో మృత్యోశ్ఛాయాయాం యే తు మానవాః|

And thou, babe, shalt be called the Prophet of the most High: for thou shalt goe before the face of the Lord, to prepare his waies,

77 ఉపవిష్టాస్తు తానేవ ప్రకాశయితుమేవ హి| కృత్వా మహానుకమ్పాం హి యామేవ పరమేశ్వరః|

And to giue knowledge of saluation vnto his people, by the remission of their sinnes,

78 ఊర్ద్వ్వాత్ సూర్య్యముదాయ్యైవాస్మభ్యం ప్రాదాత్తు దర్శనం| తయానుకమ్పయా స్వస్య లోకానాం పాపమోచనే|

Through ye tender mercy of our God, wherby the day spring from an hie hath visited vs,

79 పరిత్రాణస్య తేభ్యో హి జ్ఞానవిశ్రాణనాయ చ| ప్రభో ర్మార్గం పరిష్కర్త్తుం తస్యాగ్రాయీ భవిష్యసి||

To giue light to them that sit in darknes, and in the shadow of death, and to guide our feete into the way of peace.

80 అథ బాలకః శరీరేణ బుద్ధ్యా చ వర్ద్ధితుమారేభే; అపరఞ్చ స ఇస్రాయేలో వంశీయలోకానాం సమీపే యావన్న ప్రకటీభూతస్తాస్తావత్ ప్రాన్తరే న్యవసత్|

And the childe grewe, and waxed strong in spirit, and was in the wildernesse, til the day came that he should shewe him selfe vnto Israel.

The Annunciation