പ്രേരിതാഃ 13

1 അപരഞ്ച ബർണബ്ബാഃ, ശിമോൻ യം നിഗ്രം വദന്തി, കുരീനീയലൂകിയോ ഹേരോദാ രാജ്ഞാ സഹ കൃതവിദ്യാഭ്യാസോ മിനഹേമ്, ശൗലശ്ചൈതേ യേ കിയന്തോ ജനാ ഭവിഷ്യദ്വാദിന ഉപദേഷ്ടാരശ്ചാന്തിയഖിയാനഗരസ്ഥമണ്ഡല്യാമ് ആസൻ,

Now there were certain prophets and teachers in the church that was at Antioch; Barnabas, and Simeon, who is called Niger, and Lucius of Cyrene, and Manaen, who was brought up with Herod the tetrarch, and Saul.

2 തേ യദോപവാസം കൃത്വേശ്വരമ് അസേവന്ത തസ്മിൻ സമയേ പവിത്ര ആത്മാ കഥിതവാൻ അഹം യസ്മിൻ കർമ്മണി ബർണബ്ബാശൈലൗ നിയുക്തവാൻ തത്കർമ്മ കർത്തും തൗ പൃഥക് കുരുത|

And while they were ministering to the Lord, and fasting, the Holy Spirit said: Set apart for me Barnabas and Saul, to the work to which I have called them.

3 തതസ്തൈരുപവാസപ്രാർഥനയോഃ കൃതയോഃ സതോസ്തേ തയോ ർഗാത്രയോ ർഹസ്താർപണം കൃത്വാ തൗ വ്യസൃജൻ|

Then, after they had fasted and prayed, and laid their hands on them, they sent them away.

4 തതഃ പരം തൗ പവിത്രേണാത്മനാ പ്രേരിതൗ സന്തൗ സിലൂകിയാനഗരമ് ഉപസ്ഥായ സമുദ്രപഥേന കുപ്രോപദ്വീപമ് അഗച്ഛതാം|

Therefore, having been sent forth by the Holy Spirit, they went down to Seleucia, and thence sailed to Cyprus.

5 തതഃ സാലാമീനഗരമ് ഉപസ്ഥായ തത്ര യിഹൂദീയാനാം ഭജനഭവനാനി ഗത്വേശ്വരസ്യ കഥാം പ്രാചാരയതാം; യോഹനപി തത്സഹചരോഽഭവത്|

And while they were in Salamis, they preached the word of God in the synagogue of the Jews; and they had John as their attendant.

6 ഇത്ഥം തേ തസ്യോപദ്വീപസ്യ സർവ്വത്ര ഭ്രമന്തഃ പാഫനഗരമ് ഉപസ്ഥിതാഃ; തത്ര സുവിവേചകേന സർജിയപൗലനാമ്നാ തദ്ദേശാധിപതിനാ സഹ ഭവിഷ്യദ്വാദിനോ വേശധാരീ ബര്യീശുനാമാ യോ മായാവീ യിഹൂദീ ആസീത് തം സാക്ഷാത് പ്രാപ്തവതഃ|

And having gone through the island as far as Paphos, they found a certain magician, a Jewish false prophet, whose name was Bar-jesus;

7 തദ്ദേശാധിപ ഈശ്വരസ്യ കഥാം ശ്രോതും വാഞ്ഛൻ പൗലബർണബ്ബൗ ന്യമന്ത്രയത്|

and he was with the proconsul, Sergius Paulus, who was a man of intelligence. This man called for Barnabas and Saul, and expressed an earnest wish to hear the word of God.

8 കിന്ത്വിലുമാ യം മായാവിനം വദന്തി സ ദേശാധിപതിം ധർമ്മമാർഗാദ് ബഹിർഭൂതം കർത്തുമ് അയതത|

But the magician Elymas (for this is his name, when translated) withstood them, desiring to turn away the proconsul from the faith.

9 തസ്മാത് ശോലോഽർഥാത് പൗലഃ പവിത്രേണാത്മനാ പരിപൂർണഃ സൻ തം മായാവിനം പ്രത്യനന്യദൃഷ്ടിം കൃത്വാകഥയത്,

Then Saul, who is also called Paul, filled with the Holy Spirit, and looking earnestly upon him,

10 ഹേ നരകിൻ ധർമ്മദ്വേഷിൻ കൗടില്യദുഷ്കർമ്മപരിപൂർണ, ത്വം കിം പ്രഭോഃ സത്യപഥസ്യ വിപര്യ്യയകരണാത് കദാപി ന നിവർത്തിഷ്യസേ?

said: O full of all deceit and all wickedness, child of the devil, enemy of all righteousness, will you not cease to pervert the right ways of the Lord?

11 അധുനാ പരമേശ്വരസ്തവ സമുചിതം കരിഷ്യതി തേന കതിപയദിനാനി ത്വമ് അന്ധഃ സൻ സൂര്യ്യമപി ന ദ്രക്ഷ്യസി| തത്ക്ഷണാദ് രാത്രിവദ് അന്ധകാരസ്തസ്യ ദൃഷ്ടിമ് ആച്ഛാദിതവാൻ; തസ്മാത് തസ്യ ഹസ്തം ധർത്തും സ ലോകമന്വിച്ഛൻ ഇതസ്തതോ ഭ്രമണം കൃതവാൻ|

And now, behold, the hand of the Lord is upon you, and you shall be blind, not seeing the sun for a season. And immediately there fell on him a mist and a darkness, and he went about and sought some to lead him by the hand.

12 ഏനാം ഘടനാം ദൃഷ്ട്വാ സ ദേശാധിപതിഃ പ്രഭൂപദേശാദ് വിസ്മിത്യ വിശ്വാസം കൃതവാൻ|

Then the proconsul, seeing what was done, believed, being amazed at the teaching of the Lord.

13 തദനന്തരം പൗലസ്തത്സങ്ഗിനൗ ച പാഫനഗരാത് പ്രോതം ചാലയിത്വാ പമ്ഫുലിയാദേശസ്യ പർഗീനഗരമ് അഗച്ഛൻ കിന്തു യോഹൻ തയോഃ സമീപാദ് ഏത്യ യിരൂശാലമം പ്രത്യാഗച്ഛത്|

And Paul and his companions put to sea from Paphos, and went to Perga in Pamphylia. But John withdrew from them, and returned to Jerusalem.

14 പശ്ചാത് തൗ പർഗീതോ യാത്രാം കൃത്വാ പിസിദിയാദേശസ്യ ആന്തിയഖിയാനഗരമ് ഉപസ്ഥായ വിശ്രാമവാരേ ഭജനഭവനം പ്രവിശ്യ സമുപാവിശതാം|

But having passed through from Perga, they came to Antioch in Pisidia; and on the sabbath-day they went into the synagogue, and sat down.

15 വ്യവസ്ഥാഭവിഷ്യദ്വാക്യയോഃ പഠിതയോഃ സതോ ർഹേ ഭ്രാതരൗ ലോകാൻ പ്രതി യുവയോഃ കാചിദ് ഉപദേശകഥാ യദ്യസ്തി തർഹി താം വദതം തൗ പ്രതി തസ്യ ഭജനഭവനസ്യാധിപതയഃ കഥാമ് ഏതാം കഥയിത്വാ പ്രൈഷയൻ|

After the reading of the law and the prophets, the rulers of the synagogue sent to them, saying: Brethren, if you have a word of exhortation for the people, speak.

16 അതഃ പൗല ഉത്തിഷ്ഠൻ ഹസ്തേന സങ്കേതം കുർവ്വൻ കഥിതവാൻ ഹേ ഇസ്രായേലീയമനുഷ്യാ ഈശ്വരപരായണാഃ സർവ്വേ ലോകാ യൂയമ് അവധദ്ധം|

Then Paul arose, and waving his hand, said: Men of Israel, and you who fear God, give audience.

17 ഏതേഷാമിസ്രായേല്ലോകാനാമ് ഈശ്വരോഽസ്മാകം പൂർവ്വപരുഷാൻ മനോനീതാൻ കത്വാ ഗൃഹീതവാൻ തതോ മിസരി ദേശേ പ്രവസനകാലേ തേഷാമുന്നതിം കൃത്വാ തസ്മാത് സ്വീയബാഹുബലേന താൻ ബഹിഃ കൃത്വാ സമാനയത്|

The God of this people chose our fathers, and exalted the people when they sojourned in the land of Egypt, and with an uplifted arm he brought them out from it.

18 ചത്വാരിംശദ്വത്സരാൻ യാവച്ച മഹാപ്രാന്തരേ തേഷാം ഭരണം കൃത്വാ

And for about forty years, he cherished them in the wilderness.

19 കിനാന്ദേശാന്തർവ്വർത്തീണി സപ്തരാജ്യാനി നാശയിത്വാ ഗുടികാപാതേന തേഷു സർവ്വദേശേഷു തേഭ്യോഽധികാരം ദത്തവാൻ|

And when he had destroyed seven nations in the land of Chanaan, he divided their land among them by lot.

20 പഞ്ചാശദധികചതുഃശതേഷു വത്സരേഷു ഗതേഷു ച ശിമൂയേൽഭവിഷ്യദ്വാദിപര്യ്യന്തം തേഷാമുപരി വിചാരയിതൃൻ നിയുക്തവാൻ|

And after that he gave them judges, for about four hundred and fifty years, till Samuel the prophet.

21 തൈശ്ച രാജ്ഞി പ്രാർഥിതേ, ഈശ്വരോ ബിന്യാമീനോ വംശജാതസ്യ കീശഃ പുത്രം ശൗലം ചത്വാരിംശദ്വർഷപര്യ്യന്തം തേഷാമുപരി രാജാനം കൃതവാൻ|

And afterward they asked for a king, and God gave them Saul the son of Kis, a man of the tribe of Benjamin, for forty years.

22 പശ്ചാത് തം പദച്യുതം കൃത്വാ യോ മദിഷ്ടക്രിയാഃ സർവ്വാഃ കരിഷ്യതി താദൃശം മമ മനോഭിമതമ് ഏകം ജനം യിശയഃ പുത്രം ദായൂദം പ്രാപ്തവാൻ ഇദം പ്രമാണം യസ്മിൻ ദായൂദി സ ദത്തവാൻ തം ദായൂദം തേഷാമുപരി രാജത്വം കർത്തുമ് ഉത്പാദിതവാന|

And when he had removed him, he raised up David to be their king; to whom he gave this testimony: I have found David the son of Jesse a man after my own heart, who will do all my will.

23 തസ്യ സ്വപ്രതിശ്രുതസ്യ വാക്യസ്യാനുസാരേണ ഇസ്രായേല്ലോകാനാം നിമിത്തം തേഷാം മനുഷ്യാണാം വംശാദ് ഈശ്വര ഏകം യീശും (ത്രാതാരമ്) ഉദപാദയത്|

From the posterity of this man, God, according to his promise, raised up for Israel a Savior, Jesus;

24 തസ്യ പ്രകാശനാത് പൂർവ്വം യോഹൻ ഇസ്രായേല്ലോകാനാം സന്നിധൗ മനഃപരാവർത്തനരൂപം മജ്ജനം പ്രാചാരയത്|

John having first preached, before his coming, the immersion of repentance to all the people of Israel.

25 യസ്യ ച കർമ്മണോ ഭാരം പ്രപ്തവാൻ യോഹൻ തൻ നിഷ്പാദയൻ ഏതാം കഥാം കഥിതവാൻ, യൂയം മാം കം ജനം ജാനീഥ? അഹമ് അഭിഷിക്തത്രാതാ നഹി, കിന്തു പശ്യത യസ്യ പാദയോഃ പാദുകയോ ർബന്ധനേ മോചയിതുമപി യോഗ്യോ ന ഭവാമി താദൃശ ഏകോ ജനോ മമ പശ്ചാദ് ഉപതിഷ്ഠതി|

And as John was finishing his course, he said: Who do you suppose that I am? I am not he; but behold, there is coming after me one, the sandals of whose feet I am not worthy to loose.

26 ഹേ ഇബ്രാഹീമോ വംശജാതാ ഭ്രാതരോ ഹേ ഈശ്വരഭീതാഃ സർവ്വലോകാ യുഷ്മാൻ പ്രതി പരിത്രാണസ്യ കഥൈഷാ പ്രേരിതാ|

Brethren, sons of the family of Abraham, and those among you who fear God, to you is the word of this salvation sent.

27 യിരൂശാലമ്നിവാസിനസ്തേഷാമ് അധിപതയശ്ച തസ്യ യീശോഃ പരിചയം ന പ്രാപ്യ പ്രതിവിശ്രാമവാരം പഠ്യമാനാനാം ഭവിഷ്യദ്വാദികഥാനാമ് അഭിപ്രായമ് അബുദ്ധ്വാ ച തസ്യ വധേന താഃ കഥാഃ സഫലാ അകുർവ്വൻ|

For those who dwell in Jerusalem, and their rulers, because they did not know him, nor the words of the prophets, which are read every sabbath-day, have fulfilled them in condemning him.

28 പ്രാണഹനനസ്യ കമപി ഹേതുമ് അപ്രാപ്യാപി പീലാതസ്യ നികടേ തസ്യ വധം പ്രാർഥയന്ത|

And though they found no cause of death, yet they demanded of Pilate that he should be slain.

29 തസ്മിൻ യാഃ കഥാ ലിഖിതാഃ സന്തി തദനുസാരേണ കർമ്മ സമ്പാദ്യ തം ക്രുശാദ് അവതാര്യ്യ ശ്മശാനേ ശായിതവന്തഃ|

And when they had fulfilled all that was written of him, they took him down from the tree, and laid him in a sepulcher.

30 കിന്ത്വീശ്വരഃ ശ്മശാനാത് തമുദസ്ഥാപയത്,

But God raised him from the dead.

31 പുനശ്ച ഗാലീലപ്രദേശാദ് യിരൂശാലമനഗരം തേന സാർദ്ധം യേ ലോകാ ആഗച്ഛൻ സ ബഹുദിനാനി തേഭ്യോ ദർശനം ദത്തവാൻ, അതസ്ത ഇദാനീം ലോകാൻ പ്രതി തസ്യ സാക്ഷിണഃ സന്തി|

And he was seen for many days by those who came up with him from Galilee to Jerusalem, who are his witnesses to the people.

32 അസ്മാകം പൂർവ്വപുരുഷാണാം സമക്ഷമ് ഈശ്വരോ യസ്മിൻ പ്രതിജ്ഞാതവാൻ യഥാ, ത്വം മേ പുത്രോസി ചാദ്യ ത്വാം സമുത്ഥാപിതവാനഹമ്|

And we preach to you good news concerning the promise made to our fathers,

33 ഇദം യദ്വചനം ദ്വിതീയഗീതേ ലിഖിതമാസ്തേ തദ് യീശോരുത്ഥാനേന തേഷാം സന്താനാ യേ വയമ് അസ്മാകം സന്നിധൗ തേന പ്രത്യക്ഷീ കൃതം, യുഷ്മാൻ ഇമം സുസംവാദം ജ്ഞാപയാമി|

that God has fulfilled the same to us, their children, by raising up Jesus, as it is written in the second Psalm: Thou art my Son, this day have I begotten thee.

34 പരമേശ്വരേണ ശ്മശാനാദ് ഉത്ഥാപിതം തദീയം ശരീരം കദാപി ന ക്ഷേഷ്യതേ, ഏതസ്മിൻ സ സ്വയം കഥിതവാൻ യഥാ ദായൂദം പ്രതി പ്രതിജ്ഞാതോ യോ വരസ്തമഹം തുഭ്യം ദാസ്യാമി|

But that he raised him from the dead, no more to return to corruption, he has spoken thus: I will give you the sure mercies of David.

35 ഏതദന്യസ്മിൻ ഗീതേഽപി കഥിതവാൻ| സ്വകീയം പുണ്യവന്തം ത്വം ക്ഷയിതും ന ച ദാസ്യസി|

For which reason he says also in another Psalm: Thou wilt not suffer thy Holy One to see corruption.

36 ദായൂദാ ഈശ്വരാഭിമതസേവായൈ നിജായുഷി വ്യയിതേ സതി സ മഹാനിദ്രാം പ്രാപ്യ നിജൈഃ പൂർവ്വപുരുഷൈഃ സഹ മിലിതഃ സൻ അക്ഷീയത;

For David, after serving the purpose of God in his own generation, fell asleep, and was laid with his fathers, and saw corruption.

37 കിന്തു യമീശ്വരഃ ശ്മശാനാദ് ഉദസ്ഥാപയത് സ നാക്ഷീയത|

But he whom God raised up did not see corruption.

38 അതോ ഹേ ഭ്രാതരഃ, അനേന ജനേന പാപമോചനം ഭവതീതി യുഷ്മാൻ പ്രതി പ്രചാരിതമ് ആസ്തേ|

Be it known to you, therefore, brethren, that through this man is preached to you the remission of sins:

39 ഫലതോ മൂസാവ്യവസ്ഥയാ യൂയം യേഭ്യോ ദോഷേഭ്യോ മുക്താ ഭവിതും ന ശക്ഷ്യഥ തേഭ്യഃ സർവ്വദോഷേഭ്യ ഏതസ്മിൻ ജനേ വിശ്വാസിനഃ സർവ്വേ മുക്താ ഭവിഷ്യന്തീതി യുഷ്മാഭി ർജ്ഞായതാം|

and by him, every one that believes is justified from all things, from which you could not be justified by the law of Moses.

40 അപരഞ്ച| അവജ്ഞാകാരിണോ ലോകാശ്ചക്ഷുരുന്മീല്യ പശ്യത| തഥൈവാസമ്ഭവം ജ്ഞാത്വാ സ്യാത യൂയം വിലജ്ജിതാഃ| യതോ യുഷ്മാസു തിഷ്ഠത്സു കരിഷ്യേ കർമ്മ താദൃശം| യേനൈവ തസ്യ വൃത്താന്തേ യുഷ്മഭ്യം കഥിതേഽപി ഹി| യൂയം ന തന്തു വൃത്താന്തം പ്രത്യേഷ്യഥ കദാചന||

Take heed, therefore, lest that which is spoken in the prophets come upon you:

41 യേയം കഥാ ഭവിഷ്യദ്വാദിനാം ഗ്രന്ഥേഷു ലിഖിതാസ്തേ സാവധാനാ ഭവത സ കഥാ യഥാ യുഷ്മാൻ പ്രതി ന ഘടതേ|

Behold, you despisers, and wonder, and perish. For I work a work in your days, a work which you will not believe, though one fully declare it to you.

42 യിഹൂദീയഭജനഭവനാൻ നിർഗതയോസ്തയോ ർഭിന്നദേശീയൈ ർവക്ഷ്യമാണാ പ്രാർഥനാ കൃതാ, ആഗാമിനി വിശ്രാമവാരേഽപി കഥേയമ് അസ്മാൻ പ്രതി പ്രചാരിതാ ഭവത്വിതി|

And as they were departing from the synagogue, they were requested to speak these things to them on the next sabbath.

43 സഭായാ ഭങ്ഗേ സതി ബഹവോ യിഹൂദീയലോകാ യിഹൂദീയമതഗ്രാഹിണോ ഭക്തലോകാശ്ച ബർണബ്ബാപൗലയോഃ പശ്ചാദ് ആഗച്ഛൻ, തേന തൗ തൈഃ സഹ നാനാകഥാഃ കഥയിത്വേശ്വരാനുഗ്രഹാശ്രയേ സ്ഥാതും താൻ പ്രാവർത്തയതാം|

Now, after the congregation was dismissed, many of the Jews and religious proselytes followed Paul and Barnabas, who spoke to them, and persuaded them to continue faithful to the grace of God.

44 പരവിശ്രാമവാരേ നഗരസ്യ പ്രായേണ സർവ്വേ ലാകാ ഈശ്വരീയാം കഥാം ശ്രോതും മിലിതാഃ,

And on the next sabbath-day, almost the whole city met together to hear the word of God.

45 കിന്തു യിഹൂദീയലോകാ ജനനിവഹം വിലോക്യ ഈർഷ്യയാ പരിപൂർണാഃ സന്തോ വിപരീതകഥാകഥനേനേശ്വരനിന്ദയാ ച പൗലേനോക്താം കഥാം ഖണ്ഡയിതും ചേഷ്ടിതവന്തഃ|

But when the Jews saw the multitudes, they were filled with envy, and spoke against those things which were spoken by Paul, contradicting and reviling.

46 തതഃ പൗലബർണബ്ബാവക്ഷോഭൗ കഥിതവന്തൗ പ്രഥമം യുഷ്മാകം സന്നിധാവീശ്വരീയകഥായാഃ പ്രചാരണമ് ഉചിതമാസീത് കിന്തും തദഗ്രാഹ്യത്വകരണേന യൂയം സ്വാൻ അനന്തായുഷോഽയോഗ്യാൻ ദർശയഥ, ഏതത്കാരണാദ് വയമ് അന്യദേശീയലോകാനാം സമീപം ഗച്ഛാമഃ| (aiōnios g166)

But Paul and Barnabas, speaking boldly, said: It was necessary that the word of God should be spoken to you first: but since you reject it, and judge yourselves unworthy of eternal life, lo! we turn to tho Gentiles. (aiōnios g166)

47 പ്രഭുരസ്മാൻ ഇത്ഥമ് ആദിഷ്ടവാൻ യഥാ, യാവച്ച ജഗതഃ സീമാം ലോകാനാം ത്രാണകാരണാത്| മയാന്യദേശമധ്യേ ത്വം സ്ഥാപിതോ ഭൂഃ പ്രദീപവത്||

For thus has the Lord given us commandment: I have placed thee for a light to the Gentiles, that thou mayest be for salvation to the most distant part of the earth.

48 തദാ കഥാമീദൃശീം ശ്രുത്വാ ഭിന്നദേശീയാ ആഹ്ലാദിതാഃ സന്തഃ പ്രഭോഃ കഥാം ധന്യാം ധന്യാമ് അവദൻ, യാവന്തോ ലോകാശ്ച പരമായുഃ പ്രാപ്തിനിമിത്തം നിരൂപിതാ ആസൻ തേ വ്യശ്വസൻ| (aiōnios g166)

When the Gentiles heard this they rejoiced, and glorified the word of the Lord; and as many as were determined to obtain eternal life, believed. (aiōnios g166)

49 ഇത്ഥം പ്രഭോഃ കഥാ സർവ്വേദേശം വ്യാപ്നോത്|

And the word of the Lord was published throughout the whole of that region.

50 കിന്തു യിഹൂദീയാ നഗരസ്യ പ്രധാനപുരുഷാൻ സമ്മാന്യാഃ കഥിപയാ ഭക്താ യോഷിതശ്ച കുപ്രവൃത്തിം ഗ്രാഹയിത്വാ പൗലബർണബ്ബൗ താഡയിത്വാ തസ്മാത് പ്രദേശാദ് ദൂരീകൃതവന്തഃ|

But the Jews in cited the devout and influential women, and the first men of the city, and raised a persecution against Paul and Barnabas, and expelled them from their borders.

51 അതഃ കാരണാത് തൗ നിജപദധൂലീസ്തേഷാം പ്രാതികൂല്യേന പാതയിത്വേകനിയം നഗരം ഗതൗ|

But they shook off the dust from their feet against them, and went to Iconium.

52 തതഃ ശിഷ്യഗണ ആനന്ദേന പവിത്രേണാത്മനാ ച പരിപൂർണോഭവത്|

And the disciples were filled with joy and the Holy Spirit.