ലൂകഃ 8
1 അപരഞ്ച യീശു ർദ്വാദശഭിഃ ശിഷ്യൈഃ സാർദ്ധം നാനാനഗരേഷു നാനാഗ്രാമേഷു ച ഗച്ഛൻ ഇശ്വരീയരാജത്വസ്യ സുസംവാദം പ്രചാരയിതും പ്രാരേഭേ|
Soon after this Jesus went around the towns and villages announcing the good news of God's kingdom. The twelve disciples went with him,
2 തദാ യസ്യാഃ സപ്ത ഭൂതാ നിരഗച്ഛൻ സാ മഗ്ദലീനീതി വിഖ്യാതാ മരിയമ് ഹേരോദ്രാജസ്യ ഗൃഹാധിപതേഃ ഹോഷേ ർഭാര്യ്യാ യോഹനാ ശൂശാനാ
along with a number of women who had been healed from evil spirits and sickness: Mary called Magdalene from whom he had cast out seven demons;
3 പ്രഭൃതയോ യാ ബഹ്വ്യഃ സ്ത്രിയഃ ദുഷ്ടഭൂതേഭ്യോ രോഗേഭ്യശ്ച മുക്താഃ സത്യോ നിജവിഭൂതീ ർവ്യയിത്വാ തമസേവന്ത, താഃ സർവ്വാസ്തേന സാർദ്ധമ് ആസൻ|
Joanna, the wife of Herod's manager Chuza; Susanna; and many more who provided support from their personal resources.
4 അനന്തരം നാനാനഗരേഭ്യോ ബഹവോ ലോകാ ആഗത്യ തസ്യ സമീപേഽമിലൻ, തദാ സ തേഭ്യ ഏകാം ദൃഷ്ടാന്തകഥാം കഥയാമാസ| ഏകഃ കൃഷീബലോ ബീജാനി വപ്തും ബഹിർജഗാമ,
Once when a large crowd of people gathered, coming from many towns to see him, Jesus spoke to them, using a story as an illustration.
5 തതോ വപനകാലേ കതിപയാനി ബീജാനി മാർഗപാർശ്വേ പേതുഃ, തതസ്താനി പദതലൈ ർദലിതാനി പക്ഷിഭി ർഭക്ഷിതാനി ച|
“A farmer went out to sow his seed. As he scattered the seed, some fell on the road where people trampled on it and birds ate it up.
6 കതിപയാനി ബീജാനി പാഷാണസ്ഥലേ പതിതാനി യദ്യപി താന്യങ്കുരിതാനി തഥാപി രസാഭാവാത് ശുശുഷുഃ|
Some fell on stony ground, and once the seeds had sprouted they withered for lack of moisture.
7 കതിപയാനി ബീജാനി കണ്ടകിവനമധ്യേ പതിതാനി തതഃ കണ്ടകിവനാനി സംവൃദ്ധ്യ താനി ജഗ്രസുഃ|
Some seeds fell among thorns and as they both grew the thorns choked the plants.
8 തദന്യാനി കതിപയബീജാനി ച ഭൂമ്യാമുത്തമായാം പേതുസ്തതസ്താന്യങ്കുരയിത്വാ ശതഗുണാനി ഫലാനി ഫേലുഃ| സ ഇമാ കഥാം കഥയിത്വാ പ്രോച്ചൈഃ പ്രോവാച, യസ്യ ശ്രോതും ശ്രോത്രേ സ്തഃ സ ശൃണോതു|
Some seeds fell on good earth and after they grew they produced a harvest one hundred times more than what had been sown.” After he told them this, he called out, “If you have ears, then listen!”
9 തതഃ പരം ശിഷ്യാസ്തം പപ്രച്ഛുരസ്യ ദൃഷ്ടാന്തസ്യ കിം താത്പര്യ്യം?
But his disciples asked him, “What does this illustration mean?”
10 തതഃ സ വ്യാജഹാര, ഈശ്വരീയരാജ്യസ്യ ഗുഹ്യാനി ജ്ഞാതും യുഷ്മഭ്യമധികാരോ ദീയതേ കിന്ത്വന്യേ യഥാ ദൃഷ്ട്വാപി ന പശ്യന്തി ശ്രുത്വാപി മ ബുധ്യന്തേ ച തദർഥം തേഷാം പുരസ്താത് താഃ സർവ്വാഃ കഥാ ദൃഷ്ടാന്തേന കഥ്യന്തേ|
Jesus replied, “You've been given insights into the mysteries of God's kingdom, but the rest are given illustrations, so that, ‘Even though they see, they don't really see; and even though they hear, they don't really understand.’
11 ദൃഷ്ടാന്തസ്യാസ്യാഭിപ്രായഃ, ഈശ്വരീയകഥാ ബീജസ്വരൂപാ|
This is the meaning of the illustration: The seed is God's word.
12 യേ കഥാമാത്രം ശൃണ്വന്തി കിന്തു പശ്ചാദ് വിശ്വസ്യ യഥാ പരിത്രാണം ന പ്രാപ്നുവന്തി തദാശയേന ശൈതാനേത്യ ഹൃദയാതൃ താം കഥാമ് അപഹരതി ത ഏവ മാർഗപാർശ്വസ്ഥഭൂമിസ്വരൂപാഃ|
The seeds that fall on the road are those who hear the message, but then the devil comes and steals away the truth from their minds so they won't trust in God and be saved.
13 യേ കഥം ശ്രുത്വാ സാനന്ദം ഗൃഹ്ലന്തി കിന്ത്വബദ്ധമൂലത്വാത് സ്വൽപകാലമാത്രം പ്രതീത്യ പരീക്ഷാകാലേ ഭ്രശ്യന്തി തഏവ പാഷാണഭൂമിസ്വരൂപാഃ|
The seeds that fall on the stony ground are those who hear and welcome the message with joy but don't have any roots. They trust for a while but when difficult times come they give up.
14 യേ കഥാം ശ്രുത്വാ യാന്തി വിഷയചിന്തായാം ധനലോഭേന ഏഹികസുഖേ ച മജ്ജന്ത ഉപയുക്തഫലാനി ന ഫലന്തി ത ഏവോപ്തബീജകണ്ടകിഭൂസ്വരൂപാഃ|
The seeds that fall among thorns are those who hear the message but it's choked out by life's distractions—worries, wealth, pleasure—so they don't produce anything.
15 കിന്തു യേ ശ്രുത്വാ സരലൈഃ ശുദ്ധൈശ്ചാന്തഃകരണൈഃ കഥാം ഗൃഹ്ലന്തി ധൈര്യ്യമ് അവലമ്ബ്യ ഫലാന്യുത്പാദയന്തി ച ത ഏവോത്തമമൃത്സ്വരൂപാഃ|
The seeds sown on good earth are those who are honest and do what is right. They hear the message of truth, hold on to it, and through their perseverance produce a good harvest.
16 അപരഞ്ച പ്രദീപം പ്രജ്വാല്യ കോപി പാത്രേണ നാച്ഛാദയതി തഥാ ഖട്വാധോപി ന സ്ഥാപയതി, കിന്തു ദീപാധാരോപര്യ്യേവ സ്ഥാപയതി, തസ്മാത് പ്രവേശകാ ദീപ്തിം പശ്യന്തി|
You don't light a lamp and then cover it with a bucket, or hide it under a bed. No, you put it on a stand, so that anyone who comes in can see the light.
17 യന്ന പ്രകാശയിഷ്യതേ താദൃഗ് അപ്രകാശിതം വസ്തു കിമപി നാസ്തി യച്ച ന സുവ്യക്തം പ്രചാരയിഷ്യതേ താദൃഗ് ഗൃപ്തം വസ്തു കിമപി നാസ്തി|
For there's nothing hidden that won't be revealed; there's nothing secret that won't become known and obvious.
18 അതോ യൂയം കേന പ്രകാരേണ ശൃണുഥ തത്ര സാവധാനാ ഭവത, യസ്യ സമീപേ ബർദ്ധതേ തസ്മൈ പുനർദാസ്യതേ കിന്തു യസ്യാശ്രയേ ന ബർദ്ധതേ തസ്യ യദ്യദസ്തി തദപി തസ്മാത് നേഷ്യതേ|
So pay attention how you ‘hear.’ To those who have received, more will be given; from those who don't receive, even what they think they have will be taken away!”
19 അപരഞ്ച യീശോ ർമാതാ ഭ്രാതരശ്ച തസ്യ സമീപം ജിഗമിഷവഃ
Then Jesus' mother and brothers arrived, but they couldn't get through the crowd to see him.
20 കിന്തു ജനതാസമ്ബാധാത് തത്സന്നിധിം പ്രാപ്തും ന ശേകുഃ| തത്പശ്ചാത് തവ മാതാ ഭ്രാതരശ്ച ത്വാം സാക്ഷാത് ചികീർഷന്തോ ബഹിസ്തിഷ്ഠനതീതി വാർത്തായാം തസ്മൈ കഥിതായാം
Jesus was told, “Your mother and your brothers are outside. They want to see you.”
21 സ പ്രത്യുവാച; യേ ജനാ ഈശ്വരസ്യ കഥാം ശ്രുത്വാ തദനുരൂപമാചരന്തി തഏവ മമ മാതാ ഭ്രാതരശ്ച|
“My mother and my brothers are those who hear God's word, and do what it says,” Jesus replied.
22 അനന്തരം ഏകദാ യീശുഃ ശിഷ്യൈഃ സാർദ്ധം നാവമാരുഹ്യ ജഗാദ, ആയാത വയം ഹ്രദസ്യ പാരം യാമഃ, തതസ്തേ ജഗ്മുഃ|
One day Jesus said to his disciples, “Let's cross over to the other side of the lake.” So they got into a boat and set off.
23 തേഷു നൗകാം വാഹയത്സു സ നിദദ്രൗ;
As they were sailing, Jesus fell asleep, and a storm came down on the lake. The boat began filling with water and they were in danger of sinking.
24 അഥാകസ്മാത് പ്രബലഝഞ്ഭ്ശഗമാദ് ഹ്രദേ നൗകായാം തരങ്ഗൈരാച്ഛന്നായാം വിപത് താൻ ജഗ്രാസ| തസ്മാദ് യീശോരന്തികം ഗത്വാ ഹേ ഗുരോ ഹേ ഗുരോ പ്രാണാ നോ യാന്തീതി ഗദിത്വാ തം ജാഗരയാമ്ബഭൂവുഃ| തദാ സ ഉത്ഥായ വായും തരങ്ഗാംശ്ച തർജയാമാസ തസ്മാദുഭൗ നിവൃത്യ സ്ഥിരൗ ബഭൂവതുഃ|
They went over to Jesus and woke him up. “Master, master, we're going to drown!” they said. Jesus woke up and commanded the wind and the rough waves to stop. They stopped, and all was calm.
25 സ താൻ ബഭാഷേ യുഷ്മാകം വിശ്വാസഃ ക? തസ്മാത്തേ ഭീതാ വിസ്മിതാശ്ച പരസ്പരം ജഗദുഃ, അഹോ കീദൃഗയം മനുജഃ പവനം പാനീയഞ്ചാദിശതി തദുഭയം തദാദേശം വഹതി|
“Where is your trust?” he asked them. Terrified and amazed, they said to each other, “So who is this? He gives commands to the winds and the water, and they obey him!”
26 തതഃ പരം ഗാലീൽപ്രദേശസ്യ സമ്മുഖസ്ഥഗിദേരീയപ്രദേശേ നൗകായാം ലഗന്ത്യാം തടേഽവരോഹമാവാദ്
They sailed across to the Gerasene region that lies opposite Galilee.
27 ബഹുതിഥകാലം ഭൂതഗ്രസ്ത ഏകോ മാനുഷഃ പുരാദാഗത്യ തം സാക്ഷാച്ചകാര| സ മനുഷോ വാസോ ന പരിദധത് ഗൃഹേ ച ന വസൻ കേവലം ശ്മശാനമ് അധ്യുവാസ|
When Jesus stepped out of the boat onto the shore, a demon-possessed man from the town came to meet him. For a long time he hadn't worn any clothes or lived in a house. He lived in the tombs.
28 സ യീശും ദൃഷ്ട്വൈവ ചീച്ഛബ്ദം ചകാര തസ്യ സമ്മുഖേ പതിത്വാ പ്രോച്ചൈർജഗാദ ച, ഹേ സർവ്വപ്രധാനേശ്വരസ്യ പുത്ര, മയാ സഹ തവ കഃ സമ്ബന്ധഃ? ത്വയി വിനയം കരോമി മാം മാ യാതയ|
When he saw Jesus he screamed, fell down at Jesus' feet, and asked in a loud voice, “What do you want with me, Jesus, Son of the Most High God? Please don't torture me, I beg you!”
29 യതഃ സ തം മാനുഷം ത്യക്ത്വാ യാതുമ് അമേധ്യഭൂതമ് ആദിദേശ; സ ഭൂതസ്തം മാനുഷമ് അസകൃദ് ദധാര തസ്മാല്ലോകാഃ ശൃങ്ഖലേന നിഗഡേന ച ബബന്ധുഃ; സ തദ് ഭംക്ത്വാ ഭൂതവശത്വാത് മധ്യേപ്രാന്തരം യയൗ|
For Jesus had already commanded the evil spirit to leave the man. It had often seized him, and despite being tied down with chains and shackles, and placed under guard, he would break the chains apart and would be driven by the demon into the desert areas.
30 അനന്തരം യീശുസ്തം പപ്രച്ഛ തവ കിന്നാമ? സ ഉവാച, മമ നാമ ബാഹിനോ യതോ ബഹവോ ഭൂതാസ്തമാശിശ്രിയുഃ|
“What is your name?” Jesus asked him. “Legion,” he replied, for many demons had entered him.
They begged Jesus not to order them to go into the Abyss. (Abyssos g12)
32 തദാ പർവ്വതോപരി വരാഹവ്രജശ്ചരതി തസ്മാദ് ഭൂതാ വിനയേന പ്രോചുഃ, അമും വരാഹവ്രജമ് ആശ്രയിതുമ് അസ്മാൻ അനുജാനീഹി; തതഃ സോനുജജ്ഞൗ|
There was a large herd of pigs feeding on the nearby hillside, and the demons begged him to be allowed to go into the pigs. Jesus gave them permission,
33 തതഃ പരം ഭൂതാസ്തം മാനുഷം വിഹായ വരാഹവ്രജമ് ആശിശ്രിയുഃ വരാഹവ്രജാശ്ച തത്ക്ഷണാത് കടകേന ധാവന്തോ ഹ്രദേ പ്രാണാൻ വിജൃഹുഃ|
so the demons left the man and entered the pigs. The herd rushed down the steep slope into the lake and drowned.
34 തദ് ദൃഷ്ട്വാ ശൂകരരക്ഷകാഃ പലായമാനാ നഗരം ഗ്രാമഞ്ച ഗത്വാ തത്സർവ്വവൃത്താന്തം കഥയാമാസുഃ|
When the pig-keepers saw what had happened they ran off and spread the news through the town and the countryside.
35 തതഃ കിം വൃത്തമ് ഏതദ്ദർശനാർഥം ലോകാ നിർഗത്യ യീശോഃ സമീപം യയുഃ, തം മാനുഷം ത്യക്തഭൂതം പരിഹിതവസ്ത്രം സ്വസ്ഥമാനുഷവദ് യീശോശ്ചരണസന്നിധൗ സൂപവിശന്തം വിലോക്യ ബിഭ്യുഃ|
The people went out to see what had happened. When they came to Jesus they found the man freed from the demons. He was sitting there at Jesus' feet, wearing clothes and in his right mind; and they became scared.
36 യേ ലോകാസ്തസ്യ ഭൂതഗ്രസ്തസ്യ സ്വാസ്ഥ്യകരണം ദദൃശുസ്തേ തേഭ്യഃ സർവ്വവൃത്താന്തം കഥയാമാസുഃ|
Those who had seen what happened explained how the demon-possessed man had been healed.
37 തദനന്തരം തസ്യ ഗിദേരീയപ്രദേശസ്യ ചതുർദിക്സ്ഥാ ബഹവോ ജനാ അതിത്രസ്താ വിനയേന തം ജഗദുഃ, ഭവാൻ അസ്മാകം നികടാദ് വ്രജതു തസ്മാത് സ നാവമാരുഹ്യ തതോ വ്യാഘുട്യ ജഗാമ|
Then all the people from the Gerasene region asked Jesus to leave because they were overwhelmed by fear. So he got into the boat and went back.
38 തദാനീം ത്യക്തഭൂതമനുജസ്തേന സഹ സ്ഥാതും പ്രാർഥയാഞ്ചക്രേ
The man who had been freed from the demons begged to go with him, but Jesus sent him away.
39 കിന്തു തദർഥമ് ഈശ്വരഃ കീദൃങ്മഹാകർമ്മ കൃതവാൻ ഇതി നിവേശനം ഗത്വാ വിജ്ഞാപയ, യീശുഃ കഥാമേതാം കഥയിത്വാ തം വിസസർജ| തതഃ സ വ്രജിത്വാ യീശുസ്തദർഥം യന്മഹാകർമ്മ ചകാര തത് പുരസ്യ സർവ്വത്ര പ്രകാശയിതും പ്രാരേഭേ|
“Go back home, and tell people all that God has done for you,” Jesus told him. So he went away, telling the whole town all that Jesus had done for him.
40 അഥ യീശൗ പരാവൃത്യാഗതേ ലോകാസ്തം ആദരേണ ജഗൃഹു ര്യസ്മാത്തേ സർവ്വേ തമപേക്ഷാഞ്ചക്രിരേ|
A crowd of people was there to welcome Jesus when he returned, all eagerly expecting him.
41 തദനന്തരം യായീർനാമ്നോ ഭജനഗേഹസ്യൈകോധിപ ആഗത്യ യീശോശ്ചരണയോഃ പതിത്വാ സ്വനിവേശനാഗമനാർഥം തസ്മിൻ വിനയം ചകാര,
One was a man called Jairus, a synagogue leader, who came and fell at Jesus' feet. He pleaded with Jesus to come to his home
42 യതസ്തസ്യ ദ്വാദശവർഷവയസ്കാ കന്യൈകാസീത് സാ മൃതകൽപാഭവത്| തതസ്തസ്യ ഗമനകാലേ മാർഗേ ലോകാനാം മഹാൻ സമാഗമോ ബഭൂവ|
because his only daughter was dying. She was about twelve years old. While Jesus was on his way there, people were crowding around him.
43 ദ്വാദശവർഷാണി പ്രദരരോഗഗ്രസ്താ നാനാ വൈദ്യൈശ്ചികിത്സിതാ സർവ്വസ്വം വ്യയിത്വാപി സ്വാസ്ഥ്യം ന പ്രാപ്താ യാ യോഷിത് സാ യീശോഃ പശ്ചാദാഗത്യ തസ്യ വസ്ത്രഗ്രന്ഥിം പസ്പർശ|
In the crowd was a woman who had suffered with bleeding for twelve years. She had spent all she had on doctors, but none of them had been able to help her.
44 തസ്മാത് തത്ക്ഷണാത് തസ്യാ രക്തസ്രാവോ രുദ്ധഃ|
She approached Jesus from behind and touched the hem of his cloak. Immediately the bleeding stopped.
45 തദാനീം യീശുരവദത് കേനാഹം സ്പൃഷ്ടഃ? തതോഽനേകൈരനങ്ഗീകൃതേ പിതരസ്തസ്യ സങ്ഗിനശ്ചാവദൻ, ഹേ ഗുരോ ലോകാ നികടസ്ഥാഃ സന്തസ്തവ ദേഹേ ഘർഷയന്തി, തഥാപി കേനാഹം സ്പൃഷ്ടഇതി ഭവാൻ കുതഃ പൃച്ഛതി?
“Who touched me?” Jesus asked. Everybody around denied doing so. “But Master,” said Peter, “there are people crowding around you, and they keep pushing up against you.”
46 യീശുഃ കഥയാമാസ, കേനാപ്യഹം സ്പൃഷ്ടോ, യതോ മത്തഃ ശക്തി ർനിർഗതേതി മയാ നിശ്ചിതമജ്ഞായി|
“Someone touched me,” Jesus replied. “I know because power went out from me.”
47 തദാ സാ നാരീ സ്വയം ന ഗുപ്തേതി വിദിത്വാ കമ്പമാനാ സതീ തസ്യ സമ്മുഖേ പപാത; യേന നിമിത്തേന തം പസ്പർശ സ്പർശമാത്രാച്ച യേന പ്രകാരേണ സ്വസ്ഥാഭവത് തത് സർവ്വം തസ്യ സാക്ഷാദാചഖ്യൗ|
When the woman realized she couldn't go unnoticed, she came forward, trembling, and fell down before him. Right in front of everybody she explained the reason why she had touched Jesus, and that she'd been cured immediately.
48 തതഃ സ താം ജഗാദ ഹേ കന്യേ സുസ്ഥിരാ ഭവ, തവ വിശ്വാസസ്ത്വാം സ്വസ്ഥാമ് അകാർഷീത് ത്വം ക്ഷേമേണ യാഹി|
Jesus said to her, “Daughter, your trust has healed you, go in peace.”
49 യീശോരേതദ്വാക്യവദനകാലേ തസ്യാധിപതേ ർനിവേശനാത് കശ്ചില്ലോക ആഗത്യ തം ബഭാഷേ, തവ കന്യാ മൃതാ ഗുരും മാ ക്ലിശാന|
While he was still speaking, someone came from the home of the synagogue leader to tell him, “Your daughter's dead. You don't need to bother the Teacher any longer.”
50 കിന്തു യീശുസ്തദാകർണ്യാധിപതിം വ്യാജഹാര, മാ ഭൈഷീഃ കേവലം വിശ്വസിഹി തസ്മാത് സാ ജീവിഷ്യതി|
But when he heard this, Jesus told Jairus, “Don't be afraid. If you trust, she will be healed.”
51 അഥ തസ്യ നിവേശനേ പ്രാപ്തേ സ പിതരം യോഹനം യാകൂബഞ്ച കന്യായാ മാതരം പിതരഞ്ച വിനാ, അന്യം കഞ്ചന പ്രവേഷ്ടും വാരയാമാസ|
When Jesus arrived at the house he didn't allow anyone else to go in except Peter, John, and James, and the girl's father and mother.
52 അപരഞ്ച യേ രുദന്തി വിലപന്തി ച താൻ സർവ്വാൻ ജനാൻ ഉവാച, യൂയം മാ രോദിഷ്ട കന്യാ ന മൃതാ നിദ്രാതി|
All the people there were crying and mourning for her. “Don't cry,” Jesus told them. “She's not dead, she's just sleeping.”
53 കിന്തു സാ നിശ്ചിതം മൃതേതി ജ്ഞാത്വാ തേ തമുപജഹസുഃ|
They laughed at him, because they knew that she was dead.
54 പശ്ചാത് സ സർവ്വാൻ ബഹിഃ കൃത്വാ കന്യായാഃ കരൗ ധൃത്വാജുഹുവേ, ഹേ കന്യേ ത്വമുത്തിഷ്ഠ,
But Jesus took her by the hand, and said in a loud voice, “My child, get up!”
55 തസ്മാത് തസ്യാഃ പ്രാണേഷു പുനരാഗതേഷു സാ തത്ക്ഷണാദ് ഉത്തസ്യൗ| തദാനീം തസ്യൈ കിഞ്ചിദ് ഭക്ഷ്യം ദാതുമ് ആദിദേശ|
She came back to life, and she got up at once. Jesus told them to give her something to eat.
56 തതസ്തസ്യാഃ പിതരൗ വിസ്മയം ഗതൗ കിന്തു സ താവാദിദേശ ഘടനായാ ഏതസ്യാഃ കഥാം കസ്മൈചിദപി മാ കഥയതം|
Her parents were astonished at what had happened, but Jesus instructed them not to tell anyone about it.
